Spis treści
Postulaty PKW
Postulaty wprowadzenia zmian w Kodeksie wyborczym przedstawiła sama Państwowa Komisja Wyborcza w dokumencie z dnia 1 lutego 2016 roku. Uprawnienia do sporządzana propozycji zmiany i uzupełnienia niektórych przepisów wynika z samego Kodeksu wyborczego, a konkretnie z art. 160 § 1 pkt 8 Kodeksu wyborczego, w świetle którego Państwowa Komisja Wyborcza przedstawia informację o realizacji przepisów Kodeksu oraz propozycje zmiany i uzupełnienia niektórych przepisów. Sprawdźmy zatem, co już niedługo może ulec zmianie.
Zniesienie ciszy wyborczej
Dla przeciętnego wyborcy najbardziej widoczną zmianą może być zniesienie ciszy wyborczej. Od lat wybory budzą wiele emocji, a cisza wyborcza stanowiła swoistą pauzę przed wielkim finałem. Teraz może to ulec zmianie. PKW proponuje rozważenie zniesienia tzw. ciszy wyborczej. PKW argumentuje, że postęp technologiczny, rozwój nowych mediów, w tym portali społecznościowych powoduje, że obecnie cisza wyborcza staje się fikcją. Wydaje się, że cisza wyborcza powinna obowiązywać jedynie w dniu głosowania w lokalu wyborczym, tj. wyłącznie wewnątrz budynku, w którym znajduje się ten lokal oraz w odległości np. 100 metrów od tego budynku.
Zmiany w zgłaszaniu list kandydatów i kandydatów
PKW proponuje rozważenie zmiany terminu zgłaszania list kandydatów i zgłaszania kandydatów. Zgodnie z przepisami Kodeksu wyborczego termin ten zawsze upływa danego dnia o godzinie 24.00. W celu ułatwienia wykonywania tej czynności podmiotom uczestniczącym w wyborach postuluje się, aby ustalić tę godzinę nie w porze nocnej, lecz popołudniowej (np. o godz. 16.00). Konieczne przy tym wydaje się wyznaczenie konkretnej godziny, a nie stosowania w tym przypadku ogólnej zasady wynikającej z art. 9 § 3 Kodeksu wyborczego (dokonywanie czynności w godzinach urzędowania organów wyborczych), gdyż różne są godziny pracy delegatur Krajowego Biura Wyborczego obsługujących okręgowe komisje wyborcze oraz godziny pracy urzędów jednostek samorządu terytorialnego obsługujących terytorialne komisje wyborcze w wyborach samorządowych. Dlatego też, według oceny Komisji, uzasadnione jest wyznaczenie w Kodeksie wyborczym jednolitej godziny upływu dokonania tej czynności wyborczej.
Wyborcy w terytorialnej komisji wyborczej
PKW proponuje również zmianę brzmienia art. 178 § 3 Kodeksu wyborczego, zgodnie z którym w skład terytorialnej komisji wyborczej wchodzi co najmniej po jednym wyborcy zgłoszonym przez każdego pełnomocnika wyborczego, tak, aby z Kodeksu wyborczego wprost wynikało, że każdy uprawniony do tego komitet wyborczy może zgłosić wyłącznie jednego kandydata do składu tej komisji, tak jak ma to miejsce przy zgłaszaniu kandydatów do obwodowych komisji wyborczych (art. 182 § 5 Kodeksu wyborczego). Według oceny PKW niedopuszczalna jest sytuacja, aby jeden komitet wyborczy mógł wskazać kilku kandydatów, co w przypadku braku zgłoszeń innych komitetów powodowałoby, że większość komisji będą stanowili przedstawiciele jednego komitetu.
Wprowadzenie do Kodeksu wyborczego zasad oddawanie ważnych głosów
PKW postuluje również wskazanie w Kodeksie wyborczym, że naniesienie w obrębie kratki przeznaczonej na oddanie głosu innych niż znak „x” znaków graficznych, w tym zamazanie kratki, przekreślenie znaku w kratce itp. powoduje nieważność głosu. Jak wynika z przepisów Kodeksu wyborczego wyborca głosuje stawiając na karcie do głosowania znak „x” (dwie przecinające się linie w obrębie kratki) w kratce z lewej strony obok nazwiska. Oznacza to zatem, że postawienie w kratce innego znaku lub przekreślenie albo zamazanie kratki powoduje nieważność głosu, co każdorazowo Komisja wskazuje w wydawanych przed wyborami wytycznych. Jednakże w opinii PKW tego rodzaju regulacja powinna być określona wprost w Kodeksie wyborczym. Pozwoli to także na zamknięcie katalogu głosów nieważnych podawanych w protokołach sporządzanych przez komisje wyborcze.
Podsumowanie
Przedstawione wyżej propozycje to nie wszystkie postulaty PKW w zakresie zmian w Kodeksie wyborczym. Proponowane zmiany mają dotyczyć nie tylko wyborów do Parlamentu czy wyborów prezydenckich, ale także wyborów lokalnych. Propozycjami PKW musi jeszcze zając się Parlament.
Podstawa prawna:
Art. 9, art. 160 § 1 pkt 8, art. 178 § 3, art.182 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 roku – Kodeks wyborczy (Dz. U. Nr 21, poz. 112, z późn. zm.).
Źródło:
Informacja PKW o realizacji przepisów Kodeksu wyborczego oraz propozycje ich zmiany z dnia 1 lutego 2016 roku.
