Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, ustala się trzy stopnie niepełnosprawności, które stosuje się do realizacji celów określonych niniejszą ustawą:
- znaczny;
- miarkowany;
- lekki.
Aby uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności należy złożyć właściwe dokumenty w Powiatowym zespole orzekania do niepełnosprawności – właściwym ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu osoby niepełnosprawnej. Pamiętajmy, że samo postępowanie jest dwuinstancyjne, zatem gdy nasz wniosek zostanie uwzględniony, możemy odwołać się do Wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności. Przede wszystkim należy odróżnić orzeczenie o niepełnosprawności od orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. Pierwszy rodzaj dokumentu mogą uzyskać osoby, które nie ukończyły 16 roku życia, natomiast drugi – osoby, które ten wiek przekroczyły. Wniosek o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności powinien zawierać zaświadczenie lekarskie zawierające opis stanu zdrowia konkretnej osoby, ocenę stanu zdrowia przeprowadzoną przez właściwego lekarza – przewodniczącego składu orzekającego oraz informacje o możliwości poprawy funkcjonowania organizmu osoby niepełnosprawnej poprzez zaopatrzenie w środki techniczne, czy przedmioty ortopedyczne.
Wydanie orzeczenie wiąże się z obowiązkowym stawiennictwem wnioskodawcy przed właściwą komisją orzekająca w danej sprawie. Wyjątkowo można jednak odstąpić od wzywania niepełnosprawnego – zwłaszcza, gdy choroba uniemożliwia mu sprawne i samodzielne poruszanie się. Komisja przeprowadza wywiad z wnioskodawcą, jeśli tylko może się przed nią stawić, jest także badany przez lekarza, będącego członkiem takiej komisji. Pamiętajmy, aby przynieść ze sobą wszelką posiadaną dokumentację medyczną, która może być pomocna przy ostatecznej decyzji co do wystawienia orzeczenia o niepełnosprawności. Jeżeli już uda się uzyskać przedmiotowe orzeczenie, w ciągu 14 dni możemy uzyskać legitymację osoby niepełnosprawnej – nie podlega to jakiejkolwiek dodatkowej opłacie. Ważną kwestią jest, że stopień niepełnosprawności orzeka się na czas określony lub na stałe.