Dzięki obowiązującym na terenie całej Unii Europejskiej (i nie tylko) zasadom koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego osoby, które pracowały w różnych państwach UE, mają prawo do różnorodnych świadczeń społecznych, także do zasiłku, nawet jeśli z danego kraju zamierzają wyjechać lub nie są jego obywatelami.
„Czy należy mi się zasiłek dla osób bezrobotnych?”
Wiele osób po przepracowaniu różnych okresów u pracodawców zagranicznych zadaje sobie to pytanie. Warto więc wcześniej zapoznać się z informacjami na temat tego, jakie warunki należy spełnić, aby móc ubiegać się o zasiłek dla osób bezrobotnych w danym kraju. Każdy kraj posiada oddzielne instytucje, które możemy określić jako odpowiedniki polskiego urzędu pracy. To właśnie tam powinniśmy się zgłosić, jeśli zamierzamy ubiegać się o prawo do zasiłku. Na stronach internetowych tych instytucji można znaleźć przydatne informacje oraz formularze do wypełnienia.
Jeszcze w trakcie zatrudnienia warto pamiętać o zbieraniu wszystkich dokumentów potwierdzających nasz staż pracy czy opłacanie składek na ubezpieczenie. W zależności od kraju te dokumenty mogą być różne, jednak ostatecznie wszystkie będą potrzebne do wydania dokumentu U1, który stanowi potwierdzenie stażu pracy za granicą. W przypadku Wielkiej Brytanii są to np. dokumenty P60 i P45, payslipy, a osoby pracujące w branży budowlanej powinny posiadać także kartę CIS 25, w Irlandii jest potrzebny jeszcze PPS, a np. we Włoszech – Codice fiscale, w Niemczech – numer klienta (Stammnummer) z Biura Pośrednictwa Pracy, czyli Arbeitsamtu oraz numer ubezpieczeniowy z Kasy Chorych (Krankenkasse), jeśli dana osoba była chora (są to dane nieobowiązkowe). Reasumując, należy przedstawić odpowiednie dokumenty, które potwierdzają staż pracy.
Jeśli zamierzamy pozostać w kraju ostatniego zatrudnienia, wystarczy, że zarejestrujemy się w tamtejszej instytucji i nabędziemy prawo do zasiłku, spełniając odpowiednie warunki. Co jednak należy zrobić, aby móc transferować zasiłek do innego kraju UE, np. do Polski?
Transfer zasiłku
Jest to możliwe w sytuacji, gdy nabędziemy prawo do zasiłku w jednym z państw Unii Europejskiej i po 4-tygodniowym okresie pozostawiania do dyspozycji służb zatrudnienia tego kraju wyjedziemy do innego państwa w celu poszukiwania pracy. Ważne jest jednak, aby postarać się o wyrobienie dokumentu U2 w instytucji kraju ostatniego zatrudnienia w związku z zamiarem poszukiwania pracy w innym kraju (jest jednak możliwość ubiegania się o ten dokument za pośrednictwem wojewódzkiego urzędu pracy po powrocie do kraju – należy wówczas złożyć odpowiedni wniosek). Bezrobotny z prawem do zasiłku, który po czterech tygodniach wyjeżdża do innego kraju w celu poszukiwania pracy, powinien w terminie siedmiu dni od daty wyjazdu zarejestrować się w docelowym kraju jako osoba poszukująca pracy. Kolejnym etapem jest dostarczenie do właściwego wojewódzkiego urzędu pracy druku U2 oraz zaświadczenia potwierdzającego posiadanie statusu osoby poszukującej pracy, wydanego przez powiatowy urząd pracy.
Wyjazd z Polski a transfer zasiłku
Osoba, która nabyła prawo do zasiłku w Polsce, może także ubiegać się o transfer tego świadczenia, wyjeżdżając do innego kraju Unii Europejskiej, w którym zamierza poszukiwać zatrudnienia. Aby to zrobić, należy zgłosić w swoim powiatowym urzędzie pracy zamiar wyjazdu oraz złożyć wniosek o wydanie formularza we właściwym ze względu na miejsce zamieszkania wojewódzkim urzędzie pracy, pamiętając przy tym o miesięcznym okresie wyprzedzenia.
Należy mieć na uwadze, że jeśli nie zgłosimy zamiaru wyjazdu do innego państwa członkowskiego, może grozić to utratą prawa do zasiłku. Jeśli zapomnimy o posiadaniu odpowiedniego formularza, nie będzie możliwe przyznanie świadczenia lub też zostanie ono przyznane, ale z opóźnieniem. Podobnie jak w sytuacji transferu zasiłku do Polski, przy wyjeździe z naszego kraju należy pamiętać o tym, że mamy siedem dni na przeniesienie z jednego do drugiego kraju. Dodatkowo należy pamiętać, że przed upływem trzech (ewentualnie sześciu) miesięcy należy zgłosić się w swoim urzędzie pracy w celu wznowienia wypłaty zasiłku na okres uzupełniający.
Powyższe informacje można także uzyskać, dzwoniąc pod numer infolinii urzędu pracy, czyli Zielonej Linii (tel. 19524). Konsultanci Zielonej Linii, poza udzielaniem informacji na temat koordynacji systemów zabezpieczeń społecznych, odpowiadają także na pytania dotyczące szeregu innych zagadnień związanych z funkcjonowaniem urzędu pracy i dostępnymi formami pomocy z urzędu.
Joanna Niemyjska (Zielona Linia)
