Głównym celem obowiązujących od dziś przepisów jest umożliwienie skorzystania po urodzeniu dziecka przez rok z płatnego urlopu – macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego. Łączny wymiar tych urlopów będzie wynosił 52 tygodnie – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie. W przypadku porodów mnogich wymiar ten będzie wynosił od 65 do 71 tygodni, w zależności od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie.
– Trzeba się spodziewać, że kobietom, które skorzystają z takich długich urlopów macierzyńskich i rodzicielskich, będzie bardzo trudno wrócić na rynek pracy – mówi Agencji Informacyjnej Newseria Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek, główna ekonomistka Konfederacji Lewiatan.
Ekspertka podkreśla, że rozwiązaniem w tej sytuacji jest dzielenie się urlopem przez oboje rodziców.
– W momencie, kiedy odchodzę na urlop macierzyński, później na urlop rodzicielski, to ktoś na moje miejsce musi przyjść i trudno oczekiwać, że pracodawca w momencie, kiedy będę chciała powrócić po roku do pracy tę osobę zwolni po to, żeby zwolnić miejsce dla mnie. Mam nadzieję, że tatusiowie również będą wykorzystywali część urlopu rodzicielskiego – stwierdza Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek.
Zmiany w dodatkowym urlopie macierzyńskim
Od dziś dodatkowy urlop macierzyński i zasiłek macierzyński przysługuje w wymiarze: do 6 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie (łączny okres urlopu macierzyńskiego wraz z maksymalnym dodatkowym urlopem macierzyńskim wynosi obecnie 26 tygodni) i do 8 tygodni (w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie).
Urlopu dodatkowego pracodawca udziela jednorazowo lub w dwóch częściach. Aby z niego skorzystać pracownik musi złożyć wniosek do pracodawcy w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem tego urlopu (dotąd okres ten wynosił 7 dni). Jeżeli z urlopu dodatkowego nie skorzysta matka dziecka, będzie mógł go wziąć ojciec.
Nowe rozwiązanie – urlop rodzicielski
Od dziś obowiązuje też nowy rodzaj urlopu – rodzicielski. Będzie on przysługiwał bezpośrednio po wykorzystaniu dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze. Urlop ten będzie udzielany jednorazowo albo nie więcej niż w trzech częściach, każda nie może być krótsza niż 8 tygodni, a ponadto mają one przypadać bezpośrednio jedna po drugiej.
Urlop rodzicielski i zasiłek za jego okres ma przysługiwać w wymiarze 26 tygodni, niezależnie od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie lub przyjętych na wychowanie (w wieku odpowiednio do 7 lub do 10 roku życia).
Z urlopu rodzicielskiego mogą korzystać jednocześnie oboje rodzice dziecka, łączny wymiar urlopu obojga rodziców nie może przekraczać maksymalnego wymiaru, tj. 26 tygodni. Urlop ten jest udzielany na wniosek pracownika złożony w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z niego. Do wniosku trzeba dołączyć pisemne oświadczenie o braku zamiaru korzystania w okresie wskazanym we wniosku z urlopu rodzicielskiego przez drugiego z rodziców albo o okresie, w którym drugi z rodziców zamierza korzystać z tego urlopu.
– Zapewne znacznie częściej decyzje o wykorzystaniu w pełni dłuższego urlopu będą podejmować osoby, rodziny, w których istnieje zagrożenie, że utracą możliwość utrzymania się na rynku. Natomiast rodziny, w których jest szansa na trwałe zatrudnienie, zapewne z dłuższych urlopów nie skorzystają. To będą indywidualne wybory – mówi ekspertka.
Nowe przepisy stosuje się do osób, których dzieci urodziły się po 31 grudnia 2012 r.