Działalność pocztowa ma być podejmowana na podstawie wpisu do rejestru operatorów pocztowych. Z obowiązku wpisu będą zwolnieni przedsiębiorcy, którzy świadczą usługi dotyczące druków bezadresowych oraz agenci pocztowi. W projekcie ustawy określone będą szczegółowe informacje dotyczące warunków, jakie powinien spełnić przedsiębiorca zamierzający prowadzić ten typ usług, oraz informacje, jakie powinny znaleźć się we wniosku. Dostęp do usługi powszechnej ma być realizowany poprzez wyznaczenie operatora pocztowego, który ma świadczyć usługi w obrocie krajowym i zagranicznym.
Operator pocztowy ma być wyznaczany przez prezesa UKE co 10 lat. Jego wyłanianie ma się odbywać na drodze konkursu. Do konkursu będzie mógł przystąpić każdy operator pocztowy prowadzący działalność na podstawie wpisu do rejestru operatorów pocztowych. W okresie przejściowym, tj. trzech lat od wejścia w życie ustawy, operatorem wyznaczonym będzie operator publiczny Poczta Polska S.A. Operator wyznaczony ma świadczyć usługi powszechne na terenie całego kraju. W związku z tym powinien zapewnić odpowiednie rozmieszczenie swoich placówek oraz skrzynek nadawczych. Usługi powinny być wykonywane z określoną częstotliwością, jakością i po przystępnej cenie. Każda zmiana cennika ma być akceptowana przez prezesa UKE w zakresie nieprzekraczania wskaźnika wzrostu opłat na poziomie wcześniej określonym przez UKE dla kolejnych 3 lat. Operator wyznaczony będzie także zobligowany do prowadzenia rachunkowości regulacyjnej oraz odpowiedniej kalkulacji kosztów. Rachunkowość regulacyjna ma zapewnić rozdzielność rachunków zarówno po stronie kosztów, jak i przychodów. Powinna też ustalić i przypisać wyniki finansowe dla powszechnych usług, usług wchodzących w ich skład oraz pozostałych usług. Dzięki temu będzie można wyliczyć jednostkowe koszty usług powszechnych. Ponadto zobowiązany będzie do prowadzenia kalkulacji kosztu netto świadczenia usług powszechnych. Koszt netto obliczany będzie jako różnica pomiędzy kosztami świadczenia powszechnych usług pocztowych, których operator wyznaczony nie poniósłby, gdyby nie miał obowiązku ich świadczenia, a przychodami i korzyściami pośrednimi, jakich nie osiągnąłby, gdyby nie miał tego obowiązku.
Operator wyznaczony będzie zobowiązany zapewnić dostęp do sieci pocztowej operatorom pocztowym świadczącym usługi wchodzące w zakres usług powszechnych. Warunki dostępu oraz opłaty za dostęp do sieci pocztowej będą określone w umowach pomiędzy operatorami pocztowymi. Na warunkach umownych będzie określony dostęp do elementów infrastruktury pocztowej – m.in. dostęp do kodów pocztowych, skrytek, pocztowych skrzynek nadawczych. Określono również obowiązki operatorów pocztowych związane z obronnością i bezpieczeństwem państwa oraz bezpieczeństwem i porządkiem publicznym.
W założeniach przewidziano także wprowadzenie rozwiązań korzystniejszych dla konsumentów. Rozszerzono odpowiedzialność operatora wyznaczonego za niewykonanie lub nienależyte wykonanie usługi z jego winy lub z powodu rażącego niedbalstwa. Wprowadzono także odpowiedzialność za nieterminowe doręczenie przesyłek oraz nieprawidłowe/niekompletne wypełnianie druku „potwierdzenie odbioru” przesyłek doręczanych w tzw. trybie szczególnym, chodzi np. o pisma sądowe. Prawidłowe i terminowe doręczenie tych pism ma szczególne znaczenie dla zachowania terminów procesowych. Ponadto wszyscy operatorzy pocztowi zobowiązani będą stosować jednolite procedury reklamacyjne, czyli warunki, jakim odpowiadać powinna reklamacja, sposób jej wnoszenia, tryb postępowania reklamacyjnego.
