W programie określono zadania niezbędne do zakończenia procesu oczyszczenia kraju z azbestu, wynikające ze zmian gospodarczych i społecznych, jakie wystąpiły m.in. w związku z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej. Zadania te, przewidziane do realizacji na poziomie centralnym, wojewódzkim i lokalnym, ujęto w pięciu blokach tematycznych. Są to działania legislacyjne, edukacyjno-informacyjne oraz monitorujące realizację Programu przy pomocy elektronicznego systemu informacji przestrzennej. Dokument opisuje również szczegółowe czynności związane z usuwaniem azbestu oraz ochroną zdrowia, w tym działalność Ośrodka Referencyjnego Badań i Oceny Ryzyka Zdrowotnego Związanych z Azbestem.
W Polsce do usunięcia pozostało ok. 14,5 mln ton wyrobów azbestowych. Dla przyspieszenia tego procesu i zmniejszenia kosztów jego realizacji Program wprowadza rozwiązania, które mają umożliwić właścicielom nieruchomości usuwanie wyrobów zawierających azbest bez konieczności korzystania z usług wyspecjalizowanych firm. Dokument określa także niezbędne w takich przypadkach normy bezpieczeństwa.
Zdaniem autorów Programu, jego realizacja przyniesie korzyści społeczne, ekologiczne i gospodarcze. Najważniejsze z nich to oczyszczenie kraju ze szkodliwych wyrobów zawierających azbest, a w konsekwencji likwidacja emisji jego włókien. Podstawową korzyścią ekologiczną jest stopniowe ograniczanie, a następnie całkowite wyeliminowanie zagrożenia wynikającego z kontaktu ze szkodliwymi substancjami. Wśród korzyści ekonomicznych wymienia się spodziewany przyrost wartości nieruchomości i gruntów, zwiększenie inwestycji oraz poprawę stanu technicznego obiektów budowlanych.
Koszt wdrożenia Programu oceniany jest na ok. 40 mld zł. Właściciele obiektów i inwestorzy prywatni będą mogli liczyć na dofinansowanie z budżetu państwa, funduszy ochrony środowiska, Unii Europejskiej i jednostek samorządowych w postaci dotacji, pożyczek i preferencyjnych kredytów bankowych. Eksperci Ministerstwa Gospodarki oszacowali, że w wyniku realizacji Programu dochody budżetu państwa wzrosną o ok. 25 mld zł. Nadwyżka powstanie z tytułu wpływów podatkowych związanych z zakupem nowych materiałów budowlanych, świadczeniem usług usuwania wyrobów zawierających azbest, a także przewidywanym wzrostem obrotów na rynku nieruchomości.
Program oczyszczania kraju z azbestu na lata 2009-2032 realizuje wnioski zawarte w „Raporcie z realizacji w latach 2003-2007 programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski” i zastępuje dotychczasowy dokument.
