Kwestia zatrudniania aplikantów wiąże się w praktyce z kandydatami na radców prawnych – aplikacja radcowska daje bowiem dużo większe możliwości w wyborze rodzaju zatrudnienia, niż pozostałe aplikacje korporacyjne. Dla przykładu, aplikanci aplikacji adwokackiej w dużej części kraju mają możliwość podjęcia pracy wyłącznie w kancelariach adwokackich (ewentualnie na wydziałach prawa). Aplikanci radcowscy są dużo bardziej uprzywilejowani – ich pracodawcą może bowiem zostać nie tylko radca prawny, ale także banki, inne instytucje finansowe, urzędy czy prywatne przedsiębiorstwa.
Zgodnie z treścią art. 34 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych, pracownikowi wpisanemu na listę aplikantów radcowskich , który uzyskał zgodę pracodawcy na odbywanie aplikacji radcowskiej, przysługuje zwolnienie od pracy w celu uczestniczenia w obowiązkowych zajęciach szkoleniowych z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Pracownikowi wpisanemu na listę aplikantów radcowskich, który nie uzyskał zgody pracodawcy na odbywanie aplikacji radcowskiej, przysługuje zwolnienie od pracy w celu uczestniczenia w obowiązkowych zajęciach szkoleniowych bez zachowania prawa do wynagrodzenia. Pracownikowi przysługuje prawo do urlopu płatnego w wysokości 80% wynagrodzenia, w wymiarze 30 dni kalendarzowych, na przygotowanie się do egzaminu radcowskiego. Z uprawnienia tego można skorzystać tylko raz. Pracownikowi przysługuje zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w celu uczestniczenia w egzaminie wstępnym i radcowskim. Podobną regulację odnajdziemy w ustawie z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze. Zgodnie z art. 76a w/w aktu prawnego, patron może zatrudniać aplikanta na podstawie stosunku pracy. Pracownikowi wpisanemu na listę aplikantów adwokackich , który uzyskał zgodę pracodawcy na odbywanie aplikacji adwokackiej, przysługuje zwolnienie od pracy w celu uczestniczenia w obowiązkowych zajęciach szkoleniowych z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Pracownikowi wpisanemu na listę aplikantów adwokackich, który nie uzyskał zgody pracodawcy na odbywanie aplikacji adwokackiej, przysługuje zwolnienie od pracy w celu uczestniczenia w obowiązkowych zajęciach szkoleniowych bez zachowania prawa do wynagrodzenia.
Z powyższych przepisów wynika zatem jasno, że aplikanci radcowscy oraz adwokaccy mają prawo do uczestniczenia w obowiązkowych szkoleniach i praktykach zawodowych – bez konieczności odpracowywania takich dni. Pracodawca musi przy tym szanować prawo aplikantów do zwolnienia z pracy – praktyka pokazuje jednak, że duża część aplikantów jest po prostu przymuszana do odrabiania dni, w których nie byli w pracy z powodu konieczności realizacji programu odbywanej aplikacji. Zdarza się także, że aplikanci są z tego powodu dyskryminowani i nie mogą liczyć na premie, awanse i inne dodatkowe świadczenia pracownicze. Taka sytuacja jest jednak całkowicie niezgodna z prawem. W omawianej materii wypowiedział się nie tak dawno sam Sąd Najwyższy, w wyroku z dnia 14 stycznia 2013 r. (sygn. akt I PK 164/12) zaznaczył, że odbywanie aplikacji radcowskiej może być uznane za przyczynę dyskryminacji, gdy jest związane z osobą pracownika, a nie z jego pracą. Firma, aby stwierdzić nierówne traktowanie, nie musi zatrudniać innego pracownika znajdującego się w identycznej sytuacji, co osoba dyskryminowana. Dyskryminowanie aplikanta z powodu konieczności odbywania przez niego zajęć szkoleniowych oraz praktyk jest naruszeniem jego pozycji jako pracownika, a w takim przypadku może on żądać należnego odszkodowania.
