Co to jest zbiórka publiczna?
Zgodnie z definicją zawartą ustawie z dnia 14 marca 2014 r. o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych, zbiórką publiczną jest zbieranie ofiar w gotówce lub w naturze w miejscu publicznym na określony, zgodny z prawem cel pozostający w sferze zadań publicznych, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536, z późn. zm.) oraz na cele religijne. Miejsca publiczne to miejsca ogólnodostępne, a w szczególności ulice, place, parki i cmentarze. Ofiary muszą być zbierane na cel zgodny z prawem i pozostający w sferze zadań publicznych. Według ustawy, uprawnionymi do prowadzenia zbiórek publicznych będą: organizacje zajmujące się działalnością charytatywną i społeczną oraz komitety społeczne do tego powołane.
Zbiórką publiczną nie jest zbieranie ofiar w gotówce lub w naturze:
- na cele religijne, na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą, naukową, oświatową i wychowawczą oraz na utrzymanie duchownych i członków zakonów, jeżeli odbywa się w obrębie terenów kościelnych, kaplic oraz w miejscach i okolicznościach zwyczajowo przyjętych w danej okolicy i w sposób tradycyjnie ustalony;
- w drodze loterii pieniężnych i fantowych;
- wśród grona osób znajomych osobiście przeprowadzającym zbiórkę;
- wśród młodzieży szkolnej na terenach szkolnych, odbywające się na podstawie pozwolenia władz szkolnych;
- w ramach zbiórek koleżeńskich odbywających się w:
– lokalu urzędu publicznego na podstawie pozwolenia kierownika urzędu, lub
– innym zakładzie pracy.
Czy potrzebne jest pozwolenie na przeprowadzenie zbiórki publicznej?
Na mocy nowych przepisów zbiórka publiczna nie będzie wymagała pozwolenia. Zamiast pozwolenia na przeprowadzenie zbiorki publicznej regulacje ustawy wprowadziły obowiązek zgłoszenia. Zgłoszenie zbiórki publicznej jest dokonywane przy użyciu formularza elektronicznego. Minister administracji i cyfryzacji ma obowiązek zamieścić pełną informację o zbiórce, w tym sprawozdanie o jej wynikach, na portalu administrowanym przez resort.
Kto jest uprawniony do przeprowadzenia zbiórki publicznej?
Uprawnionym do prowadzenia zbiórki publicznej jest:
- organizacja pozarządowa w rozumieniu art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie;
- podmiot, o którym mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie;
- komitet społeczny powołany w celu przeprowadzenia zbiórki publicznej.
Na marginesie należy wskazać, że komitet społeczny powołują aktem założycielskim co najmniej 3 osoby fizyczne posiadające pełną zdolność do czynności prawnych oraz niekarane za popełnienie przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe.
Sprawozdanie ze zbiórki publicznej
W myśl nowych przepisów podmiot prowadzący zbiórkę publiczną będzie musiał przygotować dwa rodzaje sprawozdań i przekazać je do Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji. Pierwsze z nich, tj. sprawozdanie ze zbiórki określające wysokość i rodzaj zebranych środków lub darów ma być doręczone w ciągu 30 dni od zakończenia zbiórki. Z kolei drugie sprawozdanie dotyczy sposobu rozdysponowania zebranych środków i darów ma być dostarczone w ciągu 3 miesięcy od zakończenia roku obrotowego w przypadku organizacji lub w ciągu roku od zakończenia zbiórki w przypadku komitetów społecznych. Sprawozdania, o których mowa powyżej są zamieszczane na portalu zbiórek publicznych w postaci dokumentu elektronicznego, z wykorzystaniem formularza elektronicznego udostępnionego nieodpłatnie przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej. Ustawa dopuszcza się także możliwość przesłania sprawozdania w postaci papierowej. Sprawozdania sporządzone w postaci elektronicznej osoba uprawniona do reprezentowania organizatora zbiórki opatruje bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP. Sprawozdania sporządzone w postaci papierowej opatruje własnoręcznym podpisem osoba uprawniona do reprezentowania organizatora zbiórki.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 14 marca 2014 r. o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych (Dz. U. z 2014 r., poz. 498)