Jeżeli utracimy kartę płatniczą (kredytową, obciążeniową lub inną) najważniejsze to od razu dokonać zablokowania takiej karty. Najlepiej zadzwonić bezpośrednio do banku, na specjalny numer alarmowy, który czynny jest całą dobę. Jeżeli jesteśmy poza granicami można zadzwonić także do konsulatu lub do organizacji płatniczej, która wydała naszą kartę. Podobnie powinniśmy postąpić, jeżeli dostajemy wyciąg z rachunku, na którym są nieautoryzowane przez nas transakcję. Najczęściej będą to wypłaty z bankomatów dokonane w ciągu jednego dnia, w innym kraju, w kwotach opiewających na kilkaset euro (wszystkie transakcje na tą samą kwotę). Po otrzymaniu takiego wyciągu od razu powinniśmy zawiadomić o tych transakcjach wydawcę karty. Jeżeli z kartą powiązane jest ubezpieczenie od nieautoryzowanych transakcji powinniśmy także zgłosić to do ubezpieczyciela. W razie skimmingu zawiadom policję
Niezależnie od zawiadomienia wydawcy o tym, że utraciliśmy kartę płatniczą lub padliśmy ofiarą skimmingu, jeżeli pieniądze zostały wypłacone z rachunku karty płatniczej, należy zgłosić ten fakt na policji, składając zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Tego rodzaju czyn kwalifikowany jest przez policję jako przestępstwo z art. 278 § 1 kodeksu karnego, czyli jako zwykła kradzież. W Polsce istnieją problemy związane z kwalifikowaniem tego rodzaju przestępczości albowiem nie ma odpowiednich przepisów odpowiadających przestępstwu skimmingu. Składając zawiadomienie o przestępstwie możemy zażądać także wydania zaświadczenia o złożonym zawiadomieniu, które będziemy mogli przedstawić w banku. Najczęściej wobec niewykrycia sprawców wydawane jest postanowienie o umorzeniu postępowania z uwagi na niewykrycie sprawców.
Odpowiadasz tylko do 150 euro
Posiadacza karty płatniczej obciążają operacje dokonane z użyciem utraconej karty płatniczej do czasu zgłoszenia wydawcy jej utraty, do kwoty stanowiącej równowartość w złotych 150 euro. Ograniczenie to nie dotyczy operacji, do których doszło z winy posiadacza lub użytkownika, a w szczególności gdy nie dopełnił on obowiązków jakie na nim ciążyły w zakresie ochrony karty oraz nr PIN. Z ogólnej reguły niedopuszczalności obciążania posiadacza operacjami dokonanymi przez osobę nieuprawnioną wynika wniosek, że obciążenie posiadacza karty operacjami dokonanymi przez osoby nieuprawnione, jest wyjątkiem od zasady. Możliwość obciążenia posiadacza karty do kwoty 150 euro operacjami, które nie zostały przez niego autoryzowane występuje jedynie, jeśli utracił on kartę. Jeśli zaś do operacji tych doszło w wyniku uzyskania przez osobę nieuprawnioną dostępu do danych umożliwiających dokonanie operacji, a posiadacz będzie mógł dowieść posiadania karty, oraz gdy nie sposób mu zarzucić zaniedbania obowiązków związanych z zabezpieczeniem karty i kodu PIN, nie można obciążyć go kwotą operacji.
Zmiana przepisów ale nie prawa
Wcześniej prawa posiadacza karty płatniczej zagwarantowane były w ustawie o elektronicznych instrumentach płatniczych, obecnie w związku z wejściem w życie przepisów o usługach płatniczych, prawa te określa ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 roku o usługach płatniczych. Na podstawie tych przepisów w razie nieautoryzowanych transakcji można żądać anulowania tych operacji i uznania rachunku w kwocie obciążenia. Ciężar udowodnienia, że transakcja płatnicza była autoryzowana przez użytkownika lub że została wykonana prawidłowo, spoczywa na dostawcy tego użytkownika, czyli na banku. Jeżeli bank nie będzie chciał uznać roszczenia, posiadacz karty może wystąpić z roszczeniem do rozpoznania przez Sąd Polubowny przy Komisji Nadzoru Finansowego (Plac Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa) albo przed Sąd powszechny.
Jarosław Olejarz
Radca prawny
www.SerwisPrawa.pl
