Wymiar urlopu wypoczynkowego
Warto wiedzieć, że wymiar urlopu wypoczynkowego jest zależny od okresu zatrudnienia. W przypadku, gdy pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat ma on prawo do 20 dni tego urlopu w danym roku kalendarzowym. Jeżeli zaś okres zatrudnienia jest dłuższy niż 10 lat może on liczyć na 26 dni wypoczynku. Dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy wymiar urlopu ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika. Wynosi on odpowiednio 20 lub 26 dni. Niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia.
Do kiedy trzeba wykorzystać zaległy urlop?
Zaległy urlop występuje wtedy, gdy pracownik nie wykorzysta urlopu wypoczynkowego w danym roku kalendarzowym. W takim przypadku niewykorzystany w całości lub części urlop przechodzi na następny rok. Taka sytuacja może zaistnieć zarówno z przyczyn leżących po stronie pracodawcy lub tez pracownika. Zaległy wypoczynek należy wykorzystać do końca trzeciego kwartału następnego roku, czyli do 30 września. Pracownik nie musi wykorzystać całego zaległego urlopu do tego właśnie dnia. Wystarczy bowiem, że rozpocznie taki urlop przynajmniej 30 września danego roku. Oczywiście niewykorzystanie zaległego wolnego w terminie do końca września kolejnego roku nie powoduje utraty przez pracownika prawa do zaległego urlopu.
Udzielanie zaległego urlopu
Zaległy urlop, podobnie jak zwykły urlop wypoczynkowy, jest najczęściej udzielany w pełnych dniach. Przy udzielaniu urlopu 1 dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy. Osobie, której udzielono zaległego urlopu wypoczynkowego, należy odpisać z puli urlopowej tyle godzin urlopu, ile miała do przepracowania w dniu, w którym korzystała z urlopu wypoczynkowego. Udzielenie pracownikowi urlopu w dniu pracy w wymiarze godzinowym odpowiadającym części dobowego wymiaru czasu pracy jest dopuszczalne jedynie w przypadku, gdy część urlopu pozostała do wykorzystania jest niższa niż pełny dobowy wymiar czasu pracy pracownika w dniu, na który ma być udzielony urlop. Jeżeli więc pracownikowi pozostały np. 2 godziny urlopu wypoczynkowego w przypadku, gdy pracuje po 4 godziny na dobę, to wówczas można mu udzielić urlopu jedynie na część dnia pracy, a na pozostałe 2 godziny musi przyjść do pracy. Nie można jednak udzielić mu zaległego wolnego na część dnia pracy, jeżeli nabył on prawo do urlopu za kolejny rok. Co ważne, przysługujący i niewykorzystany urlop na żądanie nie jest świadczeniem zaległym w następnym roku. Niewykorzystane dni takiego wolnego przekształcają się w zwykły urlop wypoczynkowy. Pracownik ma więc możliwość wykorzystania zaległego urlopu na żądanie ale już tylko jako normalny urlop wypoczynkowy.
Pracownik nie może odmówić pójścia na zaległy urlop
Należy pamiętać, że o terminie przydzielenia zaległego urlopu decyduje w ostateczności pracodawca. Może on bowiem wysłać pracownika na zaległy wypoczynek nawet wtedy, gdy nie wyraża on na to zgody. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego prawo do urlopu wypoczynkowego określone jest przepisami o charakterze bezwzględnie obowiązującym i to w odniesieniu do obu stron stosunku pracy. Pracodawca jest zobowiązany do udzielenia pracownikowi wypoczynku w określonym wymiarze i terminie określonym według ustalonych zasad, a zatrudniony nie może zrzec się prawa do niego i odmówić wykorzystania urlopu udzielonego zgodnie z przepisami. Jeżeli więc pracodawca nie chce się narazić na popełnienie wykroczenia przeciwko prawom pracownika, zobowiązany jest udzielić mu zaległego urlopu do 30 września.
