Komornik podlega prezesowi sądu rejonowego, przy którym działa
Przy wykonywaniu czynności komornik podlega orzeczeniom sądu i prezesowi sądu rejonowego, przy którym działa. Prezes sądu rejonowego sprawuje nadzór nad jego działalnością a w szczególności:
– ocenia szybkość, sprawność i rzetelność postępowania poprzez badanie, czy w konkretnych sprawach nie zachodzi nieuzasadniona przewlekłość w podejmowaniu czynności,
– kontroluje prawidłowość prowadzenia biurowości i rachunkowości kancelarii komorniczej,
– bada kulturę pracy, w tym przestrzeganie wyznaczonych terminów czynności i przyjmowania interesantów oraz utrzymywanie kancelarii komorniczej na poziomie odpowiednim do godności urzędu i posiadanych środków,
– zawiadamia sąd o potrzebie wydania komornikowi zarządzeń zmierzających do należytego wykonywania egzekucji.
Należy pamiętać, że strona lub inna osoba, której prawa zostały przez czynności lub zaniechanie komornika naruszone, bądź zagrożone, może także złożyć skargę do sądu rejonowego. Do rozpoznania skargi właściwy jest sąd, przy którym działa komornik.
Nadzór Ministra Sprawiedliwości i Krajowej Rady Komorniczej
Nadzór zwierzchni nad działalnością komorników sprawuje Minister Sprawiedliwości. Nadzór ten jest sprawowany przez prezesów sądów okręgowych, sędziów-wizytatorów a w zakresie kontroli finansowej – przez osoby upoważnione i nie może wkraczać w działania podlegające nadzorowi sądu. Minister Sprawiedliwości lub, z jego upoważnienia, prezes sądu okręgowego może więc zlecić sędziemu-wizytatorowi, a w uzasadnionych przypadkach w zakresie kontroli finansowej – osobie upoważnionej, przeprowadzenie wizytacji w określonej kancelarii. Z kolei nadzór nad terminowością, rzetelnością i skutecznością postępowania egzekucyjnego sprawuje Krajowa Rada Komornicza. Wyznacza ona komorników-wizytatorów spośród komorników, którzy są obowiązani dokonywać wizytacji w kancelariach danego okręgu. Co ważne, wizytacja kancelarii powinna być przeprowadzona co najmniej raz w ciągu 3 lat. W ramach tego nadzoru organy samorządu komorniczego rozpatrują skargi na postępowanie komornika niedotyczące czynności egzekucyjnych i nie objęte nadzorem prezesa sądu. Chodzi głównie o skargi dotyczące naruszenia przez komornika powagi i godności urzędu.
Odpowiedzialność odszkodowawcza komornika
Warto mieć również na uwadze, że komornik jest zobowiązany do naprawienia szkody wyrządzonej przez własne niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu czynności. Co istotne, ponosi on odpowiedzialność odszkodowawczą we wszystkich przejawach swojej działalności, tj. zarówno wtedy, gdy podejmuje czynności egzekucyjne jak i wówczas, gdy podejmuje inne czynności przekazane mu na mocy ustawy. Odpowiedzialność komornika dotyczy tak szkód majątkowych, jak i niemajątkowych. Odpowiada on solidarnie ze Skarbem Państwa za wyrządzone szkody. Zatem poszkodowany działaniem komornika może według swego wyboru żądać odszkodowania od komornika, Skarbu Państwa albo od nich obu. Pokrzywdzonym może być zarówno dłużnik, jak i wierzyciel, a także osoba trzecia. Komornik ma również obowiązek w terminie 4 dni przekazać uprawnionemu wyegzekwowane należności a jeżeli dopuści do opóźnienia, jest obowiązany zapłacić uprawnionemu odsetki od kwot otrzymanych i nierozliczonych w terminie.
Komornik odpowiada także dyscyplinarnie
Dodatkowo komornik odpowiada dyscyplinarnie przed organami swojej korporacji zawodowej. I tak podlega on odpowiedzialności dyscyplinarnej za zawinione działania lub zaniechania, a w szczególności za:
– naruszenie powagi i godności urzędu,
– rażącą obrazę przepisów prawa,
– niewykonanie poleceń powizytacyjnych,
– wydatkowanie środków podlegających dokumentacji na działalność rażąco niezgodną z ich przeznaczeniem,
– podejmowanie czynności z rażącą zwłoką oraz
– naruszenie przepisów o właściwości miejscowej komornika.
Karami dyscyplinarnymi są upomnienie, nagana, kara pieniężna do dwudziestokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia oraz wydalenie ze służby komorniczej. W przypadku ukarania komornika karą wydalenia ze służby komorniczej Minister Sprawiedliwości odwołuje komornika z zajmowanego stanowiska. Co ważne, wydalenie ze służby komorniczej oznacza zakaz powoływania w przyszłości na stanowisko komornika.
