Uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia stanowi w myśl przepisów Kodeksu cywilnego (k.c.) naruszenie dóbr osobistych poszkodowanego. Zgodnie z art. 24 § 1 k.c. ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
Jak wynika z art. 444 § 1 k.c., w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu. W tych samych przypadkach sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę (art. 445 § 1 k.c.). Natomiast zgodnie z art. 448 k.c. w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia.
Wysokość uszczerbku na zdrowiu stanowi jeden z elementów branych pod rozwagę przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia na podstawie art. 445 § 1 k.c., ale nie ma ona znaczenia decydującego. Zgodnie z art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Jednakże oddaleniu podlega żądanie zwrotu kosztów operacji i hospitalizacji oraz dojazdów na leczenie realizowane prywatnie, w sytuacji, gdy istnieje możliwość uzyskania wskazanych wyżej świadczeń zdrowotnych w ramach ubezpieczenia zdrowotnego (tak Sąd Apelacyjny we Wrocławiu – I Wydział Cywilny w wyroku z dnia 7 lutego 2012 r., I ACa 1410/11).
W kontekście opisanego stanu faktycznego należy przede wszystkim zwrócić uwagę na konieczność udowodnienia istnienia podstaw do żądania zadośćuczynienia za doznaną szkodę. Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.), a zatem to żądający przedmiotowej kwoty będzie musiał wykazać, z jakiej podstawy wywodzi swoje roszczenie. W wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu – I Wydział Cywilny z dnia 8 maja 2014 r. (I ACa 233/14) Sąd stwierdza, że ciężar dowodu w zakresie wykazania zarówno istnienia szkody i związku przyczynowego między powstaniem szkody a działaniem lub zaniechaniem sprawcy szkody, a także faktu, iż szkoda została wyrządzona z winy osoby pociągniętej do odpowiedzialności, spoczywa na poszkodowanym (art. 6 kc.). Obowiązek naprawienia szkody spoczywa, bowiem tylko na tym, kto ją wyrządził tzn. tylko wtedy, gdy określone działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu powierzonej czynności stało się przyczyną powstania szkody. W opisanej sytuacji należy zatem zabezpieczyć istniejące dowody na wypadek ewentualnego postępowania sądowego. Wszelkie obowiązki dowodowe na tym etapie spoczywają na stronie dochodzącej odszkodowania.
Podstawa prawna:
[art. 6, art. 24, art. 444 § 1, art. 445 § 1, art. 448 k.c.]
