Ustawodawca nie wskazał jednak, co należy rozumieć pod pojęciem rażącej niewdzięczności, jednakże bogate orzecznictwo Sądu Najwyższego w tym zakresie wskazuje, iż o istnieniu lub nieistnieniu podstaw do odwołania darowizny z powodu rażącej niewdzięczności decydują w każdym przypadku konkretne okoliczności, biorąc pod uwagę zwyczaje panujące w określonych środowiskach społecznych. Nie powinno być jednak kwestionowane, że dla oceny, czy doszło do rażącej niewdzięczności istotnym jest nie tylko zachowanie samego obdarowanego, ale również zachowanie darczyńcy.
Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 14 kwietnia 2005 r. wydanym w sprawie I ACa 60/05 wskazał m.in., iż "przez pojęcie "rażącej niewdzięczności" należy rozumieć tylko takie czynności obdarowanego – działania lub zaniechania, które są skierowane przeciwko darczyńcy z zamiarem nieprzyjaznym. Chodzi tu przede wszystkim o popełnienie przestępstwa przeciwko darczyńcy, np. przeciwko zdrowiu, życiu, czci, mieniu oraz o naruszenie przez obdarowanego obowiązków wynikających ze stosunków osobistych łączących go z darczyńcą – np. odmowa udzielenia pomocy w czasie choroby. Znamion rażącej niewdzięczności nie wyczerpują czyny nieumyślne obdarowanego, a nawet drobne czyny umyślne, ale niewykraczające poza zwykłe konflikty rodzinne". Każde inne działanie nawet jeżeli powoduje powstanie krzywdy, a nie jest działaniem zamierzonym, nie może być poczytywane za przejaw rażącej niewdzięczności.
Kluczowy natomiast w przedmiotowej kwestii zdaje się być wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 30 sierpnia 2012 r., I ACa 519/1, wedle którego pod pojęciem rażącej niewdzięczności w rozumieniu art. 898 § 1 k.c. może podpadać jedynie taka czynność czy zaniechanie obdarowanego, które były skierowane przeciwko darczyńcy ze świadomością i w nieprzyjaznym zamiarze, nie zaś krzywdy niezamierzone, popełnione w uniesieniu, czy rozdrażnieniu, wywołanym być może zachowaniem się czy działaniem samego darczyńcy.
Co za tym idzie, w sytuacji gdy to darczyńca prowokuje obdarowanego i kieruje pod jego adresem zarzuty, inwektywy niepoparte rzeczywistym stanem rzeczy trudno wymagać od obdarowanego innego zachowania niż próba odpłacenia tym samym. Skoro bowiem darczyńca dąży do konfliktu z obdarowanym, co więcej z obiektywnego punktu widzenia nie zachowuje się racjonalnie nawet w obecności osób trzecich oczywistym jest, iż obdarowany może zaniechać pomocy i kontaktu z osobą darczyńcy. Nie może się powoływać na zasady współżycia społecznego osoba, która sama je narusza. Ocena zachowania obdarowanego winna być zatem obiektywna, nie zaś subiektywna.
Dlatego warto pamiętać, że po złożeniu przez darczyńcę obdarowanemu oświadczenia o odwołaniu darowizny, darczyńca celem odzyskania przedmiotu darowizny musi wystąpić do sądu z powództwem o zwrot przedmiotu darowizny. W sprawie zainicjowanej takim powództwem, stosownie do zarzutu obdarowanego, możliwe jest poddanie ocenie skuteczności odwołania darowizny pod kątem spełnienia przesłanek określonych w art. 898 i 899 k.c.
Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 8 maja 1997 r., II CKN 146/97, wyraźnie stwierdził że skuteczność odwołania darowizny pod kątem przesłanek określonych w art. 898 i 899 k.c. może być poddana kontroli w sprawie o zwrot przedmiotu darowizny albo – po wykazaniu interesu prawnego – w sprawie o ustalenie, że darowizna została (nie została) skutecznie odwołana (art. 189 k.p.c.).
