Strony postępowania administracyjnego, czyli np. postępowania związanego z uzyskaniem tzw. WZ-tki, czy też pozwolenia na budowę – mogą być reprezentowane przez pełnomocnika. Reprezentacja strony postępowania administracyjnego przez pełnomocnika może wynikać zarówno z woli strony, jak i z ustawy. O woli strony jest mowa oczywiście wtedy, gdy strona, czyli każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek np. nie ma wystarczająco dużo czasu na prowadzenie swojej sprawy w urzędzie lub się po prostu na tym nie zna. Wówczas strona może udzielić pełnomocnictwa do działania w danej sprawie.
Kto może być pełnomocnikiem w postępowaniu administracyjnym?
Regulacje zawarte w kodeksie postępowania administracyjnego nie ograniczają kręgu osób, które mogą być pełnomocnikami stron. Co do zasady, pełnomocnikiem strony może być osoba fizyczna posiadająca zdolność do czynności prawnych. Z przepisu art. 33 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego nie wynika warunek, aby pełnomocnikiem strony mogła być jedynie osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. Wobec powyższego należy uznać, że wystarczy ograniczona zdolność do czynności prawnych. Pełnomocnikiem strony może być – jak już zostało wskazane osoba fizyczna, będąca np. członkiem najbliższej rodziny strony postępowania administracyjnego, radca prawny, adwokat, doradca podatkowy, czy też rzecznik patentowy.
W jakiej formie należy sporządzić pełnomocnictwo?
Pełnomocnictwo w postępowaniu administracyjnym powinno być udzielone na piśmie, w formie dokumentu elektronicznego lub zgłoszone do protokołu. Przy czym należy pamiętać o tym, że pełnomocnictwo w formie dokumentu elektronicznego powinno być uwierzytelnione za pomocą mechanizmów określonych w art. 20a ust. 1 albo 2 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne. Przepis ten stanowi, że identyfikacja użytkownika systemów teleinformatycznych udostępnianych przez podmioty określone w art. 2 następuje przez zastosowanie kwalifikowanego certyfikatu przy zachowaniu zasad przewidzianych w ustawie z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz. U. Nr 130, poz. 1450, z późn. zm.) lub profilu zaufanego ePUAP. Natomiast podmiot publiczny, który używa do realizacji zadań publicznych systemów teleinformatycznych, może umożliwiać użytkownikom identyfikację w tym systemie przez zastosowanie innych technologii, chyba że przepisy odrębne przewidują obowiązek dokonania czynności w siedzibie podmiotu publicznego.
Pełnomocnik dołącza do akt oryginał lub urzędowo poświadczony odpis pełnomocnictwa. Adwokat, radca prawny, rzecznik patentowy, a także doradca podatkowy mogą sami uwierzytelnić odpis udzielonego im pełnomocnictwa oraz odpisy innych dokumentów wykazujących ich umocowanie. Organ administracji publicznej może w razie wątpliwości zażądać urzędowego poświadczenia podpisu strony. W sprawach mniejszej wagi organ administracji publicznej może nie żądać pełnomocnictwa, jeśli pełnomocnikiem jest członek najbliższej rodziny lub domownik strony, a nie ma wątpliwości co do istnienia i zakresu upoważnienia do występowania w imieniu strony.
Pełnomocnictwo w postępowaniu administracyjnym może być ogólne albo szczególne. Pełnomocnictwo ogólne, jak wynika z samej nazwy – upoważni pełnomocnika do prowadzenia wszelkich spraw mocodawcy, z kolei pełnomocnictwo szczególne upoważnia do prowadzenia konkretnej sprawy albo do poszczególnych czynności. Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia 27 listopada 2008 r. (sygn. akt II SA/Kr 885/08) pełnomocnictwo w postępowaniu administracyjnym musi być udzielone konkretnej osobie (osobom) wyraźnie, nie można domniemywać udzielenia pełnomocnictwa. W szczególności udzielenie pełnomocnictwa radcy prawnemu nie powoduje "automatycznego" upoważnienia do działania wszystkich prawników z tej samej kancelarii. Utrwalony został również pogląd Sądu Najwyższego, zgodnie z którym ustanowienie pełnomocnika w sprawie administracyjnej – na podstawie art. 32 k.p.a. – do zastępowania mocodawcy "w sprawie podatkowej za 1987 r." daje temu pełnomocnikowi również umocowanie do działania w postępowaniu przed Naczelnym Sądem Administracyjnym (wyrok Sądu Najwyższego z dnia z dnia 27 września 1989 r., II ARN 29/89).
Podstawa prawna:
ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U.2013.267 j.t.),
ustawa z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz.U.2013.235 j.t.)
