Jednym z nich jest stwierdzenie nieprzydatności aplikanta adwokackiego lub radcowskiego do wykonywania zawodu. Według przepisów okręgowa rada adwokacka może skreślić aplikanta adwokackiego z listy aplikantów adwokackich w okresie pierwszych dwóch lat aplikacji, jeżeli stwierdzi jego nieprzydatność do wykonywania zawodu adwokata.Od uchwały Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej w sprawie skreślenia z listy aplikantów adwokackich służy skarga do sądu administracyjnego w terminie 30 dni od dnia doręczenia uchwały. Przy ocenie nieprzydatności aplikanta do wykonywania zawodu duża rolę, choć nie jedyną odgrywają oceny z kolokwiów. Jak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
w wyroku z dnia 14 listopada 2008 r.
VI SA/Wa 1570/08 wykonywanie zawodu adwokata polega na świadczeniu profesjonalnych usług prawnych wymagających posiadania bogatej i ugruntowanej wiedzy z zakresu różnych dziedzin prawa. Negatywne oceny z kolokwiów weryfikujących poziom tej wiedzy stanowią przesłankę uzasadniającą stwierdzenie nieprzydatności aplikanta do wykonywania zawodu adwokata.
Z kolei w wyroku z dnia 29 lutego 2012 r., sygn. akt VI SA/Wa 2112/11, wydanym przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie sąd ten orzekł, że w przepisie art. 58 pkt 12 lit. b) Prawa o adwokaturze ustawodawca upoważnił Naczelną Radę Adwokacką do uchwalania regulaminów dotyczących zasad odbywania aplikacji adwokackiej. Zgodnie z § 19 uchwalonego na tej podstawie Regulaminu podstawę do stwierdzenia przez okręgową radę adwokacką nieprzydatności aplikanta do wykonywania zawodu stanowią: negatywny wynik kolokwium rocznego, negatywna opinia patrona lub negatywna opinia kierownika szkolenia o przebiegu aplikacji adwokackiej.
Natomiast w wyroku z dnia 8 marca 2012 r., sygn. akt VI 124/12 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził, że przesłanką, która może wskazywać na nieprzydatność aplikanta adwokackiego do wykonywania w przyszłości zawodu może być także konflikt na linii aplikant-patron.
Analogicznie rada okręgowej izby radców prawnych może skreślić aplikanta radcowskiego z listy aplikantów radcowskich, jeżeli stwierdzi jego nieprzydatność do wykonywania zawodu radcy prawnego. Od uchwały prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych w sprawie skreślenia z listy aplikantów radcowskich służy skarga do sądu administracyjnego w terminie 30 dni od dnia doręczenia uchwały.
Warto dodać, że niedawno Ministerstwo Sprawiedliwości przedstawiło plany dotyczące wprowadzenia przepisu dotyczącego możliwości skreślenia z listy aplikantów, z powodu nieprzydatności do zawodu, także aplikantów notarialnych. Jednak na skutek wielu głosów protestów, głównie ze strony środowiska notariuszy resort sprawiedliwości wycofał się z kontynuowania prac nad wprowadzeniem takiego rozwiązania.
Podstawa prawna:
• art. 79 ust. 2-ust. 4 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (tekst jedn. Dz.U. z 2009 r., nr 146, poz. 1188, z późn. zm.).
• art. 37 ust. 2-ust. 4 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2010 r., nr 10, poz. 65, z późn. zm.).