Przestępstwo uchylania się od płacenia alimentów
Zgodnie z art. 209 kodeksu karnego, kto uporczywie uchyla się od wykonania ciążącego na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sądowego obowiązku opieki przez niełożenie na utrzymanie osoby najbliższej lub innej osoby i przez to naraża ją na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Ściganie przestępstwa uchylania się od płacenia alimentów następuje na wniosek pokrzywdzonego, organu pomocy społecznej lub organu podejmującego działania wobec dłużnika alimentacyjnego. Jeżeli pokrzywdzonemu przyznano odpowiednie świadczenia rodzinne albo świadczenia pieniężne wypłacane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, ściganie odbywa się z urzędu.
Przestępstwo niealimentacji polega na lekceważeniu nałożonego przez sąd obowiązku płacenia pieniędzy – alimentów na osobę wskazaną przez sąd. Przy czym należy zaznaczyć, że nie można pociągnąć do odpowiedzialności osoby, która nie z własnej woli (np. z powodu ciężkiej choroby) straciła możliwość zarobkowania. Z kolei przez "uporczywość" należy rozumieć długotrwałe zachowanie długotrwałe, powtarzalne, nacechowane złą wolą i nieustępliwością. Jednakże nie można tego utożsamiać z działaniem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, które nie musi zachodzić, gdyż cel ten nie należy do znamion przestępstwa.
Czy wszczęcie postępowania karnego przeciwko byłemu małżonkowi pomoże wyegzekwować zasądzone alimenty?
Należy wskazać, że postępowanie karne nie jest skierowane na wyegzekwowanie świadczeń alimentacyjnych, a „jedynie” na ukaranie sprawcy. Niestety, samo wszczęcie postępowania karnego nie jest jednoznaczne z tym, że były małżonek zacznie płacić należne dziecku alimenty. Sąd może – w przypadku skazania sprawcy na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania – zobligować go do wykonania ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego. Z praktycznego punktu widzenia – może to zwiększyć szanse na uzyskanie należności, bowiem w przypadku, gdy były małżonek nie będzie wypełniać nałożonego na niego przez sąd obowiązku będzie musiał liczyć się z zarządzeniem wykonania zawieszonej kary pozbawienia wolności.
Jak już zostało wspomniane, postępowanie karne w sprawie przestępstwa niealimentacji wszczynane jest na wniosek osoby uprawnionej do otrzymania alimentów. Osoba pokrzywdzona może złożyć wniosek np. bezpośrednio na komisariacie przy składaniu ustnego zawiadomienia o przestępstwie. Wniosek o ściganie można napisać samodzielnie np. w domu i następnie złożyć go w komisariacie osobiście albo za pośrednictwem poczty.
Wniosek o ściganie przestępstwa uchylania się od płacenia alimentów
Wniosek o ściganie przestępstwa uchylania się od płacenia alimentów powinien zawierać:
- Twoje imię, nazwisko i adres,
- miejscowość, data sporządzenia wniosku,
- oznaczenie jednostki Policji/Prokuratury, do której adresujesz pismo,
- oznaczenie pisma: „Wniosek o ściganie”,
- opis sprawy, której dotyczy zawiadomienie (w miarę potrzeby z uzasadnieniem);
- datę i podpis osoby składającej wniosek.
Pamiętaj o tym, że w przypadku, gdy egzekucja prowadzona przez komornika sądowego nie doprowadziła do uzyskania należnych pieniędzy, to możesz zgłosić się do urzędu gminy/miasta w celu uzyskania wsparcia z funduszu alimentacyjnego.
Podstawa prawna:
art. 209 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. 1997 nr 88 poz. 553)
