Ulga na dziecko jest jednym z nielicznych sposobów na uzyskanie zwrotu podatkowego. Przypomnijmy, że w tym roku zmieniły się zasady pozwalające na skorzystanie z tego odliczenia. W zeznaniu za 2013 r. składanym w roku 2014 podatnik inaczej niż dotychczas rozliczał się z ulgi prorodzinnej. Jego prawo do odliczenia wynikało z tego czy:
- pozostaje w związku małżeńskim czy nie,
- jaką ilość dzieci wychowuje,
- jakie są jego zarobki (dochody).
Zgodnie z treścią obowiązujących przepisów podatkowych, odliczenia ulgi na dzieci dokonuje się za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego albo sprawował opiekę przez pełnienie funkcji rodziny zastępczej. Oczywiście z ulgi prorodzinnej mogą skorzystać również osoby wychowujące pełnoletnie dzieci, pod warunkiem że dzieci te uczą się lub studiują oraz w roku podatkowym, do którego zastosowane ma być odliczenie, nie uzyskały dochodów przekraczających limit określony w ustawie – kwotą graniczną jest 3089 zł brutto dochodów podlegających opodatkowaniu. Dodajmy, że z ulgi możemy skorzystać w tym przypadku, jeśli nasze uczące się dziecko nie ukończyło 25 roku życia.
Cały problem polega na tym, że rodzice uczących się dzieci nie wiedzą czy mają prawo do skorzystania z omawianej ulgi w sytuacji, gdy ich potomstwo kończy edukację w środku roku podatkowego. Tak np. będzie w przypadku studentów ostatniego roku jakichkolwiek studiów. W związku z powyższym podatnicy zwrócili się z prośbą o pomoc do Rzecznika Praw Obywatelskich. Zdaniem Ireny Lipowicz, obecnego RPO „biorąc pod uwagę fakt, iż ulga prorodzinna obliczana jest za każdy miesiąc kalendarzowy, niespójne jest stosowania ograniczenia w postaci limitu dochodów w odniesieniu do roku podatkowego, a nie zaś wyłącznie do okresu, za który przysługuje ulga”.
Obecnie obowiązujące przepisy wskazują, że rodzic, czy opiekun prawny, którego dziecko po zakończeniu nauki podjęło pracę i uzyskało w roku podatkowym dochód przekraczający określony w przepisach limit (3089 zł brutto), nie może skorzystać z tzw. ulgi prorodzinnej za miesiące, w których dziecko jeszcze się uczyło lub studiowało, nawet jeśli w tym okresie dziecko nie uzyskało żadnych dochodów. Taka regulacja zdaniem Rzecznika jest ewidentnym naruszeniem konstytucyjnej zasady ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa. W związku z tym RPO wystosował pismo do Ministra Sprawiedliwości, aby ten zajął stanowisko w całej sprawie i jeśli zajdzie potrzeba zainicjował procedurę legislacyjną mająca na celu zmianę obowiązujących przepisów, tak aby zasady korzystania z ulgi prorodzinnej były w pełni zgodne z ustawą zasadniczą.
Na zakończenie możemy tylko dodać, że Ministerstwo Finansów wystosowało 26 kwietnia b.r. specjalne wyjaśnienie w tej sprawie:
- przypadku uczniów kontynuujących naukę w szkole – ulga przysługuje za wszystkie miesiące roku podatkowego,
- w przypadku maturzysty, który nie kontynuuje nauki – ulga przysługuje także za miesiące wakacyjne,
- w przypadku maturzysty, który podejmuje naukę w szkole wyższej – ulga przysługuje za wszystkie miesiące roku podatkowego,
- w przypadku studentów kształcących się w dwóch etapach (studia licencjackie i magisterskie) – ulga ta przysługuje za wszystkie miesiące roku podatkowego w sytuacji, gdy student po zdaniu egzaminu został zakwalifikowany na studia magisterskie.
Jeżeli jednak studia nie są kontynuowane lub występuje przerwa (na przykład student nie od razu podejmuje kolejny etap studiów), to ulga przysługuje tylko za miesiące nauki włącznie z miesiącem, w którym został złożony egzamin dyplomowy.
