Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych polega na tym, że w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym treść księgi rozstrzyga na korzyść tego, kto przez czynność prawną z osobą uprawnioną według treści księgi nabył własność lub inne prawo rzeczowe (art. 5 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz.U. Nr 19, poz. 147 ze zm.; dalej u.k.w.h.). Natomiast art. 7 tej ustawy wyłącza działanie rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych przeciwko dożywociu, niezależnie od ujawnienia tych praw w księdze wieczystej, a także od dobrej wiary nabywcy własności nieruchomości lub innego prawa rzeczowego
Służebność drogi koniecznej polega na tym, że właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej, jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich (art. 145 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.; dalej k.c.).
Uwaga!
Jeśli chcesz szybko i poprawnie przygotować Wniosek o ustanowienie służebności drogi koniecznej przejdź do formularza »
Służebność drogi koniecznej może powstać w wyniku zasiedzenia (art. 292 k.c.) bądź umowy lub postanowienia sądu (art. 626 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, Dz.U. Nr 43, poz. 296 ze zm.), obciążając nieruchomość lub prawo użytkowania wieczystego.
Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 27 października 2004 r. (IV CK 288/04) orzekł, że rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych nie działa przeciwko służebnościom drogi koniecznej zatem to, czy została ona ujawniona w księdze wieczystej nie stanowi swoistego zabezpieczenia roszczenia właściciela o zapłatę wynagrodzenia za ustanowienie służebności drogi koniecznej, a podstawą do jego egzekwowania może stać się tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności, a nie wpis w księdze wieczystej.
W przedstawionym stanie faktycznym nowy właściciel nieruchomości nie będzie mógł powołać się na rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych, a zatem brak wpisu w księdze służebności drogi koniecznej nie spowoduje jej wygaśnięcia.
Podstawa prawna:
[art. 5 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz.U. Nr 19, poz. 147 ze zm.)]
[art. 145 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.]
[art. 626 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, Dz.U. Nr 43, poz. 296 ze zm.]
