Kiedy nowy dowód osobisty? Czyli unieważnienie i wymiana dowodu osobistego według nowych zasad

Czym jest dowód osobisty i do czego uprawnia nas jego posiadanie

Nie budzi wątpliwości, że każdy dorosły Polak wie, co to jest dowód osobisty, gdyż każdy z nas nosi go w portfelu. Jednak nie każdy umie podać jego dokładną definicję. Dowód osobisty jest niczym innym jak dokumentem stwierdzającym tożsamość i obywatelstwo polskie osoby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz innych państw członkowskich Unii Europejskiej, państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego nienależących do Unii Europejskiej oraz państw niebędących stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, których obywatele mogą korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umów zawartych przez te państwa ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi oraz na podstawie jednostronnych decyzji innych państw, uznających ten dokument za wystarczający do przekraczania ich granic. Dlatego też dowód osobisty uprawnia do przekraczania granic wyżej wymienionych państw.

Dowody wydane przed 1 stycznia 2015 roku nadal ważne!

Nim przejdziemy do dalszych rozważań, podkreślmy, że wejście w życie nowej ustawy nie skutkuje koniecznością wymiany dotychczasowego dowodu osobistego. Ustawodawca jednoznacznie wskazał, że dowody osobiste wydane przed dniem 1 stycznia 2015 r. zachowują ważność do upływu terminów w nich określonych.

Kiedy konieczne jest wydanie nowego dowodu osobistego

W świetle nowej ustawy, wydanie nowego dowodu osobistego następuje w przypadku:

• upływu terminu ważności dowodu osobistego;
• zmiany danych zawartych w dowodzie osobistym, z wyjątkiem zmiany nazwy organu wydającego;
• zmiany wizerunku twarzy posiadacza dowodu osobistego w stosunku do wizerunku twarzy zamieszczonego w dowodzie osobistym w stopniu utrudniającym lub uniemożliwiającym identyfikację jego posiadacza;
• utraty lub uszkodzenia dowodu osobistego w stopniu utrudniającym lub uniemożliwiającym identyfikację jego posiadacza;
• przekazania do organu gminy lub do placówki konsularnej Rzeczypospolitej Polskiej przez osobę trzecią znalezionego dowodu osobistego.

Co do zasady z wnioskiem o wydanie nowego dowodu osobistego występuje się co najmniej 30 dni przed upływem terminu ważności dowodu osobistego. Jednakże w przypadku:

• zmiany danych zawartych w dowodzie osobistym, z wyjątkiem zmiany nazwy organu wydającego;
• zmiany wizerunku twarzy posiadacza dowodu osobistego w stosunku do wizerunku twarzy zamieszczonego w dowodzie osobistym w stopniu utrudniającym lub uniemożliwiającym identyfikację jego posiadacza;
• utraty lub uszkodzenia dowodu osobistego w stopniu utrudniającym lub uniemożliwiającym identyfikację jego posiadacza;
• z wnioskiem o wydanie nowego dowodu osobistego należy wystąpić niezwłocznie.

Unieważnienie dowodu osobistego

W okresie ważności dowód osobisty unieważnia się w przypadkach:

• zmiany danych zawartych w dowodzie osobistym, z wyjątkiem zmiany nazwy organu wydającego;
• zmiany wizerunku twarzy posiadacza dowodu osobistego w stosunku do wizerunku twarzy zamieszczonego w dowodzie osobistym w stopniu utrudniającym lub uniemożliwiającym identyfikację jego posiadacza;
• utraty lub uszkodzenia dowodu osobistego w stopniu utrudniającym lub uniemożliwiającym identyfikację jego posiadacza;
• przekazania do organu gminy lub do placówki konsularnej Rzeczypospolitej Polskiej przez osobę trzecią znalezionego dowodu osobistego;
• utraty obywatelstwa polskiego;
• zgonu posiadacza dowodu osobistego;
• wydania decyzji o odmowie wydania dowodu osobistego, jeżeli dowód został uprzednio wystawiony.

Unieważnienie dowodu osobistego następuje:

1. z dniem zgłoszenia do organu dowolnej gminy lub placówki konsularnej Rzeczypospolitej Polskiej utraty lub uszkodzenia dowodu osobistego przez jego posiadacza lub przekazania do organu dowolnej gminy lub do placówki konsularnej Rzeczypospolitej Polskiej przez osobę trzecią znalezionego cudzego dowodu osobistego;
2. z dniem utraty obywatelstwa polskiego lub zgonu posiadacza dowodu osobistego lub wydania decyzji o odmowie wydania dowodu osobistego;
3. z dniem przekazania posiadaczowi nowego dowodu osobistego, w przypadku utraty lub uszkodzenia dowodu osobistego w stopniu utrudniającym lub uniemożliwiającym identyfikację jego posiadacza;
4. z dniem przekazania posiadaczowi nowego dowodu osobistego, w przypadku upływu terminu ważności dowodu osobistego, o ile nie upłynął termin ważności dotychczas posiadanego dowodu osobistego;
5. z dniem przekazania posiadaczowi nowego dowodu osobistego, w przypadku zmiany danych zawartych w dowodzie osobistym, z wyjątkiem zmiany nazwy organu wydającego;
6. po upływie 4 miesięcy od zaistnienia okoliczności zmiany danych zawartych w dowodzie osobistym, z wyjątkiem zmiany nazwy organu wydającego, o ile wcześniej nie nastąpiło unieważnienie dowodu osobistego na podstawie okoliczności wskazanych wyżej w pkt. 5.

Nieważność wydanego dowodu osobistego stwierdza się także w przypadku osoby, która we wniosku o jego wydanie podała nieprawdziwe dane. Stwierdzenie nieważności następuje w drodze decyzji administracyjnej, która posiada rygor natychmiastowej wykonalności. Odwołanie od takiej decyzji rozpatruje się w terminie 14 dni od daty jego złożenia.

Podstawa prawna:
Art. 4, art. 5, art. 46, art. 50, art. 52 , art. 88 ustawy z dnia 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych (Dz.U.2010.167.1131).