Spis treści
Kiedy sąd może wydać wyrok nakazowy?
Jeśli chodzi o zakres przedmiotowy postępowania nakazowego, to należy wskazać, że jest on zawężony w stosunku do postępowania uproszczonego. Co prawda regulacja zawarta w art. 500 § 1 kodeksu postępowania karnego statuuje tryb nakazowy dla spraw podlegających rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym, ale – co istotne – ogranicza go tylko do spraw w których możliwe jest orzeczenie kary ograniczenia wolności lub grzywny. Sąd może wydać wyrok nakazowy, jeżeli na podstawie zebranych dowodów okoliczności czynu i wina oskarżonego nie budzą wątpliwości. Sąd wydaje wyrok nakazowy na posiedzeniu bez udziału stron.
Jaką karę można orzec wyrokiem nakazowym?
Wyrokiem nakazowym można orzec karę ograniczenia wolności lub grzywnę w wysokości do 100 stawek dziennych albo do 200.000 złotych. Obok kary określonej powyżej sąd może w wypadkach przewidzianych w ustawie orzec środek karny. Sąd może poprzestać na orzeczeniu środka karnego, jeżeli zachodzą warunki orzeczenia tylko tego środka.
Co powinien zawierać wyrok nakazowy?
Wyrok nakazowy powinien zawierać:
- oznaczenie sądu i sędziego, który go wydał,
- datę wydania wyroku,
- imię i nazwisko oraz inne dane określające tożsamość oskarżonego,
- dokładne określenie czynu przypisanego przez sąd oskarżonemu, ze wskazaniem zastosowanych przepisów ustawy karnej,
- wymiar kary i inne niezbędne rozstrzygnięcia.
UWAGA! Wyrok nakazowy może nie zawierać uzasadnienia.
Komu zostaje doręczony wyrok nakazowy?
Odpis wyroku nakazowego zostaje doręczony oskarżycielowi, a oskarżonemu i jego obrońcy – wraz z odpisem aktu oskarżenia. W każdym wypadku odpis tego wyroku doręczony zostaje prokuratorowi. Wraz z odpisem wyroku doręczyć należy pouczenie przytaczające przepisy o prawie, terminie i sposobie wniesienia sprzeciwu oraz skutkach jego niewniesienia.
W jaki sposób można odwołać się od wyroku nakazowego?
Co do zasady, jeśli chodzi o proces karny – od wyroku sądu pierwszej instancji przysługuje apelacja. Jednakże w przypadku gdy sąd orzekł wyrokiem nakazowym, to środkiem zaskarżenia jest sprzeciw. Zarówno oskarżonemu, jak i oskarżycielowi przysługuje prawo wniesienia sprzeciwu. Sprzeciw od wyroku nakazowego należy wnieść do sądu, który wydał wyrok nakazowy – w terminie zawitym 7 dni od doręczenia tego wyroku. Prezes sądu odmówi przyjęcia sprzeciwu, jeżeli został wniesiony po terminie lub przez osobę nieuprawnioną. W sytuacji, gdy np. oskarżony wniesie sprzeciw od wyroku nakazowego, to wyrok nakazowy traci moc, a sprawa podlega rozpoznaniu na zasadach ogólnych. Natomiast, jeśli w sprzeciwie podniesiono wyłącznie zarzuty przeciwko rozstrzygnięciu o roszczeniu cywilnym, wyrok nakazowy traci moc tylko w tej części, a sąd na posiedzeniu pozostawia powództwo cywilne bez rozpoznania. Sprzeciw może być cofnięty do czasu rozpoczęcia przewodu sądowego na pierwszej rozprawie głównej. Sąd rozpoznający sprawę po wniesieniu sprzeciwu nie jest związany treścią wyroku nakazowego, który utracił moc.
Podstawa prawna:
art. 500 – 507 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. 1997 nr 89 poz. 555)
