Nowelizacja rozporządzenia jest konsekwencją wprowadzenia nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego. Jej wdrożenie powoduje konieczność opracowania m. in. nowych zasad przeprowadzania sprawdzianu w VI klasie szkoły podstawowej, egzaminu gimnazjalnego oraz egzaminu maturalnego. Zważywszy na stopniowe wdrażanie nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego, nowelizacja rozporządzenia zmienia przede wszystkim zasady przeprowadzania egzaminu gimnazjalnego, który w nowej formule zostanie przeprowadzony po raz pierwszy w roku szkolnym 2011/2012.
Począwszy od roku szkolnego 2010/2011 uczniowie tych klas gimnazjum, w których obowiązuje nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego, będą mieli obowiązek realizacji – w trakcie kształcenia w gimnazjum – projektu edukacyjnego. Należy jednak podkreślić, iż w roku szkolnym 2010/2011 obowiązek ten nie będzie dotyczył uczniów klas III gimnazjum, w których stosuje się dotychczasową podstawę programową. Informacja o udziale ucznia w realizacji projektu edukacyjnego oraz temat projektu będą zamieszczone na świadectwie ukończenia gimnazjum.
Dyrektorzy gimnazjum – w porozumieniu z radą pedagogiczną, zobligowani są do określenia szczegółowych warunków realizacji projektu edukacyjnego w szkole, dostosowując te zasady do swoich możliwości organizacyjnych. Udział ucznia w realizacji projektu powinien być uwzględniony w wewnątrzszkolnych kryteriach oceniania zachowania. Gimnazja powinny dostosować swoje statuty w tym zakresie do 30 listopada 2010 r. W roku szkolnym 2010/2011 wychowawcy klas I i II gimnazjum, których uczniowie będą realizować zespołowy projekt edukacyjny, są zobowiązani poinformować uczniów i ich rodziców (opiekunów prawnych) o warunkach realizacji projektu edukacyjnego w terminie do 30 listopada 2010 r.
Ponadto, od roku szkolnego 2011/2012 egzamin gimnazjalny będzie przeprowadzany na nowych zasadach. Ma on sprawdzać opanowanie przez uczniów wiadomości i umiejętności określonych w wymaganiach ogólnych i szczegółowych zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego. Egzamin będzie się składał z takich samych części jak dotychczas – tj. części pierwszej – humanistycznej, części drugiej – matematyczno-przyrodnicznej i części trzeciej – z zakresu języka obcego nowożytnego, ale każda część będzie miała inną strukturę.
Część III egzaminu gimnazjalnego z języka obcego nowożytnego na poziomie rozszerzonym będzie obowiązkowa dla uczniów, którzy kontynuowali w gimnazjum naukę języka obcego nowożytnego rozpoczętą w szkole podstawowej. Pozostali uczniowie będą mieli możliwość przystąpienia do egzaminu na tym poziomie. Na zaświadczeniu o szczegółowych wynikach egzaminu uczeń otrzyma wynik procentowy i wynik centylowy dla każdego z 5 lub 6 zakresów.
W nowelizacji rozporządzenia radom pedagogicznym przekazano dodatkowe kompetencje, które dadzą im możliwość większego decydowania o pracy z konkretnym uczniem zgodnie z posiadaną o nim wiedzą. Należy tutaj wspomnieć o rezygnacji z konieczności uzyskiwania opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej przy podejmowaniu decyzji o powtarzaniu klasy przez ucznia klas I-III szkoły podstawowej. Aktualnie decyzję w tej sprawie – na podstawie opinii nauczyciela, będzie podejmować wyłącznie rada pedagogiczna. W szkołach ponadgimnazjalnych rada pedagogiczna będzie mogła podjąć decyzję o promowaniu konkretnego ucznia do klasy programowo wyższej pomimo niezdania przez tego ucznia egzaminu poprawkowego z jednego obowiązkowego przedmiotu. Przepis ten, obowiązujący od lat w szkołach podstawowych i gimnazjach, ma na celu umożliwienie radzie pedagogicznej podjęcie decyzji o promowaniu do kolejnej klasy ucznia, który z powodu wyjątkowych zdarzeń losowych nie opanował wymaganego materiału. Takie decyzje, podejmowane na podstawie znajomości postawy ucznia, zobowiążą szkołę do rozliczenia go z nieopanowanego materiału w kolejnym roku szkolnym. Z takiej możliwości rada pedagogiczna będzie mogła skorzystać tylko jeden raz w ciągu etapu kształcenia, jednak pod warunkiem, że dany przedmiot jest realizowany w klasie programowo wyższej.
Nowe przepisy nakładają na dyrektora szkoły dla dorosłych obowiązek skreślenia z listy słuchacza, który opuścił w danym semestrze więcej niż 50% godzin przeznaczonych na obowiązkowe zajęcia edukacyjne przewidziane w szkolnym planie nauczania lub obowiązkowe konsultacje. Dotyczy to także słuchaczy, którzy nie zdali wszystkich egzaminów semestralnych z obowiązkowych zajęć edukacyjnych przewidzianych w szkolnym planie nauczania.