Projekt ustawy stanowi realizację wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 lutego 2008 r. Zaproponowana zmiana ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym, zgodnie z zaleceniami Trybunał Konstytucyjnego, zapewnia dostosowanie sankcji za przewinienie przeciwko bezpieczeństwu ruchu drogowego do wagi popełnionego przewinienia, jednocześnie usuwając regulację, która narusza zasadę równości podmiotów wobec prawa. Celem projektowanej ustawy jest również zmiana art. 110 ust. 1 pkt 5 ustawy – Prawo o ruchu drogowym, określającego wymagania stawiane osobom wykonującym albo zamierzającym wykonywać zawód egzaminatora. Zgodnie z nowym brzmieniem pkt 5 tego artykułu egzaminatorem ubiegającego się o uprawnienie do kierowania pojazdem silnikowym lub tramwajem może być wyłącznie osoba, która nie była karana wyrokiem sądu za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w ruchu drogowym. Ze względu na analogiczne brzmienie do art. 105 ust. 2 pkt 6 powyżej wymienionej ustawy zachodzi uzasadniona obawa, że zostanie on zakwestionowany jako naruszający konstytucyjne zasady: równości podmiotów wobec prawa, proporcjonalności oraz wolności wykonywania zawodu.
Zakwestionowany przez Trybunał Konstytucyjny art. 105 ust. 2 pkt 6 ustawy – Prawo o ruchu drogowym wymaga zastąpienia nowym przepisem w brzmieniu nadanym mu przez projektowaną ustawę. Zaproponowano, aby dotychczasową regulację uznaną w określonej części za niekonstytucyjną, zastąpić wymogiem wskazującym, iż instruktorem może być osoba, która nie była karana wyrokiem sądu za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w ruchu drogowym. Posłużenie się pojęciem przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w ruchu drogowym ma na celu odwołanie się do przedmiotu ochrony i oznacza, że nie chodzi tu tylko o przestępstwa zgrupowane w rozdziale XXI Kodeksu karnego, zatytułowanym „Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji”, ale o każde przestępstwo, które godzi w bezpieczeństwo ruchu drogowego. Elementem statuującym dane przestępstwo jako przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w ruchu drogowym jest naruszenie zasad w tym ruchu. Istotne są tu konkretne czyny, które ze względu na skutki i okoliczności ich popełnienia są przestępstwami przeciwko bezpieczeństwu w ruchu drogowym. Analizując pojęcie przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w ruchu drogowym należy mieć również na uwadze funkcjonujące w orzecznictwie pojęcie przestępstwa drogowego. Pojęcia tego nie wskazano dosłownie w Kodeksie karnym, lecz wypracowane ono zostało w zachowującej swoją aktualność uchwale Sądu Najwyższego z dnia 28 lutego 1975 r., V KZP 2/74, zawierającej wytyczne wymiaru sprawiedliwości i praktyki sądowej w sprawach o przestępstwa drogowe.
Podkreślenia wymaga fakt, że projektodawca, posługując się pojęciem przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w ruchu drogowym, wskazuje, iż wymóg niekaralności wyrokiem sądu nie odnosi się do przestępstw przeciwko bezpieczeństwu w innych strefach ruchu, jak w ruchu kolejowym – mieszczącym się w kategorii ruchu lądowego, a także ruchu wodnym lub powietrznym. Wymóg ten odnosi się tylko do tych przestępstw, które wiążą się z naruszeniem, choćby nieumyślnym, zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym – stanowiącym podkategorię ruchu lądowego. Tym samym zamach naruszający inne dobro główne może jednocześnie godzić w bezpieczeństwo ruchu drogowego i ze względu na naruszenie jego zasad jest to przestępstwo skierowane przeciwko bezpieczeństwu w ruchu drogowym.
