Polski ubezpieczony, który zamieszkuje na terenie innego państwa członkowskiego UE, dla którego instytucją właściwą jest NFZ, ma możliwość złożenia wniosku o planowane leczenie w innym państwie UE niż państwo miejsca zamieszkania, za pośrednictwem instytucji miejsca zamieszkania. Dotyczy to polskich ubezpieczonych posiadających formularz E 106, E 109, E 120, E 121 oraz osób, które w przyszłości będą posiadały dokument S1 lub DA1. Przedmiotowy wniosek należy złożyć do właściwej instytucji miejsca zamieszkania – zgodnie z ustawodawstwem kraju zamieszkania. Instytucja miejsca zamieszkania przesyła wniosek do rozpatrzenia do instytucji właściwej ubezpieczonego tj. właściwego Oddziału Wojewódzkiego NFZ na terenie kraju. W przypadku ww. ubezpieczonych, zamieszkujących poza RP, ubiegających się o pilne leczenie ratujące życie, decyzję wydaje instytucja miejsca zamieszkania w imieniu instytucji właściwej. Z kolei w przypadku osób ubezpieczonych zamieszkałych na terenie RP, dla których NFZ jest instytucją właściwą oraz osób uprawnionych dla których NFZ jest instytucją miejsca zamieszkania, mają zastosowanie dotychczas obowiązujące – w odniesieniu do planowanego leczenia, krajowe regulacje prawne.
W celu uzyskania zgody na przeprowadzenie leczenia lub badań diagnostycznych poza granicami kraju konieczne jest złożenie wniosku do Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia o przeprowadzenie leczenia lub badań diagnostycznych albo kontynuację leczenia lub badań diagnostycznych poza granicami kraju oraz pokrycie kosztów transportuza pośrednictwem właściwego oddziału wojewódzkiego NFZ. Format wniosku określony został w załączniku nr 1 do rozporządzenia ministra zdrowia z dnia 27 grudnia 2007 r. Procedura rozpatrywania wniosku zostaje zakończona wydaniem decyzji – zgodą lub odmową Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Osoby, które poddały się leczeniu przed uzyskaniem zgody Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, zobowiązane są do pokrycia kosztów leczenia we własnym zakresie.
Oddziałem wojewódzkim NFZ, do którego można złożyć wniosek, jest oddział właściwy ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy, o ile osoba, której wniosek dotyczy zamieszkuje w Polsce, lub oddział właściwy ze względu na miejsce pobytu wnioskodawcy na terytorium Polski, o ile osoba ta nie ma miejsca zamieszkania w Polsce. Część I A wniosku wypełnia wnioskujący. Następnie przekazuje wniosek lekarzowi ubezpieczenia zdrowotnego – specjaliście właściwej dziedziny medycyny, posiadającemu tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego nauk medycznych. Część II wniosku oraz właściwą dla przedmiotu wniosku część III wypełnia lekarz specjalista właściwej dziedziny medycyny, posiadający tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego nauk medycznych. Następnie wnioskodawca przekazuje do oddziału wojewódzkiego: wniosek zawierający wypełnioną część I A, II i odpowiednio IIIa, IIIb lub IIIc, przetłumaczoną przez tłumacza przysięgłego na język urzędowy państwa, w którym ma zostać udzielone świadczenie lub na język angielski część II wniosku oraz kopię dokumentacji medycznej w zakresie objętym wnioskiem.
Oddział wojewódzki Funduszudokonuje weryfikacji wniosku,ze szczególnym uwzględnieniem informacji o wpisie wnioskodawcy na listę oczekujących u świadczeniodawcy w kraju i/lub ocenia czy dane świadczenie nie może być wykonane w kraju. Następnie musi niezwłocznie przesłać do wybranej zagranicznej placówki opieki medycznej tłumaczenie II części wniosku oraz dokonuje z tą placówka uzgodnień dotyczących wstępnych kosztów leczenia lub badań diagnostycznych, których dotyczy wniosek. Odział może lub powinien, gdy wnosi o to osoba ubiegająca się o leczenie, przesłać wniosek wraz z kopią dokumentacji medycznej do konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie medycyny, właściwej dla wnioskowanego leczenia lub badań diagnostycznych, w celu zasięgnięcia opinii. Ponadto, odział może zasięgnąć opinii innych osób lub podmiotów posiadających profesjonalną wiedzę w zakresie wnioskowanego leczenia lub badań diagnostycznych
Należy podkreślić, że oddział wojewódzki Funduszu może wybrać inną niż wskazana we wniosku zagraniczną placówkę opieki medycznej, jeśli stwierdzi, że placówka ta właściwie przeprowadzi wnioskowane leczenie lub badania diagnostyczne. Po uzgodnieniu kosztów leczenia lub badań diagnostycznych oddział przekazuje niezwłocznie, nie później niż w terminie 3 dni roboczych, Prezesowi NFZ: wniosek z wypełnioną częścią I, II, odpowiednio IIIa, IIIb lub IIIc, odpowiednioIVa, IVb lub IVc, tłumaczenie części II wniosku oraz kopie dokumentacji medycznej w zakresie objętym wnioskiem.
Następnie, Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia ma 5 dni roboczych od dnia otrzymania wymienionych dokumentów na wydanie decyzji w sprawie wydania lub odmowy wydania wnioskodawcy zgody, na przeprowadzenie albo kontynuację leczenia lub badań diagnostycznych poza granicami kraju oraz pokrycie kosztów transportu do miejsca udzielenia świadczeń. Przed wydaniem decyzjimoże zasięgnąć opinii konsultanta krajowegow dziedzinie medycyny właściwej dla wnioskowanego leczenia lub badania diagnostycznego, Konsultant krajowy dokonuje oceny wniosku w zakresie wskazanym przez Prezesa Funduszu w terminie 10 dni roboczych od dnia otrzymania wniosku. Prezes Funduszu może także zasięgnąć opinii innych osób lub podmiotów posiadających profesjonalną wiedzę w zakresie wnioskowanego leczenia lub badań diagnostycznych.
Decyzję Prezesa NFZ otrzymują: wnioskodawca, lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, który wypełnił część II i odpowiednią część III wniosku, oddział wojewódzki NFZ wraz z dokumentacją. Oddział Wojewódzki NFZ – w przypadku wydania zgody Prezesa NFZ o przeprowadzenie leczenia lub badań diagnostycznych, w innym państwie członkowskim UE/EFTA, w terminie nie dłuższym niż 2 dni robocze od dnia otrzymania decyzji Prezesa NFZ,wypełnia i poświadcza w 2 egzemplarzach zaświadczenie potwierdzające uprawnienie do planowanego leczenia poza granicami kraju, następnie przekazuje odpowiedni dokument osobie składającej wniosek:
– w przypadku leczenia w krajach EFTA – formularz E112
– w przypadku leczenia w krajach UE – dokument S2/S3/ DA1
W przypadku leczenia w innym państwie niż państwo członkowskie UE/EFTA Oddział Wojewódzki NFZ pokrywa koszty na podstawie faktury wystawionej przez zagraniczną placówkę opieki medycznej. Pacjent, który udaje się na leczenie do innego państwa członkowskiego UE zobowiązany jest do zabrania ze sobą oryginału dokumentu S2/ S3/ DA1. Natomiast w sytuacji, gdy pacjent udaje się na leczenie do jednego z państw członkowskich EFTA, zobowiązany jest do zabrania ze sobą oryginału formularza E-112 .
