Poradnik konsumenta: Nie odbierasz towaru oddanego do reklamacji? Będziesz obciążony kosztami jego przechowywania

Odpowiedzialność sprzedawcy i uprawnienia konsumenta w związku z niezgodnością towaru konsumpcyjnego z umową

Regulacje prawne odnoszące się do sprzedaży konsumenckiej i będące zarazem podstawą roszczeń kupujących znajdują się w ustawie z dnia 27 lipca 2002 roku o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego.
Przede wszystkim należy podkreślić, że sprzedawca odpowiada wobec kupującego, jeżeli towar konsumpcyjny w chwili jego wydania jest niezgodny z umową. Jeżeli stwierdzenie niezgodności nastąpiło przed upływem sześciu miesięcy od wydania towaru domniemywa się, że istniała ona w chwili wydania.

Ustawodawca przyznał konsumentowi pewne uprawnienia, którym odpowiadają obowiązki sprzedawcy, w związku z zaistnieniem niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową. Jeżeli towar konsumpcyjny jest niezgodny z umową, kupujący może żądać doprowadzenia go do stanu zgodnego z umową przez nieodpłatną naprawę albo wymianę na nowy, chyba że naprawa albo wymiana są niemożliwe lub wymagają nadmiernych kosztów, albo sprzedawca nie zdoła uczynić zadość takiemu żądaniu w odpowiednim czasie lub gdy naprawa albo wymiana narażałaby kupującego na znaczne niedogodności. Wówczas kupujący może domagać się stosownego obniżenia ceny albo odstąpić od umowy, z tym zastrzeżeniem, że od umowy nie może odstąpić, gdy niezgodność towaru konsumpcyjnego z umową jest nieistotna.

Tym samym jednym z uprawnień kupującego, a zarazem obowiązkiem sprzedawcy, jest nieodpłatna naprawa wadliwego towaru.

Oddając towar do reklamacji, zawierasz umowę przechowania

Wraz ze wszczęciem procedury reklamacyjnej, a więc oddaniem towaru do reklamacji, między sprzedawcą a konsumentem dochodzi do zawarcia, w sposób dorozumiany, umowy przechowania. W okresie rozpatrywania reklamacji oraz naprawy wadliwego produktu, a więc w czasie koniecznym do doprowadzenia towaru do zgodności z umową, na sprzedawcy ciąży obowiązek przechowania rzeczy.

Przez umowę przechowania przechowawca zobowiązuje się zachować w stanie niepogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu na przechowanie. W przypadku reklamacji przechowawcą jest sprzedawca, przy czym umowa ta jest nieodpłatna i jest zawarta na czas oznaczony. W trakcie trwania procesu reklamacji sprzedawca obowiązany jest przechowywać rzecz zgodnie z jej właściwościami i okolicznościami, a także ponosi on odpowiedzialność za tę rzecz.

Umowa przechowania wygasa wraz z odebraniem rzeczy przez kupującego w wyznaczonym terminie, a gdy klient nie odbiera naprawionego towaru – z chwilą upływu tego wyznaczonego terminu.

Uprawnienie sprzedawcy do naliczania opłat za bezumowne przechowywanie nieodebranego towaru

O ile w przypadku trwania reklamacji sprzedawca ma obowiązek nieodpłatnie przechowywać daną rzecz, o tyle po upływie terminu do jej odebrania, może naliczać klientowi opłaty z tytułu bezumownego przechowywania towaru. Wynika to z tego, że wraz z nadejściem terminu odbioru reklamowanego towaru, wygasa umowa przechowana zawarta pomiędzy sprzedawcą a klientem. Jeżeli klient nie odbiera naprawionej rzeczy, wówczas sprzedawca nadal zobowiązany jest rzecz przechować, jednak przechowywanie to ma charakter bezumowny. Dlatego też klient, zwlekając z odbiorem towaru z reklamacji, może zostać wezwany do uiszczenie odpowiedniej sumy pieniężnej tytułem opłat za bezumowne przechowywania rzeczy. Jeżeli został on należycie poinformowany o konieczności odbioru towaru oraz terminie, w którym ma to nastąpić, wówczas wydaję się, że konsument nie ma możliwości uchylenia się od wyżej wskazanego obowiązku zapłaty.

Postanowienie regulaminu wskazujące, że nieodebranie rzeczy przez klienta oznacza jej porzucenie z zamiarem wyzbycia się jej własności stanowi klauzulę niedozwoloną

Zdarzało się, że w regulaminach sklepu znajdowało się postanowienie, wedle którego nieodebranie towaru z reklamacji przez jego właściciela w wyznaczonym terminie sklep traktuje jako porzucenie rzeczy z zamiarem wyzbycia się jej własności. Postanowienie takie jest jednak niedopuszczalne. By to uzasadnić, należy spojrzeć na treść artykułu 180 Kodeksu cywilnego, w świetle którego właściciel może wyzbyć się własności rzeczy ruchomej przez to, że w tym zamiarze rzecz porzuci. Nie ulega wątpliwości, że utrata własności rzeczy następuje tylko wówczas, gdy jej właściciel poweźmie zamiar wyzbycia się jej własności i w tym celu ją porzuci. Nie możemy zatem uznać za uzasadnione przyznanie sprzedawcy uprawnienia do oceny, czy zachowanie klienta jest realizacją zamiaru wyzbycia się własności rzeczy. Stąd praktyka taka, stosowana przez niektóre sklepy, jest niedopuszczalna z uwagi na jej sprzeczność z prawem. By jednak chronić interes sprzedawców, zwłaszcza przed ponoszeniem dodatkowych kosztów, nic nie stoi na przeszkodzie, aby obciążyć klienta obowiązkiem poniesienia opłat z tytułu bezumownego przechowywania, oddanego wcześniej do reklamacji, produktu.

Podstawa prawna:
Art. 180, art. 835 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny(Dz.U.2014.121)
Art. 7, art. 8 ustawy z dnia 27 lipca 2002 roku o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U.2002.141.1176)