Spis treści
Nowe przepisy odpowiedzią na zakończenie 12 letniego okresu ochronnego na zakup ziemi rolnej i gruntów leśnych
30 kwietnia weszła w życie także inna ustawa, która nowelizuje ustawę o lasach. Wprowadza ona instrumenty prawne do nabywania gruntów leśnych przez Skarb Państwa, reprezentowany przez Państwowe Gospodarstwo Leśne „Lasy Państwowe”. Efektem przyjętych rozwiązań ma być powiększenie powierzchni lasów stanowiących własność Skarbu Państwa. Zgodnie z nowymi przepisami Skarb Państwa, czyli Lasy Państwowe, będzie miał prawo pierwokupu lub wykupu prywatnych gruntów leśnych po cenach rynkowych. Ponadto autorzy nowelizacji wskazują jako powód zawartych w niej regulacji fakt, że 1 maja 2016 r. mija 12-letni okres ochronny na zakup ziemi rolnej i gruntów leśnych przez cudzoziemców.
Kiedy Skarbowi Państwa przysługuje prawo pierwokupu prywatnych gruntów leśnych?
Uchwalona ustawa wprowadza do ustawy o lasach, w art. 37a ust. 1, mechanizm stanowiący, iż w przypadku sprzedaży przez osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, gruntów:
• oznaczonych jako las w ewidencji gruntów i budynków,
• przeznaczonych do zalesienia określonego w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu
• lasów objętych uproszczonym planem urządzenia lasu lub decyzją określającą zadania z zakresu gospodarki leśnej,
Skarbowi Państwa, reprezentowanemu przez Lasy Państwowe, przysługiwać będzie z mocy ustawy prawo pierwokupu tych gruntów.
Gdy prawo pierwokupu przysługuje także innym osobom, pierwszeństwo w wykonaniu prawa pierwokupu państwu
Kontrowersje budzi również przyznanie Skarbowi Państwa bezwzględnego pierwszeństwa w wykonywaniu prawa pierwokupu. W przypadku gdy prawo pierwokupu gruntu, o którym mowa wyżej, z mocy prawa przysługuje kilku podmiotom, pierwszeństwo w wykonaniu prawa pierwokupu przysługuje Lasom Państwowym.
Skarb Państwa będzie miał prawo wykupu prywatnych gruntów leśnych
W przypadku przeniesienia własności powyżej wskazanych kategorii gruntów w drodze zawarcia innej umowy niż umowa sprzedaży lub w wyniku jednostronnej czynności prawnej, Lasy Państwowe, reprezentujące Skarb Państwa będą mogły złożyć oświadczenie o nabyciu takiego gruntu za zapłatą równowartości pieniężnej (tzw. prawo wykupu). Ustawa stanowi przy tym, że jeżeli równowartość pieniężna nie wynika z treści umowy, wówczas nadleśniczy określa ją przy zastosowaniu sposobów ustalania wartości nieruchomości przewidzianych w regulacjach dotyczących gospodarki nieruchomościami.
Kiedy prawo wykupu i pierwokupu nie przysługuje Skarbowi Państwa?
Powyższe prawa nie będą mogły być wykonywane przez Lasy Państwowe w razie dokonania zbycia gruntu leśnego na rzecz szerokiego kręgu osób bliskich enumeratywnie wskazanych w ustawie czy na rzecz jednostki samorządu terytorialnego oraz w przypadku dziedziczenia. Prawo Skarbu Państwa nie będzie dotyczyć przypadków dziedziczenia ustawowego i testamentowego, a także zbycia gospodarstwa rolnego, którego część stanowią grunty leśne.
Prawo pierwokupu i wykupu nie przysługuje jeżeli nabywcami są:
- małżonek zbywcy,
- krewni lub powinowaci zbywcy w linii prostej bez ograniczenia stopnia,
- krewni lub powinowaci zbywcy w linii bocznej do trzeciego stopnia,
- osoba związana ze zbywcą z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli,
- jednostka samorządu terytorialnego.
Podstawa prawna:
Art. 37 a ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz.U.2015.2100)
