Tak naprawdę odpowiedzialność właściciela psa może dotyczyć dwóch aspektów – prawa cywilnego lub prawa karnego. W zależności od tego z jakim zdarzeniem mamy do czynienia i czy poszkodowany wnosi zarzuty, właściciel czworonoga może spodziewać się określonych konsekwencji.
Odpowiedzialność cywilna
Zgodnie z regulacja art. 431 KC, kto zwierzę chowa albo się nim posługuje, obowiązany jest do naprawienia wyrządzonej przez nie szkody niezależnie od tego, czy było pod jego nadzorem, czy też zabłąkało się lub uciekło, chyba że ani on, ani osoba, za którą ponosi odpowiedzialność, nie ponoszą winy. Pamiętaj przy tym, że chociażby osoba, która zwierzę chowa lub się nim posługuje, nie była odpowiedzialna według powyższej zasady, poszkodowany może od niej żądać całkowitego lub częściowego naprawienia szkody, jeżeli z okoliczności, a zwłaszcza z porównania stanu majątkowego poszkodowanego i tej osoby, wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego. Wynika z tego, że każde pogryzienie przez psa lub zniszczenie przez zwierzę cudzej rzeczy rodzi odpowiedzialność prawną właściciela. Nie musi on przy tym nakłaniać swojego pupila do ataku na inną osobę, całe zdarzenie może być przypadkowe (np. wtedy, gdy pies wyrwie się ze smyczy).
Aby mówić o odpowiedzialności właściciela psa spełnione muszą być wszystkie poniższe przesłanki:
- fakt chowania zwierzęcia lub posługiwanie się nim – wystarczy, że poszkodowany udowodni, że zwierzę należy do konkretnej osoby,
- wyrządzenie szkody przez zwierzę,
- związek przyczynowy pomiędzy szkodą a zachowaniem zwierzęcia,
- wina tego, kto zwierzę chowa lub się nim posługuje.
Pamiętaj, że wysokość odszkodowania ustalana jest zarówno przez poszkodowanego jak i właściciela psa – nie może być jednak zbyt wysoka, przykładowo za zachlapane ubranie nie można żądać 100 000 zł odszkodowania, choć taka kwota byłaby już słuszna, gdyby doszło do uszczerbku na zdrowiu wskutek pogryzienia.
Odpowiedzialność karna
Dużo gorsze sankcje przewiduje prawo karne, choć należy zaznaczyć że tylko w sytuacji dosyć poważnych uchybień właściciela psa. Zgodnie z obowiązującymi przepisami istnieje kilka ras czworonogów, które muszą być wyprowadzane na smyczy i w kagańcu, są to:
- amerykański pit bull terrier,
- pies z Majorki (Perro de Presa Mallorquin),
- buldog amerykański,
- dog argentyński,
- pies kanadyjski (Perro de Presa Canario),
- tosa inu,
- rottweiler,
- akbash dog,
- anatolian karabash,
- moskiewski stróżujący,
- owczarek kaukaski.
Jeśli właściciel psa jednej z powyższych ras nie dopełni omawianego obowiązku grozi mu grzywna w wysokości 250 zł i ewentualna nagana. Podobna kara grozi każdemu kto nie zachowuje zwykłych lub nakazanych środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia, niezależnie od rasy psa.
Jeśli pies doprowadzi do śmierci człowieka na skutek pogryzienia, właścicielowi grozi odpowiedzialność poważna odpowiedzialność karna. W zależności od tego czy właściciel zwierzęcia chciał zabić inną osobę, będziemy mówili o umyślnym lub nieumyślnym spowodowaniu śmierci.
Kary za znęcanie
Na zakończenie warto pamiętać o karach za znęcanie się nad zwierzętami:
- za znęcanie się nad zwierzęciem sąd będzie mógł odebrać prawo do posiadania zwierząt na okres od roku do 10 lat,
- za znęcanie się nad zwierzęciem sąd będzie mógł orzec przepadek zwierzęcia, jeśli sprawca był jego właścicielem, a także zakazać wykonywania określonego zawodu, prowadzenia działalności lub wykonywania czynności wymagających zezwolenia, które są związane z wykorzystywaniem zwierząt lub oddziaływaniem na nie,
- za znęcanie się nad zwierzęciem sąd będzie mógł orzec nawiązkę w wysokości od 500 zł do 100 tys. zł na cel związany z ochroną zwierząt, wskazany przez sąd (obecnie może to być kwota od 25 zł do 2,5 tys. zł),
- organizacja społeczna będzie mogła występować przed sądem w sprawach dotyczących znęcania się nad zwierzęciem (oznacza to, że jeśli właściciel zwierzęcia, nad którym ktoś się znęcał, nie będzie chciał występować w tej sprawie do sądu, będzie mogła to zrobić organizacja społeczna).
Podstawa prawna:
[art. 432 k.c. (Dz.U. z 2014 r. Nr 121 j.t.)]
