Warto podkreślić, że zakres wspomnianej kontroli obejmuje także działania pracowników. Jeżeli bowiem byli oni zarejestrowani jako osoby bezrobotne w urzędzie pracy, to od momentu podjęcia pracy mają maksymalnie 7 dni kalendarzowych na powiadomienie o tym fakcie urzędu pracy. Jeżeli tego nie zrobią, to w sytuacji kontroli, może grozić im kara grzywny nie niższa niż 500 zł. Jeżeli osoba bezrobotna chciałaby uzyskać szczegółowe informacje na temat wyrejestrowania, może skorzystać z konsultacji z pracownikami Zielonej Linii, czyli infolinii urzędu pracy, pod numerem telefonu: 19524.
Kontrola pracodawców
Pracodawcy zgodnie z Kodeksem pracy mają obowiązek opłacania składek na Fundusz Pracy (poza sytuacją, gdy są, zgodnie z prawem, zwolnieni z tego obowiązku). Ponadto są zobowiązani do dokonania wpisu do rejestru agencji zatrudnienia działalności, której prowadzenie jest uzależnione od uzyskania wpisu do tego rejestru. Dodatkowo też są zobowiązani do prowadzenia agencji zatrudnienia zgodnie z warunkami określonymi w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Nielegalne zatrudnienie
Warto zwrócić uwagę na elementy, które są zabronione w przypadku zatrudniania pracowników. Pracodawcy więc są zobowiązani do potwierdzenia na piśmie w wymaganym terminie rodzaju zawartej umowy i jej warunków . Ponadto mogą też być ukarani za niezgłoszenie osoby zatrudnionej lub wykonującej inną pracę zarobkową do ubezpieczenia społecznego.
Na stronie internetowej Państwowej Inspekcji Pracy (http://www.pip.gov.pl) znajdują się „Listy kontrolne”. Mogą one być przydatne pracodawcom, którzy chcieliby dokonać samokontroli. Wspomniane listy są przygotowane w formie pytań, które odnoszą się do poszczególnych zagadnień, będących przedmiotem kontroli legalności zatrudnienia.
Umowa o pracę
Powinna być zawarta zawsze na piśmie, tego bowiem wymaga Kodeks pracy. Należy w niej ująć informacje dotyczące stron umowy, jej rodzaju (na okres próbny, na czas określony lub też na czas nieokreślony) oraz oczywiście daty zawarcia. Czasami zdarza się, że dzień podpisana umowy jest jednocześnie pierwszym dniem pracy, ale równie dobrze umowa może zostać podpisana wcześniej z dokładnym wskazaniem daty rozpoczęcia wykonywania pracy. Ważnym elementem wskazanym na umowie o pracę powinny też być warunki pracy i płacy, czyli rodzaj pracy, miejsce wykonywania i wymiar czasu pracy.
Jakie kary grożą pracodawcy za niedotrzymanie tych warunków? Przede wszystkim należy podkreślić, że niepotwierdzenie na piśmie umowy o pracę zawartej z pracownikiem powoduje, że pracodawca lub osoba działająca w jego imieniu popełnia wykroczenie przeciwko prawom pracownika. Za tego rodzaju wykroczenie grozi mandat karny w wysokości od 1000 do 2000 zł. Ponadto inspektor pracy może skierować wniosek do właściwego sądu. W przypadku, gdy osoba, która w ciągu ostatnich dwóch lat była co najmniej dwukrotnie karana za wykroczenie przeciwko prawom pracownika, inspektor pracy może w postępowaniu mandatowym nałożyć na nią grzywnę w wysokości do 5 000 zł. Jeżeli inspektor zdecyduje się złożyć wniosek o ukaranie danego pracodawcy, sąd może orzec karę grzywny sięgającą nawet 30 000 zł.
Warto znać swoje prawa, będąc pracownikiem. Pozwala nam to uniknąć wielu nieprzyjemnych sytuacji, a nawet problemów natury prawnej. Pracodawcy powinni być świadomi jak wygląda proces legalnego zatrudnienia i bezwzględnie przestrzegać zasad wynikających z polskiego Kodeksu pracy.
Więcej praktycznych artykułów i najnowszych wiadomości z rynku pracy można znaleźć na: https://www.facebook.com/zielonalinia19524.
Joanna Niemyjska (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjno-Konsultacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło: www.pip.gov.pl
