Prawo do własnej opinii
Każdy ma prawo do wyrażenia własnego zdania, nie oznacza to jednak zupełnej swobody we wstawianiu komentarzy na forach internetowych czy podczas dyskusji na czatach. Każdy powinien pamiętać, że Internet nie gwarantuje anonimowości, choć część z nas wydaje się o tym zapominać. Negatywne opinie są jak najbardziej dozwolone, jednak nie mogą one obrażać innych osób – wówczas będą traktowane jako zniesławienie, a to w skrajnych wypadkach może być uznane nawet za przestępstwo.
Przepisy cywilne
Zachowanie czci i godności jest podstawowym prawem każdego człowieka. W związku z tym w Kodeksie cywilnym odnajdziemy przepisy dotyczące ochrony dóbr osobistych. Zgodnie z treścią art. 24 KC, ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny. Jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych.
Obraźliwy komentarz może spowodować naruszenie dobra osobistego, jakim jest cudze poczucie wartości i prawo do poszanowania każdego człowieka. Oczywiście każdy przypadek jest inny, w związku z czym forma naprawienia wyrządzonej krzywdy powinna być adekwatna do popełnionego czynu. Jednym z rozwiązań jest oczywiście założenie sprawy sądowej i domaganie się publicznych przeprosin, a nierzadko także słusznego zadośćuczynienia. Nieco mniej radykalnym sposobem będzie próba dogadania się z oprawcą, choć w praktyce nie zawsze będzie to wykonalne. Istnieje jednak trzecia możliwość – zgłoszenie całej sprawy administratorowi strony czy bloga, na którym pojawią się obraźliwe komentarze.
Decydując się na uczestnictwo w dyskusji musimy być świadomi, że obowiązuje nas regulamin forum internetowego, czatu, czy bloga, dotyczy to także komentarzy pojawiających się na Twitterze czy Facebooku. Najczęściej pojawiającymi się obostrzeniami są obowiązek powstrzymywania się od używania wulgaryzmów, tekstów o charakterze dyskryminującym czy ewidentnie obraźliwych. W praktyce właściciel strony może wprowadzić także i inne zapisy – znajdziesz je w regulaminie. Jedno czy dwa przewinienia kończą się na ogół upomnieniem i usunięciem niestosownych komentarzy. Większa ilość wybryków niestety może skutkować całkowitym i wręcz dożywotnim usunięciem użytkownika z forum. Trzeba przy tym pamiętać, że wulgarne komentarze nie muszą być zgłaszane administratorowi wyłącznie przez obrażanych użytkowników, w zasadzie powinien on samodzielnie czuwać nad kulturalnym brzmieniem pojawiających się komentarzy.
Przepisy karne
Regularnie pojawiające się negatywne i obraźliwie komentarze w stosunku do jednej osoby mogą stanowić podstawę do wytoczenia postępowania karnego przeciwko sprawcy. Jak stanowi bowiem art. 216 KK, Kto znieważa inną osobę w jej obecności albo choćby pod jej nieobecność, lecz publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga do osoby tej dotarła, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności. Kto znieważa inną osobę za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Jeżeli zniewagę wywołało wyzywające zachowanie się pokrzywdzonego albo jeżeli pokrzywdzony odpowiedział naruszeniem nietykalności cielesnej lub zniewagą wzajemną, sąd może odstąpić od wymierzenia kary. Pamiętaj jednak, że ściganie odbywa się z oskarżenia prywatnego, w związku z tym jako pokrzywdzony sam będziesz musiał zgłosić fakt zniewagi – na Policji lub w prokuraturze.
Podsumowując, decydując się na umieszczanie komentarza w sieci powinieneś pamiętać nie tyle o grożącej Ci odpowiedzialności karnej czy cywilnej za używanie wulgaryzmów czy obrażanie innych użytkowników, co o drugiej osobie przeciwko której chcesz wystawić opinię. Zastanów się jak Ty poczułbyś się, gdybyś otrzymał komentarz o treści, którą decydujesz się napisać.
Podstawa prawna:
[art. 24 k.c. (Dz.U. z 2014 r. Nr 121 j.t.)]
[art. 216 k.k. (Dz.U. z 1997 r. Nr 88 poz. 553)]
