Ważnym jest, że pracodawca może przyznać pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe dodatkowe świadczenia, w szczególności pokryć opłaty za kształcenie, przejazd, podręczniki i zakwaterowanie.
Pracownik podnoszący kwalifikacje zawodowe:
1) który bez uzasadnionych przyczyn nie podejmie podnoszenia kwalifikacji zawodowych albo przerwie podnoszenie tych kwalifikacji,
2) z którym pracodawca rozwiąże stosunek pracy bez wypowiedzenia z jego winy, w trakcie podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub po jego ukończeniu, w terminie określonym w umowie, o której mowa w art. 103 (4), nie dłuższym niż 3 lata,
3) który w okresie wskazanym w pkt. 2 rozwiąże stosunek pracy za wypowiedzeniem, z wyjątkiem wypowiedzenia umowy o pracę z przyczyn określonych w art. 94(3),
4) który w okresie wskazanym w pkt 2 rozwiąże stosunek pracy bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 lub art. 94(3), mimo braku przyczyn określonych w tych przepisach,
– jest obowiązany do zwrotu kosztów poniesionych przez pracodawcę na ten cel z tytułu dodatkowych świadczeń, w wysokości proporcjonalnej do okresu zatrudnienia po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub okresu zatrudnienia w czasie ich podnoszenia.
Art. 103 (5) Kodeksu pracy, który stanowi podstawę do zobowiązania pracownika do zwrotu kosztów w sytuacjach w nim wskazanych, wyraźnie stanowi, że pracownik „obowiązany jest do zwrotu kosztów poniesionych przez pracodawcę na ten cel z tytułu dodatkowych świadczeń (…)”. Ustawodawca w art. 103 (3) wskazuje zakres przedmiotowy wyrażenia „dodatkowych świadczeń” i wymienia najbardziej popularne świadczenia, takie jak: pokrycie opłaty za kształcenie (czesnego), zwrot kosztów przejazdu z miejsca zamieszkania do siedziby szkoły lub uczelni wyższej oraz zwrot kosztów zakwaterowania. Dodatkowymi świadczeniami mogą być również zwrot kosztów zakupu materiałów dydaktycznych (podręczników), udzielenie dodatkowego urlopu szkoleniowego na pisanie pracy dyplomowej i przygotowanie się do egzaminu końcowego. Zakres dodatkowych świadczeń określają strony stosunku pracy w umowie o szkolenie zawodowe.
Zwolnienie pracownika z części lub całości dnia z pracy lub udzielenie urlopu w celu odbywania przez niego szkolenia z zachowaniem prawa do wynagrodzenia jest świadczeniem obligatoryjnym, co oznacza, że nie mieści się w zakresie przedmiotowym „świadczeń dodatkowych” i wyklucza zobowiązanie pracownika do zwrotu pracodawcy wynagrodzenia za pracę wypłacanego za czas zwolnienia z pracy. Warto o tym pamiętać.
Poza zwrotem kosztów świadczeń dodatkowych pracodawca może także w pewnych okolicznościach dochodzić zwrotu świadczeń przysługujących z ustawy, jak wynagrodzenie za urlop szkoleniowy i zwolnienie od pracy, jeżeli wskazane świadczenia zostały pracownikowi wypłacone bez podstawy prawnej. Obowiązek zwrotu bezpodstawnie wypłaconego wynagrodzenia może, przykładowo, powstać w razie niezgodnego z przeznaczeniem wykorzystania urlopu szkoleniowego bądź zwolnienia od pracy.
Źródło:
-„Kodeks pracy. Komentarz” prof. dr hab. Jerzy Wratny, 2013,
– Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 1974 Nr 24 poz. 141).
Karolina Filipek
studentka IV roku prawa na Uniwersytecie Śląskim
