Poszukiwanie zbiega
Zgodnie z treścią art. 278 i 279 Kodeksu postępowania karnego, jeżeli miejsce pobytu oskarżonego lub osoby podejrzanej nie jest znane, zarządza się jego poszukiwanie. Jeżeli oskarżony, w stosunku do którego wydano postanowienie o tymczasowym aresztowaniu, ukrywa się, sąd lub prokurator może wydać postanowienie o poszukiwaniu go listem gończym. Jeżeli postanowienie o tymczasowym aresztowaniu nie było wydane, można postanowienie takie wydać bez względu na to, czy nastąpiło przesłuchanie podejrzanego.
Zgodnie z postanowieniem sądu apelacyjnego w Krakowie z dnia 13 listopada 2002 r. (sygn. akt II AKz 481/02), nie jest ukrywaniem się przed wymiarem sprawiedliwości, gdy skazany jawnie przebywa ze swą rodziną w miejscu stałego zamieszkania i prowadzi publiczną działalność handlową, a tylko uchyla się od stawienia na wezwanie (do odbycia kary pozbawienia wolności). Przełamanie tego zaniechania skazanego jest rzeczą zastosowania odpowiednich środków przymusu, a nie poszukiwania go, bo w tej sytuacji poszukiwania są działaniem pozornym.
Elementy listu gończego
KPK wyraźnie wskazuje co powinno zostać zawarte w liście gończym, i tak podaje się w nim:
- sąd lub prokuratora, który wydał postanowienie o poszukiwaniu listem gończym,
- dane o osobie, które mogą ułatwić jej poszukiwanie, a przede wszystkim personalia, rysopis, znaki szczególne, miejsce zamieszkania i pracy, z dołączeniem w miarę możliwości fotografii poszukiwanego,
- informację o treści zarzutu postawionego oskarżonemu oraz o postanowieniu o jego tymczasowym aresztowaniu albo o zapadłym wyroku,
- wezwanie każdego, kto zna miejsce pobytu poszukiwanego, do zawiadomienia o tym najbliższej jednostki Policji, prokuratora lub sądu,
- ostrzeżenie o odpowiedzialności karnej za ukrywanie poszukiwanego lub dopomaganie mu w ucieczce.
W liście gończym można wyznaczyć nagrodę za ujęcie lub przyczynienie się do ujęcia poszukiwanego, a także udzielić zapewnienia o utrzymaniu tajemnicy co do osoby informującej. List gończy rozpowszechnia się, zależnie od potrzeby, przez rozesłanie, rozplakatowanie lub opublikowanie, w szczególności za pomocą prasy, radia i telewizji.
Wg W. Gutekunst „Ustawa wskazuje sposoby rozpowszechniania listu gończego, lecz mają one jedynie charakter przykładowy, na co wskazuje użyty przed ich wyliczeniem wyraz “w szczególności”; wybór sposobu zależy od konkretnych potrzeb. Może to nastąpić – w myśl art. 280 § 3 KPK – przez rozesłanie, rozplakatowanie lub opublikowanie za pomocą prasy, radia lub telewizji. Treść tego przepisu wskazuje, że preferowane jest rozpowszechnianie listu gończego w pisemnej formie. W dobie rozwoju technicznych środków komunikowania się coraz większego znaczenia nabierać będą inne formy, np. poprzez Internet. Trafnie zwracano uwagę w literaturze, że tradycyjna, pisemna forma listu gończego stała się anachronizmem, a nowoczesnym sposobem wezwania społeczeństwa do współudziału w pościgu jest użycie publicznej sieci telewizyjnej”.
Podstawa prawna:
[art. 278, 279 k.p.k. (Dz.U. z 1997 r. Nr 89 poz. 555)]
