Zmieni się zawartość dowodu osobistego, ponieważ oprócz części graficznej zostanie w nim zamieszczona warstwa elektroniczna. Będzie ona miała za zadanie zwiększenie poziomu ochrony tego dokumentu przed fałszerstwami i poszerzy jego funkcjonalność. Wszystkie informacje w warstwie graficznej dowodu osobistego, zarówno te umieszczone na awersie, jak i rewersie karty zostaną zapisane również na elektronicznym nośniku danych w dokumencie. Dodatkowo znajdą się tam dane służące do składania podpisu osobistego – podpisu elektronicznego, który w elektronicznych kontaktach z urzędami będzie równoważny ze złożeniem własnoręcznego podpisu. Wprowadzenie warstwy elektronicznej dowodu osobistego pozwoli również na elektroniczne potwierdzenie autentyczności dokumentu – np. w urzędzie.
W odróżnieniu od obowiązującego obecnie wzoru dowodu osobistego, nowy dokument nie będzie zawierał rysopisu, adresu zameldowania oraz wzoru graficznego podpisu posiadacza dokumentu. Zmiana zakresu danych uprości procedurę wydawania dowodu osobistego, dzięki czemu proces ten będzie bardziej przyjazny dla obywatela. Do dowodu zostanie wprowadzona informacja o obywatelstwie polskim. Ułatwi to posługiwanie się dowodem osobistym jako dokumentem poza granicami kraju.
Nowy dowód osobisty będzie dokumentem potwierdzającym tożsamość i obywatelstwo polskie na terenie Polski oraz m.in. państw strefy Schengen. Prawo posiadania dowodu osobistego będzie miał każdy obywatel Rzeczypospolitej Polskiej od chwili urodzenia, natomiast osoby pełnoletnie zamieszkałe na terytorium RP będą zobligowane do posiadania tego dokumentu. Dzieci do 5 roku życia otrzymają dowód osobisty z terminem ważności 5 lat, a pozostałe osoby na 10 lat. O dokument tożsamości będzie można starać się w dowolnej gminie, a nie jak obecnie tylko w urzędzie właściwym ze względu na miejsce zameldowania. Dowód osobisty ma być wydawany wyłącznie na terenie kraju. Wniosek będzie można również złożyć przez Internet. Ponieważ dowód osobisty jest podstawowym dokumentem potwierdzającym tożsamość, trzeba jednak będzie przynajmniej raz pojawić się w urzędzie. Nie dotyczy to dzieci do lat 5.
Nie ulegną zmianie zasady dotyczące utraty ważności dowodu osobistego, która nastąpi po upływie terminu ważności dokumentu, a także w wyniku utraty albo uszkodzenia. Ponieważ w dowodzie nie będzie już danych adresowych, jego posiadacz nie będzie musiał wymieniać dokumentu, jeśli zmieni miejsce zameldowania.
Nowe dowody z mikroprocesorem wydawane będą od 1 lipca 2011 roku. W pierwszej kolejności otrzymają je osoby, którym wydano dokument tożsamości w 2001 roku. W następnych latach wymianie podlegać będą dowody z dobiegającym końca 10-letnim terminem ważności.
