Czy mógł tak postąpić w przypadku regularnego spłacania zadłużenia i w jaki sposób można dokonać odblokowania konta , bo jak wynikało ze słów komornika należałoby się zwrócić do wierzyciela, by to on wycofał wniosek. Czy komornik postąpił zgodnie z prawem?
Zgodnie z art. 87 § 1 Kodeksu pracy (k.p.) z wynagrodzenia za pracę – po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych – podlegają potrąceniu tylko następujące należności:
- sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych;
- sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne;
- zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi;
- kary pieniężne przewidziane w art. 108 k.p.
W przepisie tym zostały uregulowane tytuły dopuszczalnych potrąceń z wynagrodzenia za pracę (należy ich dokonywać w powyższej kolejności). Wyliczono je w sposób wyczerpujący, a zatem pracodawca nie może bez zgody pracownika dokonywać potrąceń innych należności (tak Sąd Najwyższy – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w wyroku z dnia 11 czerwca 1980 r. I PR 43/80). Zgodnie z § 3 tego artykułu potrącenia mogą być dokonywane w następujących granicach:
- w razie egzekucji świadczeń alimentacyjnych – do wysokości trzech piątych wynagrodzenia;
- w razie egzekucji innych należności lub potrącania zaliczek pieniężnych – do wysokości połowy wynagrodzenia.
W świetle art. 87 § 3 i § 4 k.p. potrącenia należności alimentacyjnych nie mogą samodzielnie oraz wraz z innymi tytułami przekroczyć 3/5 wynagrodzenia za pracę. Potrącenia innych należności oraz zaliczek udzielonych pracownikowi nie mogą samodzielnie oraz w zbiegu przekroczyć połowy wynagrodzenia za pracę. Natomiast wysokość kar pieniężnych potrącanych z wynagrodzenia za pracę nie może przekraczać jednodniowego wynagrodzenia za jedno przekroczenie lub za jeden dzień nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy, a za okres, za który wypłacane jest wynagrodzenie za pracę – 1/10 wynagrodzenia przypadającego do wypłaty.
Przepisy te, ograniczając dopuszczalność dokonywania potrąceń, mają zastosowanie do wszystkich składników wynagrodzenia za pracę – stałych i zmiennych, wypłacanych co miesiąc oraz z inną częstotliwością, w formie pieniężnej oraz w naturze. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego do szeroko pojętego wynagrodzenia, które obejmuje ochrona polegająca na ograniczeniu stosowania do niego potrąceń, należy zaliczyć przede wszystkim odprawy emerytalne, nagrody jubileuszowe, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, odprawy z tytułu zwolnienia z pracy z przyczyn dotyczących pracodawcy czy odszkodowania z tytułu rozwiązania umowy o pracę z naruszeniem prawa. Podstawę obliczenia kwot maksymalnych dopuszczalnych potrąceń stanowi kwota wynagrodzenia netto (tj. po odliczeniu należności publicznoprawnych). Wyjątek stanowią kary pieniężne, w przypadku których podstawę obliczenia kwoty maksymalnego dopuszczalnego potrącenia stanowi kwota pozostała do wypłaty po dokonaniu potrąceń należności potrącanych we wcześniejszej kolejności.
W kontekście przedstawionego stanu faktycznego działanie komornika, polegające na zablokowaniu (zajęciu) rachunku bankowego dłużnika, na który to rachunek przelewane były kwoty, które – zgodnie z przepisami prawa pracy – nie podlegają potrąceniu, stanowi naruszenie przepisu art. 87 k.p. Doszło bowiem do egzekucji części wynagrodzenia podlegającej ochronie. W takiej sytuacji zasadna wydaje się skarga na czynności komornika, który takiego zajęcia dokonał.
Zgodnie z art. 767 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego (k.p.c.) na czynności komornika przysługuje skarga do sądu rejonowego, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Dotyczy to także zaniechania przez komornika dokonania czynności. Do rozpoznania skargi na czynności komornika właściwy jest sąd, przy którym działa komornik. Jeżeli do prowadzenia egzekucji został wybrany komornik poza właściwością ogólną, skargę rozpoznaje sąd, który byłby właściwy według ogólnych zasad. Skargę może złożyć nie tylko strona, ale także inna osoba, której prawa zostały przez czynności lub zaniechanie komornika naruszone bądź zagrożone (§ 2). Skargę wnosi się do sądu w terminie tygodniowym od dnia czynności, gdy strona lub osoba, której prawo zostało przez czynność komornika naruszone bądź zagrożone, była przy czynności obecna lub była o jej terminie zawiadomiona, w innych wypadkach – od dnia zawiadomienia o dokonaniu czynności strony lub osoby, której prawo zostało przez czynności komornika naruszone bądź zagrożone, a w braku zawiadomienia – od dnia dowiedzenia się przez skarżącego o dokonanej czynności. Skargę na zaniechanie przez komornika czynności wnosi się w terminie tygodniowym od dnia, w którym czynność powinna być dokonana. Odpis skargi sąd przesyła komornikowi, który w terminie trzech dni na piśmie sporządza uzasadnienie dokonania zaskarżonej czynności lub przyczyn jej zaniechania oraz przekazuje je wraz z aktami sprawy do sądu, do którego skargę wniesiono, chyba że skargę w całości uwzględnia, o czym zawiadamia sąd i skarżącego oraz zainteresowanych, których uwzględnienie skargi dotyczy (art. 767 § 4 k.p.c.).
Obecnie wyłączną formą przewidzianą dla wniesienia skargi na czynności komornika jest forma pisemna. Skarga powinna czynić zadość wymaganiom pisma procesowego (art. 126 i n. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.) oraz określać zaskarżoną czynność lub czynność, której zaniechano, jak też zawierać wniosek o zmianę, uchylenie lub dokonanie czynności wraz z uzasadnieniem (art. 767 § 3 k.p.c.). Skargę wnosi się wraz z odpisem. Określenia zaskarżonej czynności lub czynności, której zaniechano, należy dokonać w sposób pozwalający na ustalenie, o jaką czynność lub zaniechanie chodzi. W skardze nie tylko powinno się określić, jaki komornik podjął wadliwie czynność lub jej zaniechał, ale także dokładnie wskazać, kiedy to miało lub powinno mieć miejsce, i uzasadnić, na czym wadliwość tych czynności lub zaniechań polegała. Niezbędne jest także precyzyjne określenie daty skarżonej czynności lub zaniechania. Sąd ustala na tej podstawie, czy skarżący zachował ustawowy termin do wniesienia skargi na czynności komornika.
Podstawa prawna:
[art. 87 k.p.]
[art. 767 k.p.c.]
