Proponowane regulacje będą dotyczyć wszystkich opakowań wprowadzonych do obrotu w Polsce bez względu na rodzaj materiału, z jakiego je wytworzono, a także odpadów z nich powstałych. Wskazano jednak przypadki, w których ustawa nie będzie miała zastosowania. Na przykład eksport produktów w opakowaniach nie będzie podlegał przepisom ustawy. Nie będą one także stosowane wobec produktów w opakowaniach, które zostaną sprowadzone do Polski i w tym samym roku z niej wywiezione.
Zgodnie z założeniami do projektu, wprowadzający opakowania do obrotu zobowiązany będzie ograniczyć ilość i negatywne oddziaływanie na środowisko substancji stosowanych do produkcji opakowań i wytwarzanych z nich odpadów. Chodzi o to, aby opakowania były projektowane i wykonane w sposób umożliwiający ich wielokrotne użycie i późniejszy recykling. Opakowania nie powinny też zawierać szkodliwych substancji w ilościach stwarzających zagrożenie dla zdrowia ludzi, a także środowiska i samego produktu. We wprowadzanych na rynek opakowaniach łączna zawartość kadmu, ołowiu, rtęci i chromu nie powinna przekroczyć 100 mg/kg. Minister środowiska określi w rozporządzeniu rodzaje opakowań zwolnionych z tego obowiązku oraz harmonogram osiągnięcia wymaganego poziomu stężeń metali ciężkich w tych opakowaniach.
Projekt ustawy nakłada takze obowiązek składania przez przedsiębiorców w urzędach marszałkowskich rocznych sprawozdań o masie wytworzonych, przywiezionych oraz wywiezionych opakowań. W przepisach nowej ustawy przewidziano także możliwość znakowania opakowań. Projekt ustawy będzie także określał zasady gospodarki odpadami opakowaniowymi. Wprowadzający produkty w opakowaniach na rynek będzie musiał prowadzić ewidencję obejmującą informację o masie opakowań wprowadzonych do obrotu w danym roku kalendarzowym. Masę odpadów opakowaniowych poddanych recyklingowi oraz innym procesom odzysku, a także sposób odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych będzie się ustalać na podstawie dokumentów DPR, czyli potwierdzających recykling lub DPO dokument potwierdzający inne niż recykling procesy odzysku. Dokumenty te przedsiębiorcy będą musieli przechowywać przez 5 lat.
Zgodnie z projektem, przedsiębiorca wprowadzający na rynek produkty w opakowaniach będzie zobowiązany do poddania odzyskowi i recyklingowi odpadów opakowaniowych. Nowe rozwiązanie zakłada, że przedsiębiorcy, którzy wprowadzili na rynek produkty w opakowaniach do jednej tony będą zwolnieni z obowiązku recyklingu i odzysku odpadów opakowaniowych.
Ponadto, projekt zakłada, że odzysk odpadów przedsiębiorca będzie mógł realizować samodzielnie lub za pośrednictwem organizacji odzysku opakowań. W przypadku likwidacji lub ogłoszenia upadłości organizacji odzysku, przejęte przez nią od przedsiębiorcy obowiązki ponownie staną się jego obowiązkami. Oznacza to solidarną odpowiedzialność za ich wypełnienie. Takie rozwiązanie wymusi większą odpowiedzialność przedsiębiorcy przy wyborze organizacji odzysku, a na organizacjach – wyższą jakość i rzetelność świadczonych usług. Zobligowano również organizacje odzysku opakowań do uwzględnienia w osiągniętym poziomie odzysku i recyklingu, do końca grudnia 2014 r., co najmniej 50 proc. odpadów opakowaniowych pochodzących z gospodarstw domowych. Zaproponowane rozwiązanie wpłynie pozytywnie na rozwój selektywnego zbierania odpadów z gospodarstw domowych i przyczyni się do wypełnienia przez Polskę zobowiązań unijnych.
Zupełnie nowym rozwiązaniem, jest zobowiązanie organizacji odzysku opakowań do przeznaczania na publiczne kampanie edukacyjne co najmniej 5 proc. swoich przychodów, pochodzących z odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych. Wydatki poniesione na ten cel będą musiały być udokumentowane. Prowadzący odzysk i recykling będą musieli zlecać firmom zewnętrznym audyt dokumentacji potwierdzającej odzysk i recykling. Chodzi o to, aby wyeliminować sytuację, że dokumentacja potwierdza przetwarzanie odpadów, a w rzeczywistości nie zrealizowano odzysku i recyklingu.
Zgodnie z założeniami, przedsiębiorcy lub organizacje odzysku, czyli podmioty które w danym roku nie uzyskają wymaganych poziomów recyklingu, odzysku oraz recyklingu dla wszystkich opakowań razem będą musieli uiścić tzw. opłatę produktową. Będzie ona obliczona oddzielnie w każdym z tych trzech przypadków. Maksymalna stawka opłaty produktowej dla opakowań nie będzie mogła przekroczyć 4,50 zł za 1 kg. Jej wysokość (inna w zależności od rodzaju opakowania) zostanie ustalona w rozporządzeniu ministra środowiska w porozumieniu z ministrami: finansów i gospodarki. Opłata ta będzie wnoszona na odrębny rachunek bankowy urzędu marszałkowskiego.
Nowością jest także wprowadzenie kar pieniężnych – od 5 do 500 tys. zł – za nieprzestrzeganie przepisów ustawy. Założono, że dzięki nowym przepisom wzrośnie liczba przedsiębiorców spełniających obowiązek recyklingu i odzysku oraz zwiększy się masa odpadów opakowaniowych poddawanych tym procesom. W efekcie negatywny wpływ opakowań i odpadów opakowaniowych na środowisko będzie mniejszy.
