Kiedy sąd wyda nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym?
Nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym sąd wydaje, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego, a w innych sprawach, jeżeli przepis szczególny tak stanowi. W razie braku podstaw do wydania nakazu zapłaty przewodniczący wyznacza rozprawę, chyba że sprawa może być rozpoznana na posiedzeniu niejawnym. Nakaz zapłaty nie może być wydany przez sąd w postępowaniu upominawczym, jeżeli według treści pozwu:
- roszczenie jest oczywiście bezzasadne;
- przytoczone okoliczności budzą wątpliwość;
- zaspokojenie roszczenia zależy od świadczenia wzajemnego;
- miejsce pobytu pozwanego nie jest znane albo gdyby doręczenie mu nakazu nie mogło nastąpić w kraju.
Prawo do wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym
Sąd w wydanym nakazie zapłaty nakazuje pozwanemu, aby w ciągu dwóch tygodni od doręczenia tego nakazu zaspokoił roszczenie w całości wraz z kosztami albo w tym terminie wniósł sprzeciw do sądu. Pozwanemu zostaje doręczony nakaz zapłaty razem z pozwem i pouczeniem o sposobie wniesienia sprzeciwu, a także o skutkach niezaskarżenia nakazu. Sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wnosi się do sądu, który wydał nakaz zapłaty, a w przypadku nakazu wydanego przez referendarza sądowego – do sądu, przed którym wytoczono powództwo. W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany powinien wskazać czy zaskarża nakaz w całości, czy w części, przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy oraz okoliczności faktyczne i dowody. Należy pamiętać o tym, że sąd pominie spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w sprzeciwie bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności. Co więcej, należy zwrócić uwagę na to, czy pozew został wniesiony na formularzu, jeśli tak to wniesienie sprzeciwu wymaga także zachowania tej formy.
UWAGA! Jeżeli doręczenie nakazu zapłaty nie może nastąpić z uwagi na to, że miejsce pobytu pozwanego nie jest znane albo gdyby doręczenie mu nakazu nie mogło nastąpić w kraju to sąd z urzędu uchyla nakaz zapłaty, a przewodniczący podejmuje odpowiednie czynności. Natomiast jeżeli po wydaniu nakazu zapłaty okaże się, że pozwany w chwili wniesienia pozwu nie miał zdolności sądowej, zdolności procesowej albo organu powołanego do jego reprezentowania, a braki te nie zostały usunięte w wyznaczonym terminie zgodnie z przepisami kodeksu, sąd z urzędu uchyla nakaz zapłaty i wydaje odpowiednie postanowienie.
Odrzucenie sprzeciwu od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym
Sąd odrzuci sprzeciw wniesiony po upływie terminu lub z innych przyczyn niedopuszczalny albo którego braków pozwany nie usunął w terminie. W takim przypadku, jeśli nakaz zapłaty, przeciwko któremu w całości lub w części nie wniesiono skutecznie sprzeciwu – ma skutki prawomocnego wyroku.
Złożyłem sprzeciw od nakazu zapłaty – co dalej?
W sytuacji, gdy pozwany prawidłowo złożył sprzeciw od nakazu zapłaty, to wówczas nakaz ten traci moc, a przewodniczący wyznacza rozprawę i zarządza doręczenie powodowi sprzeciwu razem z wezwaniem na rozprawę. Należy wskazać, że nakaz zapłaty traci moc w części zaskarżonej sprzeciwem. Ponadto, należy pamiętać, że jeśli jest kilku pozwanych, to sprzeciw jednego tylko ze współpozwanych o to samo roszczenie oraz co do jednego lub niektórych uwzględnionych roszczeń powoduje utratę mocy nakazu jedynie co do nich. Na wniosek pozwanego sąd albo referendarz sądowy na posiedzeniu niejawnym wydaje postanowienie, w którym stwierdza utratę mocy nakazu zapłaty w całości lub w części.
Podstawa prawna:
4971 – 505 ustawy z dnia z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 1964 nr 43 poz. 296)
