Poprzez zawarcie umowy darowizny, darczyńca traci dotychczasowe prawo własności darowanej rzeczy. Przechodzi ono na obdarowanego, który od tej pory może samodzielnie rozporządzać swoim nabytym prawem (prawo takie wejdzie więc do majątku obdarowanej osoby). Z umowy takiej wynika zatem dla darczyńcy obowiązek jej wykonania. Darczyńca odpowiada za szkody powstałe z powodu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, ale tylko gdy będzie można mu przypisać winę umyślną lub rażące niedbalstwo- art. 891 § 1 KC. Jeżeli darczyńca wiedział o wadach (fizycznych lub prawnych) rzeczy darowanej i nie powiadomił o tym we właściwym czasie obdarowanego, to jego odpowiedzialność ogranicza się do naprawienia tak powstałej szkody.
Ustawodawca przewidział możliwość odwołania darowizny. Ma to miejsce po pierwsze w sytuacji, gdy darowizna nie została jeszcze wykonana (np. obdarowany nie zdążył zamieszkać w obdarowanym mieszkaniu), a stan majątkowy darczyńcy uległ takiemu pogorszeniu, że jej wykonanie spowoduje uszczerbek dla jego własnego utrzymania albo dla wykonania ciążących na nim ustawowych obowiązków alimentacyjnych. W literaturze przyjmuje się, że uprawnienie takie nie przysługuje darczyńcy, w sytuacji kiedy pogorszenie jego sytuacji majątkowej nastąpiło z winy umyślnej lub wskutek rażącego niedbalstwa samego darczyńcy.
Po drugie w sytuacji, gdy darowizna została już wykonana- gdy obdarowany dopuścił się względem darczyńcy rażącej niewdzięczności (np. nie opiekował się nim podczas choroby, znęcał się nad nim psychicznie lub fizycznie). Uprawnienie do odwołania darowizny z powyższego powodu przysługuje także spadkobiercom darczyńcy (po jego śmierci). Powołać się wtedy muszą oni na przyczyny, które mógł podnieść darczyńca, jeżeli w chwili śmierci był uprawniony do odwołania darowizny, bądź na umyślne spowodowanie śmierci darczyńcy przez obdarowanego (pozbawienie życia darczyńcy albo wywołanie rozstroju zdrowia, na skutek czego darczyńca zmarł)- art. 899 § 2 KC. Zgodnie z wyrokami Sądu Najwyższego nie mogą być uznane za rażącą niewdzięczność przykrości i krzywdy czynione impulsywnie, lecz mieszczące się w granicach zwykłych konfliktów życia codziennego, chodzi jedynie o rozmyślne działania mające charakter zamierzonych, nieprzyjaznych aktów wobec darczyńcy. Nie można jednak odwołać darowizny po upływie roku od dnia, w którym darczyńca dowiedział się o takiej niewdzięczności, ani po tym, jak darczyńca przebaczył obdarowanemu. Odwołanie darowizny z powodu rażącej niewdzięczności obdarowanego może nastąpić także jeszcze przed wykonaniem umowy darowizny. Zwrot przedmiotu wykonanej już darowizny następuje na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu (art. 898 § 2 w zw. z art. 405 i n. KC). Odwołanie darowizny następuje poprzez złożenie oświadczenia woli obdarowanemu na piśmie. W razie sporu zasadność odwołania podlega ocenie sądu- art. 900 KC. Jeżeli jednak darowizna czyni zadość obowiązkowi wynikającemu z zasad współżycia społecznego, to takowej darowizny nie można odwołać (art. 902 KC)- np. nie można odwołać darowizny dokonanej z wdzięczności za okazaną pomoc czy uratowanie życia darczyńcy.
Jak podkreślił sąd apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 11 czerwca 2013 r. (sygn. akt I ACa 74/13), uprawnienia darczyńcy do odwołania darowizny z powodu niewdzięczności obdarowanego mogą być realizowane jedynie w zamkniętym przedziale czasu. Na realizację powyższego uprawnienia przewidziano termin jednoroczny, po upływie którego uprawnienie to wygasa. Ten stosunkowo krótki termin na realizację prawa przez darczyńcę jest uzasadniany potrzebą eliminowania niepewności po stronie obdarowanego. Bieg wspomnianego terminu rozpoczyna się od momentu dowiedzenia się o przyczynie odwołania darowizny, a więc powzięcia wiedzy o niewdzięcznym zachowaniu obdarowanego. Przyjąć należy, że skoro uprawniony przez jeden rok darowizny nie odwołuje, to albo obdarowanemu przebaczył, albo nie odczuł, że zachowanie obdarowanego nosi znamiona zachowania niewdzięcznego.
Skuteczność odwołania darowizny dokonywana jest według stanu z daty złożenia oświadczenia w tym przedmiocie. Badaniu zatem podlega czy w momencie złożenia tego oświadczenia istniały przesłanki przewidziane w art. 898 § 1 KC. Wyrok uwzględniający powództwo w takiej sprawie, ma charakter wyłącznie deklaratoryjny i jest wynikiem uznania, że fakty przywołane w oświadczeniu o jej odwołaniu spowodowały, że odwołanie darowizny było skuteczne.
