Nielegalny pobór energii
Zgodnie z Ustawą z dnia 10 kwietnia 1997r. Prawo energetyczne ( Dz. U. z 2006r., Nr 89, poz. 625 ze zm.) za nielegalny pobór energii uznaje się pobór energii bez odpowiedniej umowy, pobór energii z całkowitym lub częściowym pominięciem układu pomiarowo- rozliczeniowego, np. bez licznika, oraz poprzez ingerencję w ten układ mającą wpływ na zafałszowanie pomiarów dokonywanych przez układ pomiarowo rozliczeniowy uszkodzenie układu pomiarowo- rozliczeniowego, czyli np. uszkodzenie plomby.
Nielegalny pobór prądu to przestępstwo
Kradzież prądu stanowi przestępstwo przeciwko mieniu, uregulowane w art. 278§5 w związku z §1 Ustawy z dnia 6 czerwca 1997r. Kodeks karny (Dz. U. z 1997r., Nr 88, poz. 553 ze zm.). Przestępstwo to zagrożone jest karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat, a w przypadku mniejszej wagi sprawca podlega karze grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Opłaty za nielegalny pobór prądu
Osoba, która dopuszcza się nielegalnego poboru prądu musi liczyć się także z sankcjami finansowymi wynikającymi z Prawa energetycznego oraz Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 18 sierpnia 2011r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną (Dz. U. z 2011r., Nr 189, poz. 1126 ze zm.). W przypadku, gdy prąd jest pobierany bez zawarcia umowy sprzedaży energii albo też umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji, albo umowy kompleksowej, zakład energetyczny ma prawo naliczyć opłaty zgodne z obowiązującą taryfą przedsiębiorstwa energetycznego. Może również obciążyć odbiorcę opłatami w wysokości pięciokrotnej stawki, biorąc przy tym za ryczałtową ilość zużycia energii określonej w danej taryfie. Należy pamiętać, że w takiej sytuacji przedsiębiorstwo energetyczne powinno kierować się rzeczywistymi możliwościami pobierania energii przez danego odbiorcę. W inny sposób naliczane są opłaty w sytuacji, gdy zakład energetyczny stwierdzi, iż prąd jest pobierany z całkowitym lub częściowym pominięciem układu pomiarowo-rozliczeniowego lub poprzez ingerencję w ten układ. W takim przypadku energetyka może obciążyć odbiorcę opłatami w wysokości dwukrotnej stawki określonej w taryfie do której jest on przypisany za udowodniony okres nielegalnego pobierania energii elektrycznej. Jeżeli nie można ustalić okresu nielegalnego poboru prądu w ten sposób, wówczas dwukrotną stawkę trzeba będzie zapłacić od ryczałtowej ilości energii elektrycznej w wysokości określonej w danej taryfie. W przypadku niemożności ustalenia ilości nielegalnie pobranego prądu zakład energetyczny za podstawę obliczenia karnej opłaty bierze ryczałtową ilość energii, która jest określona w taryfie. Ponadto ma on prawo wstrzymania dostaw energii, jeżeli zostanie stwierdzony nielegalny pobór. Co ważne, po zaniechaniu nielegalnego poboru energetyka musi niezwłocznie przywrócić dostarczanie energii.
Dochodzenie należności
Należności z tytułu wyżej wymienionych opłat są egzekwowane w trybie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego. Zakład energetyczny może również chodzić odszkodowania na zasadach ogólnych, zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego. Nie należy jednak zapominać, że przedsiębiorstwo energetyczne musi udowodnić, iż nielegalny pobór prądu faktycznie nastąpił. W tym celu dokonuje się specjalistycznych badań licznika, dzięki którym można stwierdzić, czy pomiary rzeczywiście były nieprawdziwe i zafałszowane. W sytuacji, gdy nielegalne pobieranie energii wynikało z wyłącznej winy osoby trzeciej, wówczas obowiązek udowodnienia tego faktu spoczywa na odbiorcy.