Zobowiązaną do odszkodowania może być zarówno osoba fizyczna jak i prawna. Oznacza to, że instytucje finansowe takiej jak banki również mogą zostać pociągnięte do odpowiedzialności za spowodowaną szkodę np. w wyniku zawarcia umowy kredytowej.
W wyroku z dnia 3 lipca 2013 r. sąd okręgowy w Łodzi orzekł, że jeden z banków działających na terenie naszego kraju musi zapłacić odszkodowanie za zawyżenie oprocentowania rat kredytu hipotecznego – nie jednemu klientowi, lecz grupie aż 1247 klientów, którzy za pośrednictwem Miejskiego Rzecznika Konsumentów w Warszawie złożyli pozew zbiorowy. Złożone pismo procesowe zarzucało przedmiotowemu bankowi nienależyte wykonywanie umów o kredyt hipoteczny waloryzowany kursem franka szwajcarskiego, zawartych w latach 2005-2006. W umowach kredytowych bank zawarł bowiem klauzulę pozwalającą mu na podwyższanie oprocentowania rat kredytu, a to zdaniem pełnomocnika reprezentującego członków grupy jest sprzeczne z dobrymi obyczajami i godzi w interes konsumentów. Sąd okręgowy w Łodzi podzielił to stanowisko, choć w sprawie nie chodziło o ustalenie wysokości należnego odszkodowania. Zgodnie z treścią art. 385 (1) KC, postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Jeżeli postanowienie umowy zgodnie z powyższym przepisem nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie. Nie uzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta. Ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidualnie, spoczywa na tym, kto się na to powołuje.
Podstawą powyższego wyroku był fakt, iż przedmiotowe klauzule umowne wiążące klientów banku nie były w swej treści precyzyjne. Jednocześnie pozwana instytucja finansowa interpretowała takie zapisy wyłącznie na swoją korzyść. Sąd okręgowy w Łodzi zauważył jednak, że bank nie działał w złej woli, mimo tego musi zapłacić odszkodowanie swoim klientom. Wyrok w sprawie nie jest jednak prawomocny, bank ma więc czas na odwołanie się od wydanego orzeczenia, co jak podkreślił z pewnością uczyni. Jeśli jednak sąd apelacyjny nie przychyli się do stanowiska instytucji finansowej, to będzie musiała ona pogodzić się z wydanym rozstrzygnięciem i zapłacić wymagane odszkodowanie. Pozytywne rozstrzygnięcie sprawy nie oznacza jednak bezczynności dla klientów banku – muszą oni bowiem ustalić wysokość należnego odszkodowania, co z racji dużej liczby poszkodowanych może zająć trochę czasu. Konkretna kwota pieniężna może być ustalona w dwójnasób:
- poprzez ugodę z bankiem albo
- poprzez wytoczenie indywidualnego powództwa (sprawa o zapłatę należnego odszkodowania).
