Wdrożenie elektronicznego postępowania upominawczego ma na celu odciążenie sądów powszechnych od rozpoznawania spraw, w których stan faktyczny nie jest skomplikowany oraz nie wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego. Elektroniczne postępowanie upominawcze przeznaczone jest dla wszystkich powodów, którzy zechcą korzystać z nowoczesnych sposobów kontaktu z sądem w formie elektronicznej. Można przypuszczać, że będą z tego postępowania korzystali między innymi powodowie masowi – np. dostawcy usług telefonicznych, internetowych, gazu, prądu itd., których roszczenia wobec dłużników udowodnione są dokumentami – najczęściej fakturami lub rachunkami. Zaproponowane postępowanie odrębne pociągnie za sobą istotne oszczędności budżetowe. Formularze elektroniczne ułatwią konstruowanie pism procesowych i znacznie wyeliminują niebezpieczeństwo zaistnienia braków formalnych takich pism, co wiąże się ze zmniejszeniem liczby doręczeń dokonywanych w dotychczasowy sposób. Beneficjentami oszczędności będzie nie tylko wymiar sprawiedliwości, ale również strony postępowania.
Projekt nowelizacji przewiduje utworzenie „e-sądu” jako wydziału cywilnego sądu rejonowego, rozpoznającego takie sprawy tylko i wyłącznie w elektronicznym postępowaniu upominawczym, bez względu na wartość przedmiotu sporu. Rozpatrywaniem zażaleń na postanowienia e-sądu będzie się zajmował e-sąd odwoławczy, bowiem wydział odwoławczy będzie znajdował się w sądzie okręgowym. Wypełnienie przez powoda formularza pozwu na stronie internetowej e-sądu będzie równoznaczne z wszczęciem postępowania.
Komunikacja między powodem i sądem elektronicznym będzie się odbywać wyłącznie a pomocą drogi elektronicznej. Natomiast komunikacja między e-sądem i pozwanym będzie prowadzona tradycyjnie. Odstępstwo od tej reguły może stanowić sytuacja, gdy pozwany sam zainicjuje drogę elektroniczną – wysyłając pismo procesowe w ten sposób. Pozwany miałby prawo zanegować roszczenia powoda, wnosząc sprzeciw pisemnie lub elektronicznie – od nakazu zapłaty. W razie wniesienia sprzeciwu przez pozwanego już samo oświadczenie pozwanego o jego sprzeciwie, spowoduje, że nakaz zapłaty utraci moc. Formularze elektroniczne ułatwią konstruowanie pism procesowych. Należy podkreślić, iż elektroniczny obieg informacji pozwoli na elektroniczną archiwizację akt sądowych. Czynności w elektronicznym postępowaniu upominawczym, będą utrwalane tylko w systemie informatycznym, gdyż założeniem nowego trybu jest rezygnacja z prowadzenia akt papierowych. Nadal jednak będzie można korzystać z pozwów składanych na papierze, bo dostęp do komunikacji elektronicznej nie jest jeszcze powszechny.
Ponadto zakłada się, że powód będzie mógł zapoznać się z nakazem zapłaty poprzez wgląd do elektronicznych akt sprawy na każdym etapie postępowania. Zaproponowano, aby identyfikacja powoda następowała przez login i hasło, które umożliwią mu korzystanie z konta osobistego na internetowym portalu sądowym. Loginem mógłby być PESEL lub NIP powoda, natomiast wybór hasła będzie dowolny. Strony postępowania: powód, pozwany oraz ich pełnomocnicy będą mogły posługiwać się zwykłym podpisem elektronicznym. W projekcie nowelizacji przyjęto korzystniejsze zasady uiszczania opłat w elektronicznym postępowaniu upominawczym niż tradycyjnym.
