Przepis art. 2 pkt 12 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny, ustawy – Kodeks postępowania karnego, ustawy – Kodeks karny wykonawczy, ustawy – Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 206, poz. 1589) zmienił m.in. dotychczasową treść art. 517j § 2 k.p.k., w którym zawarto upoważnienie dla Ministra Sprawiedliwości do wydania rozporządzenia określającego sposób zapewnienia oskarżonemu możliwości korzystania z pomocy obrońcy i jego wyboru w postępowaniu przyspieszonym oraz organizacji dyżurów adwokackich. W projekcie wprowadzono zasadę, że dyżury adwokatów w celu zapewnienia oskarżonemu możliwości korzystania z pomocy obrońcy pełnione będą przy sądach rejonowych. Powołany przepis powinien zapewnić sądowi rozpoznającemu sprawę we wskazanym trybie możliwość szybkiego powiadomienia obrońcy o terminie rozprawy.
W celu dostosowania czasu pracy sądu do potrzeb prowadzonych postępowań wprowadzono regulację, zgodnie z którą adwokaci będą pełnić dyżury w czasie godzin urzędowania właściwego sądu rejonowego. Wprowadzono także odstępstwa od powyższej zasady, które na wniosek adwokata dopuszczają możliwość zezwolenia mu przez prezesa sądu rejonowego na pełnienie dyżuru dotyczącego postępowania przyspieszonego w innym miejscu niż siedziba sądu rejonowego. Chodzi o przypadki, kiedy nieobecność obrońcy w budynku sądu nie będzie miała wpływu na pogorszenie możliwości skorzystania przez oskarżonego z prawa do obrony oraz na zrealizowanie przez sąd celów postępowania. Niezależnie od miejsca pełnienia dyżuru przez adwokata poza siedzibą sądu rejonowego prezes tego sądu ustala z nim sposób bezpośredniego kontaktu.
Ponadto, projektu prezes właściwego sądu okręgowego, po zasięgnięciu opinii okręgowej rady adwokackiej, ustali liczbę adwokatów pełniących dyżur. Należy podkreślić, że liczba adwokatów powinna być dostosowana do ilości spraw rozpoznawanych w trybie przyspieszonym, jak również powinna zapewnić oskarżonym możliwość wyboru obrońcy. Przewidziano też, że prezes sądu rejonowego poda do wiadomości właściwemu prokuratorowi rejonowemu i komendantowi Policji listę adwokatów, na której znajduje się numer telefonu do kontaktu, jak również adres miejsca pełnienia dyżuru. Po przekazaniu do sądu sprawy, w której zatrzymano podejrzanego wraz z wnioskiem o jej rozpoznanie w trybie przyspieszonym prezes sądu rejonowego, na żądanie oskarżonego, zobowiązany jest do umożliwienia oskarżonemu nawiązania kontaktu z obrońcą niezależnie od formy nawiązania stosunku obrończego.
W zaprojektowanych przepisach wymienione zostały formy kontaktu obrońcy i oskarżonego w celu zapewnienia przygotowania do obrony: możliwość skorzystania z telefonu, kontakt podczas nieobecności innych osób, kontakt w zamkniętym pomieszczeniu, znajdującym się w siedzibie sądu rejonowego, możliwość zapoznania się z materiałami postępowania.
.
Wobec zmiany dotychczasowej treści art. 517i k.p.k. i rezygnacji z obowiązkowego udziału obrońcy w postępowaniu przyspieszonym, przewidziano, że jeżeli podejrzany nie ma obrońcy, to wówczas organ przesłuchujący, pouczając podejrzanego o możliwości korzystania w postępowaniu z pomocy obrońcy i udostępnia mu listę adwokatów pełniących dyżur. Zgodnie z zaprojektowanymi przepisami do wniosku o rozpoznanie sprawy w postępowaniu przyspieszonym będzie dołączona notatka o pouczeniu podejrzanego o możliwości korzystania w postępowaniu z pomocy obrońcy, jak również oświadczenie podejrzanego w przedmiocie ustanowienia obrońcy albo żądania jego wyznaczenia przez sąd.
