Ochrona przedemerytalna
Ochrona przedemerytalna charakteryzuje się tym, że pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego. W chwili obecnej jest to jeszcze 60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn. Należy pamiętać, że ochrona ta dotyczy także pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze pracy, którym brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia ustawowo obniżonego wieku emerytalnego dla takich osób, czyli np. górników, żołnierzy zawodowych, nauczycieli itd. Ponadto taki pracownik musi posiadać również odpowiedni staż pracy umożliwiający mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem przez niego wieku emerytalnego. Odpowiedni staż pracy to łączna liczba posiadanych przez pracownika okresów składkowych oraz podlegających doliczeniu do nich okresów nieskładkowych w rozumieniu przepisów Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Obie te przesłanki muszą być spełnione łącznie. Z ochrony nie skorzysta więc pracownik, któremu brakuje nie więcej niż cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli w chwili jego osiągnięcia nie będzie on posiadał odpowiednich lat pracy uprawniających do emerytury.Zakaz obejmuje wszystkie umowy
Zakaz wypowiadania umowy o pracę takiemu pracownikowi dotyczy każdej umowy o pracę. Chroniona więc będzie osoba zatrudniona zarówna na umowę na czas określony, czas nieokreślony czy też na okres próbny. Jednak wypowiedzenie dokonane przed datą rozpoczęcia obowiązywania zakazu wypowiedzenia, będzie ważne i skuteczne. Zakaz dotyczy bowiem niemożliwości wypowiedzenia umowy a nie jej rozwiązania w tym okresie, jeżeli wypowiedzenia dokonane zostało wcześniej.
Kiedy ochrona nie jest stosowana?
Należy pamiętać, że są sytuacje kiedy ochrona nie obowiązuje. Zakazu wypowiadania umowy o pracę osobom w wieku przedemerytalnym nie stosuje się bowiem w przypadku rozwiązania umowy za porozumieniem stron lub bez wypowiedzenia z przyczyn zawinionych bądź niezawinionych przez pracownika. Ochrona jest wyłączona także w przypadku wygaśnięcia umowy o pracę z mocy prawa, np. w skutek śmierci pracodawcy. Zakaz ten nie obowiązuje również w sytuacji ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy i wobec pracowników, którzy uzyskali prawo do renty.
Zmiana warunków pracy i płacy
Warto wiedzieć, że zakaz wypowiadania umów o pracę osobom w wieku przedemerytalnym dotyczy również wypowiedzenia warunków pracy i płacy, czyli tzw. wypowiedzenia zmieniającego. Od tej zasady przewidziane są dwa wyjątki. Po pierwsze pracodawca może wypowiedzieć warunki pracy i płacy pracownikowi będącemu w okresie ochronnym, jeżeli stało się to konieczne ze względu na wprowadzenie nowych zasad wynagradzania dotyczących ogółu pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy lub tej ich grupy, do której należy dany pracownik. Dodatkowo pracodawca może wręczyć wypowiedzenie zmieniające w sytuacji, gdy wydane zostało orzeczenie lekarskie na podstawie, którego pracownik utracił zdolność do wykonywania dotychczasowej pracy albo też nastąpiła niezawiniona przez pracownika utrata uprawnień koniecznych do jej wykonywania. W takim przypadku, gdy pracownik nie przyjmie nowych warunków pracy lub płacy, jego umowa o pracę ulega rozwiązaniu.
