Opłaty za czynności związane z prowadzeniem państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego
Trybunał stwierdził niezgodność z Konstytucją przepisu, który upoważnia do określenia opłat za czynności „związane z prowadzeniem państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego i uzgadnianiem usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu oraz związane z prowadzeniem krajowego systemu informacji o terenie, za udzielanie informacji, a także za wykonywanie wyrysów i wypisów z operatu ewidencyjnego” w drodze rozporządzenia. Przepis ten utraci swą moc obowiązującą 12 lipca 2014 r. W związku z tym, w projekcie wprowadzono nowe, spełniające wymogi konstytucyjne, regulacje dotyczące ustalania i pobierania opłat za udostępnianie zbiorów danych lub innych materiałów państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, a także za czynności związane z prowadzeniem tego zasobu.
Zaprojektowane przepisy dopuszczają współdziałanie – zarówno merytoryczne, jak i finansowe – marszałków województw z Głównym Geodetą Kraju w tworzeniu standardowych opracowań kartograficznych w skalach 1:25 000 oraz 1:50 000. Przewidziano, że wydzielone części tych opracowań finansować będzie samorząd województwa, jeśli będzie zainteresowany przyspieszeniem prac, a pozostała ich część ma być finansowana przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii ze środków budżetowych. Ponadto, na mocy nowych przepisów, Główny Geodeta Kraju będzie współpracować z Ministrem Obrony Narodowej przy realizacji zadań z zakresu geodezji i kartografii mających znaczenie dla obronności państwa. Doprecyzowano również uprawnienia kontrolne Głównego Geodety Kraju oraz wojewódzkich inspektorów nadzoru geodezyjnego i kartograficznego wobec organów administracji geodezyjnej i kartograficznej, przedsiębiorców, państwowych i samorządowych jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, które wykonują prace geodezyjne i kartograficzne. W projekcie określono również zakres kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy w dziedzinie geodezji i kartografii. Zaproponowano, aby kontrola ta dotyczyła:
- wykonywania obowiązku zgłaszania prac geodezyjnych lub prac kartograficznych;
- wykonywania obowiązku przekazywania do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego rezultatów prac geodezyjnych lub prac kartograficznych;
- przestrzegania przepisów dotyczących samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii;
- rzetelności wykonywania prac geodezyjnych i kartograficznych, w tym pomiarów geodezyjnych.
Ewidencja gruntów i budynków
W projekcie doprecyzowano zakres informacji gromadzonych w ewidencji gruntów i budynków. Ma ona obejmować informacje dotyczące tego, czy działka objęta jest w całości lub w części którąś z form ochrony przyrody. Na uzupełnienie tych danych będzie przeznaczony okres przejściowy – 3 lata od wejścia w życie nowych przepisów.
Jeśli uzyskanie informacji niezbędnych do aktualizacji bazy danych ewidencji gruntów i budynków będzie z pewnych względów niemożliwe, to starosta – w drodze decyzji administracyjnej, będzie mógł nałożyć obowiązek opracowania dokumentacji geodezyjnej w sytuacji, gdy stan nieruchomości jest inny niż ujawniony w ww. bazie. Będzie mógł też zażądać udostępnienia dokumentacji budowy lub dokumentacji powykonawczej. Podmiotom uchylającym się od powyższych obowiązków nałożonych decyzją administracyjną będzie grozić egzekucja w drodze wykonania zastępczego. Zaprojektowane regulacje stworzą lepsze warunki prawne dostępu do dokumentów zawierających informacje niezbędne do aktualizacji ewidencji gruntów i budynków, a tym samym przyczynią się do poprawy jakości danych tego rejestru.
Bezpłatne udostępnianie zbioru danych
Zgodnie z przyjętym przez Radę Ministrów projektem, nieodpłatnie będą udostępniane wszystkim zainteresowanym zbiory danych:
• państwowego rejestru granic i powierzchni jednostek podziałów terytorialnych kraju,
• państwowego rejestru nazw geograficznych,
• zawarte w bazie danych obiektów ogólnogeograficznych,
• dotyczące numerycznego modelu terenu o interwale siatki co najmniej 100 m.
Bezpłatny dostęp do wszystkich zbiorów danych państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego w postaci elektronicznej będzie przysługiwał na cele: edukacyjne, badań naukowych oraz prac rozwojowych realizowanych przez uczelnie i jednostki naukowe, ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego państwa i jego porządku konstytucyjnego przez służby specjalne. Natomiast za udostępnianie materiałów państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, poza przypadkami określonymi w ustawie, pobierane będą opłaty. Minimalna opłata nie będzie niższa niż 30 zł. Zaproponowano także zasadę, zgodnie z którą stawki opłat za udostępnianie zbiorów danych i innych materiałów państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego podlegały corocznej waloryzacji.
Odpowiedzialność zawodowa geodetów
Projekt zmienia przepisy dotyczące odpowiedzialności zawodowej geodetów. Wprowadzona została instytucja przedawnienia karalności oraz zatarcia skazania. Z kolei z katalogu kar dyscyplinarnych usunięto karę zawieszenia uprawnień zawodowych do czasu ponownego przeprowadzenia postępowania kwalifikacyjnego z wynikiem pozytywnym. Wprowadzono także m. in.: dwuinstancyjny tryb postępowania dyscyplinarnego: wojewódzkie komisje dyscyplinarne i Odwoławczą Komisję Dyscyplinarną przy Głównym Geodecie Kraju, funkcję rzecznika dyscyplinarnego oraz regulacje pozwalające na zachowanie zasady kontradyktoryjności postępowania.
