W celu realizacji powyższego programu w zakresie pomocy społecznej, w projektowanym rozporządzeniu zaproponowano, aby pomoc taka przysługiwała rodzinom rolniczym, jeżeli co najmniej jedna osoba w tej rodzinie jest rolnikiem, w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, objętym ubezpieczeniem społecznym rolników. Proponuje się także, aby przepisy tego rozporządzenia stosować również do rolników będących osobami samotnie gospodarującymi, co zgodnie z art. 6 pkt 10 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362, z późn. zm.) oznacza osobę prowadzącą jednoosobowe gospodarstwo domowe, o ile spełniają warunki udzielenia pomocy określone dla rodziny rolniczej. W celu skierowania tej pomocy do najbardziej potrzebujących rodzin rolniczych, które poniosły rzeczywiste szkody na skutek wystąpienia powodzi, obsunięcia się ziemi lub huraganu proponuje się, aby pomoc taka mogła zostać udzielona, jeżeli szkody w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej spowodowane przez powódź, obsunięcie się ziemi lub huragan zostały oszacowane przez komisję, o której mowa w przepisach w sprawie realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, powołaną przez wojewodę właściwego ze względu na miejsce wystąpienia szkód.
Pomoc będzie mogła zostać udzielona, w przypadku, gdy szkody w uprawach rolnych lub zwierzętach gospodarskich spowodowane powodzią, obsunięciem się ziemi lub huraganem wyniosą powyżej 30% średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej z trzech lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody, albo z trzech lat w okresie pięcioletnim poprzedzającym rok, w którym wystąpiły szkody z pominięciem roku o wielkości produkcji najwyższej i najniższej – w przypadku szkód w uprawach rolnych lub zwierzętach gospodarskich. Ponadto proponuje się, aby pomoc była udzielana jednorazowo, w formie zasiłku celowego, w drodze decyzji kierownika ośrodka pomocy społecznej, na wniosek złożony do tego kierownika. W celu uzyskania informacji niezbędnych do udzielenia tej pomocy proponuje się również określić w załączniku do
projektowanego rozporządzenia wzór wniosku o udzielenie tej pomocy.
Zważywszy na to, że warunkiem udzielenia pomocy ma być okoliczność poniesienia przez rodzinę rolniczą szkód w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej, proponuje się, aby kierownik ośrodka pomocy społecznej ustalał spełnienie tego warunku na podstawie informacji o kwotach obniżenia dochodu w gospodarstwach rolnych lub działach specjalnych produkcji rolnej przekazanych przez wojewodów za pośrednictwem wójta (burmistrza, prezydenta miasta). W przypadku spełnienia warunków wymaganych do udzielenia pomocy, zostanie ona udzielona w wysokości 2000 zł w przypadku rodziny rolniczej prowadzącej gospodarstwo rolne o powierzchni do 5 hektarów użytków rolnych lub dział specjalny produkcji rolnej albo w wysokości 4000 zł w przypadku rodziny rolniczej prowadzącej gospodarstwo rolne o powierzchni powyżej 5 hektarów użytków rolnych.
Wobec tego, że zgodnie z art. 11 ust. 8 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1857/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność związaną z wytwarzaniem produktów rolnych oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 70/2001 (Dz. Urz. UE L 358 z 16.12.2006, str. 3) zaoferowane producentom rolnym odszkodowanie musi być zmniejszone o połowę, jeżeli nie dokonali oni ubezpieczenia co najmniej 50% średniej rocznej produkcji lub dochodu związanego z produkcją od ryzyka szkód spowodowanych niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi statystycznie najczęściej występującymi w danym państwie członkowskim lub regionie, zaproponowano zmniejszenie o połowę jednorazowego zasiłku z tytułu szkód w uprawach rolnych lub zwierzętach gospodarskich, w przypadku nie zawarcia przez rolnika przed dniem wystąpienia szkód spowodowanych powodzią, obsunięciem się ziemi lub huraganu w 2010 r. umowy ubezpieczenia na okres 12 miesięcy obejmującej ochroną ubezpieczeniową co najmniej 50% powierzchni upraw rolnych, z wyłączeniem łąk i pastwisk lub co najmniej 50% liczby zwierząt gospodarskich w gospodarstwie rolnym i dziale
specjalnym produkcji rolnej od co najmniej jednego z ryzyk: suszy, gradu, deszczu nawalnego, ujemnych skutków przezimowania, przymrozków wiosennych, powodzi, huraganu, piorunu, obsunięcia się ziemi lub lawiny.
Należy również podkreślić, iż stosownie do pkt 130 Wytycznych Wspólnoty w sprawie pomocy państwa w sektorze rolnym i leśnym na lata 2007-2013 (Dz. Urz. UE C 319 z 27.12.2006, str.1) w odniesieniu do strat poniesionych po dniu 1 stycznia 2010 r. Komisja Europejska odstąpi od warunku, o którym mowa w art. 11 ust. 8 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1857/2006, jeżeli państwo członkowskie wykaże, że mimo podjęcia możliwych wysiłków wykupienie ubezpieczenia pokrywającego statystycznie najczęściej występujące zagrożenia klimatyczne w danym państwie członkowskim lub regionie nie było możliwe w czasie wystąpienia szkody. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wystąpił do Komisji Europejskiej o odstąpienie od konieczności pomniejszania o 50% pomocy dla rodzin rolniczych w przypadku niespełnienia ww. warunku wynikającego z art. 11 ust. 8
rozporządzenia nr 1857/2006. W przypadku wyrażenia takiej zgody przez Komisję Europejską wszystkim rodzinom rolniczym, które nie dokonały ubezpieczenia co najmniej 50% upraw rolnych lub zwierząt gospodarskich od co najmniej jednego z ryzyk: suszy, gradu, deszczu nawalnego, ujemnych skutków przezimowania, przymrozków wiosennych, powodzi, huraganu, piorunu, obsunięcia się ziemi lub lawiny nie byłyby pomniejszane zasiłki celowe z tytułu szkód w uprawach rolnych i zwierzętach gospodarskich spowodowanych tegoroczną powodzią, obsunięciem się lub huraganem. W związku z powyższym zaproponowano w projekcie, aby w przypadku wyrażenia zgody przez Komisję Europejską na odstąpienie od warunku, zasiłek celowy nie byłby pomniejszany, jeżeli nie została zawarta umowa ubezpieczenia co najmniej 50% powierzchni upraw rolnych lub co najmniej 50% liczby zwierząt gospodarskich od co najmniej jednego z ww. ryzyk. Zgodnie z propozycją zawartą w projekcie wnioski o udzielenie pomocy można będzie składać do 30 września 2010 r.
