Każdy rodzic powinien wiedzieć o tym, że wypoczynek, na który wybiera się jego dziecko, musi zostać zgłoszone w specjalnej bazie danych uruchomionej przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Organizator wypoczynku zobligowany jest do tego, aby zgłosić wypoczynek do kuratorium oświaty – minimum 21 dni przed rozpoczęciem wypoczynku. Zgłoszenie wypoczynku odbywa się drogą elektroniczną poprzez wypełnienie formularza on-line zamieszczonego na niniejszej stronie internetowej oraz poprzez złożenie wydruku tego formularza wraz z załącznikami w kuratorium oświaty właściwym ze względu na miejsce siedziby lub zamieszkania organizatora. Zgłoszenie zawiera takie informacje, jak np. miejsce wypoczynku, liczba uczestników, kadra opiekuńcza, program wypoczynku. Następnie informacja o poszczególnych turnusach udostępniania jest służbom sprawującym nadzór nad bezpiecznym wypoczynkiem dzieci i młodzieży, tj. Państwowej Straży Pożarnej oraz Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Oczywistym jest, że wykwalifikowana kadra to jeden z najważniejszych warunków bezpiecznego i udanego wypoczynku dla dzieci i młodzieży. Kwestia związane warunkami, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasadami jego organizowania i nadzorowania reguluje rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 stycznia 1997 r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania (Dz. U. z dnia 10 lutego 1997 r.). Istotne dla rodziców jest zapewne to, ile dzieci będzie pozostawać pod opieką jednego wychowawcy w trakcie pobytu na kolonii. Co do zasady, liczba dzieci wypoczynku pozostających pod opieką jednego wychowawcy nie może przekraczać 20 osób. Jednakże w przypadku dzieci do 10 roku życia liczba uczestników pozostających pod opieką jednego wychowawcy nie może przekraczać 15 osób. Natomiast, liczba uczestników wypoczynku pozostających pod opieką jednego wychowawcy ulega zmniejszeniu, jeżeli uczestnikami są dzieci i młodzież niepełnosprawna wymagająca stałej opieki lub pomocy. Zmniejszenie liczby uczestników następuje w zależności od rodzaju i stopnia niepełnosprawności.
Kto może być wychowawcą na kolonii?
Wychowawcami w różnych formach wypoczynku, tj. np. na kolonii lub obozie mogą być:
• nauczyciele,
• studenci szkół wyższych kierunków i specjalności, których program obejmuje przygotowanie pedagogiczne, po odbyciu odpowiedniego przeszkolenia,
• słuchacze kolegiów nauczycielskich i nauczycielskich kolegiów językowych, po odbyciu odpowiedniego przeszkolenia,
• osoby posiadające zaświadczenia o ukończeniu kursu dla wychowawców kolonijnych, instruktorzy harcerscy w stopniu co najmniej przewodnika,
• przodownicy turystyki kwalifikowanej oraz instruktorzy Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego,
• trenerzy i instruktorzy sportowi.
Jednakże co do osoby posiadające zaświadczenia o ukończeniu kursu dla wychowawców kolonijnych, instruktorzy harcerscy w stopniu co najmniej przewodnika, przodownicy turystyki kwalifikowanej oraz instruktorzy Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, trenerzy i instruktorzy sportowi powinny spełniać następujące warunki:
• mieć ukończone 18 lat życia,
• posiadać co najmniej średnie wykształcenie, z zastrzeżeniem instruktorów harcerskich w stopniu co najmniej przewodnika, pełniących funkcję wychowawcy w formach wypoczynku prowadzonych przez organizacje harcerskie.
Dodatkowo, należy nadmienić, iż w dniu 25 kwietnia 2014 r. została opublikowana ustawa o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 538), która dodaje w art. 92 a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.). Zgodnie z nowelizacją, od 26 maja 2014 r. będzie obowiązywać przepis, zgodnie z którym czasie wypoczynku dzieci i młodzieży wychowawcą lub kierownikiem wypoczynku nie może być osoba karana za umyślne przestępstwo przeciwko życiu i zdrowiu na szkodę małoletniego, przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności na szkodę małoletniego, przestępstwo przeciwko rodzinie i opiece, z wyjątkiem przestępstwa określonego w art. 209 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.), przestępstwo określone w rozdziale 7 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2012 r. poz. 124) albo osoba, wobec której orzeczono zakaz prowadzenia działalności związanej z wychowywaniem, leczeniem, edukacją małoletnich lub opieką nad nimi, lub obowiązek powstrzymywania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, zakaz kontaktowania się z określonymi osobami lub zakaz opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu. Ponadto, kandydat na wychowawcę lub kierownika formy wypoczynku dzieci i młodzieży będzie zobowiązany przedstawić organizatorowi wypoczynku informację z Krajowego Rejestru Karnego. Natomiast kandydat na wychowawcę lub kierownika formy wypoczynku, który jednocześnie jest zatrudniony na podstawie przepisów, które zawierają warunek niekaralności za przestępstwo popełnione umyślnie, będzie musiał złożyć w formie pisemnej oświadczenie o niekaralności za powyżej wymienione przestępstwa.
