W 2009 r. kwalifikacja wojskowa na terytorium państwa zostanie przeprowadzona w dniach od 1 kwietnia do 30 czerwca, a jej celem będzie określenie zdolności fizycznej i psychicznej do czynnej służby wojskowej mężczyzn i kobiet podlegających temu obowiązkowi oraz osób zgłaszających się w trybie ochotniczym, jeżeli ukończyły 18 lat życia. Osoby w stosunku, do których orzeczona zostanie kategoria zdolności do czynnej służby wojskowej, zostaną z urzędu przeniesione do rezerwy – po uprawomocnieniu się orzeczenia powiatowej komisji lekarskiej. W toku trwania kwalifikacji nastąpi także założenie ewidencji wojskowej i wydanie wojskowych dokumentów osobistych. Oceny zdolności fizycznej i psychicznej do czynnej służby wojskowej dokonują powiatowe i wojewódzkie komisje lekarskie, natomiast założenie ewidencji i wydanie wojskowych dokumentów osobistych należy do wojskowego komendanta uzupełnień lub jego przedstawiciela.
Obowiązek stawienia się do kwalifikacji wojskowej obejmuje stawienie się przed wójtem lub burmistrzem, powiatową komisją lekarską oraz wojskowym komendantem uzupełnień. W czasie kwalifikacji wojskowej powyżej wymienione organy urzędują w jednym lokalu. Obowiązkowi stawienia się do kwalifikacji wojskowej w 2009 roku podlegają mężczyźni:
-
– urodzeni w 1990 roku,
-
urodzeni w latach 1985 – 1989 – jeżeli nie posiadają określonej zdolności do czynnej służby wojskowej,
-
którzy ukończyli 18 lat życia i zgłosili się ochotniczo do odbycia zasadniczej służby wojskowej,
-
urodzeni w 1989 roku lub latach wcześniejszych uznani przez powiatowe komisje lekarskie za czasowo niezdolnych do czynnej służby wojskowej (kategoria zdolności „B”), a okres tej niezdolności upływa przed zakończeniem kwalifikacji wojskowej, o ile nie zostali już przeniesieni do rezerwy,
-
urodzeni w 1989 roku i latach wcześniejszych, jeżeli nie są przeniesieni do rezerwy i złożyli wnioski o zmianę kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej.
UWAGA! Dodatkowo obowiązkowi stawienia się do kwalifikacji wojskowej podlegają także kobiety:
-
urodzone w latach 1981 – 1990 i posiadające kwalifikacje przydatne do służby wojskowej, które w roku szkolnym 2008/2009 kończą naukę w szkołach medycznych i weterynaryjnych oraz na kierunkach psychologicznych albo będące studentkami lub absolwentkami tych szkół lub kierunków,
-
posiadające zgodę rektora wyższej szkoły morskiej na odbywanie zajęć wojskowych w tej szkole, jeżeli wystąpią wnioskiem o skierowanie ich do powiatowej komisji lekarskiej,
-
które ukończyły 18 lat życia i zgłosiły się ochotniczo do pełnienia służby wojskowej, jeżeli nie posiadają jeszcze orzeczonej kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej.
Podczas badań lekarskich podczas kwalifikacji wojskowej osoby poddane tym badaniom mogą zostać uznane jako zdolne pod względem fizycznym i psychicznym do czynnej służby wojskowej – kategoria zdolności „A” – zdolny do czynnej służby wojskowej, co oznacza zdolność do odbywania: zasadniczej służby wojskowej, nadterminowej zasadniczej służby wojskowej, zajęć wojskowych w czasie trwania studiów wyższych, przeszkolenia wojskowego, kresowej służby wojskowej, ćwiczeń wojskowych, zasadniczej służby i szkolenia w obronie cywilnej, służby wojskowej pełnionej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny, służby zastępczej. Niektóre osoby, mogą zostać uznane przez powiatową komisję lekarską za czasowo niezdolne do czynnej służby wojskowej – kategoria zdolności „B”, co oznacza przemijające upośledzenie ogólnego stanu zdrowia albo ostre lub przewlekłe stany chorobowe, które w okresie do 24 miesięcy od dnia badania rokują odzyskanie zdolności do służby wojskowej. Powiatowe komisje lekarskie mogą także orzec brak zdolności do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju – kategoria „D”. Osoby, wobec których orzeczona zostanie kategoria zdolności „A” „B” lub „D” do czynnej służby wojskowej, po uprawomocnieniu się orzeczenia powiatowej komisji lekarskiej, zostaną przeniesione z urzędu do rezerwy, a w związku z tym będą posiadały uregulowany stosunek do służby wojskowej. Z kolei osoby uznane na mocy prawomocnego orzeczenia powiatowej komisji lekarskiej jako trwale i całkowicie niezdolne do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju oraz w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny – kategoria zdolności „E”. Osoby zakwalifikowane do tej kategorii nie podlegają w ogóle obowiązkowi czynnej służby wojskowej, a w związku z tym nie zostaną ujęte w ewidencji wojskowej. Osoby te będą także posiadały uregulowany stosunek do służby wojskowej.
Powiatowe komisje lekarskie wydają orzeczenia o zaliczeniu do jednej z wyżej wymienionych kategorii zdolności do służby wojskowej na podstawie przeprowadzonych przez lekarzy wchodzących w skład tej komisji badań. Skład orzekający komisji lekarskiej bierze także pod uwagę dostarczoną przez osobę podlegającą badaniu dokumentację medyczną. Jeżeli zaistnieje taka potrzeba przewodniczący komisji lekarskiej może skierować daną osobę na badania specjalistyczne – w tym także psychologiczne – oraz na obserwację szpitalną. Badania lekarskie w trakcie kwalifikacji wojskowej, badania specjalistyczne i obserwacja szpitalna, na które może skierować przewodniczący komisji lekarskiej są obowiązkowe. Na osobie wezwanej do kwalifikacji ciąży także obowiązek przedstawienia komisji lekarskiej posiadanej dokumentacji medycznej, w tym wyników badań specjalistycznych przeprowadzonych w ciągu 12 miesięcy przed dniem stawienia się do kwalifikacji wojskowej.
Każde orzeczenie wydane przez powiatową komisję lekarską nie ma mocy obowiązującej przez okres 14 dni od dnia jego wydania. W związku z tym, od takiego orzeczenia można się pisemnie odwołać w tym okresie do wojewódzkiej komisji lekarskiej za pośrednictwem powiatowej komisji lekarskiej, która orzeczenie wydała. W takiej sytuacji przewodniczący wojewódzkiej komisji lekarskiej może wezwać na posiedzenie wojewódzkiej komisji lekarskiej osobę odwołującą się, poddać ją kolejnym badaniom lekarskim, zażądać przedstawienia posiadanej dokumentacji medycznej, a także skierować tę osobę na badania specjalistyczne (w tym psychologiczne) oraz na obserwację szpitalną.
Osoby wzywane do kwalifikacji wojskowej obowiązane są zgłosić się na wezwanie w miejscu i terminie określonym w wezwaniu, zabierając ze sobą:
-
dowód osobisty lub inny dokument pozwalający na ustalenie tożsamości – w celu okazania go wójtowi lub burmistrzowi (prezydentowi miasta),
-
posiadaną dokumentację medyczną – w celu przedstawienia jej powiatowej komisji lekarskiej,
-
aktualną fotografię o wymiarach 3 x 4 cm bez nakrycia głowy – w celu przedstawienia wojskowemu komendantowi uzupełnień.
-
dokumenty stwierdzające poziom wykształcenia lub pobierania nauki – w celu przedstawienia wojskowemu komendantowi uzupełnień.
-
potwierdzenie zgłoszenia się do rejestracji – w celu przedstawienia wojskowemu komendantowi uzupełnień.
Nieotrzymanie wezwania imiennego nie zwalnia osób do tego zobowiązanych od konieczności stawienia się do kwalifikacji wojskowej, ponieważ o miejscu i terminie jej przeprowadzania na danym terminie informują także rozplakatowane obwieszczenia.
Osoba, która z ważnych przyczyn (np. składanie egzaminu maturalnego) nie może stawić się do kwalifikacji wojskowej w wyznaczonym terminie i miejscu, winna zgłosić ten fakt do wójta lub burmistrza (prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce pobytu stałego lub pobytu czasowego trwającego ponad 3 miesiące, który wskaże inny termin stawiennictwa. W razie nieuzasadnionego niezgłoszenia się do kwalifikacji wojskowej osoby do tego zobowiązanej, wójt lub burmistrz (prezydent miasta) ma obowiązek nałożyć na tę osobę grzywnę albo zarządzić przymusowe jej doprowadzenie do kwalifikacji wojskowej przez Policję.
