4000 na niepełnosprawne dziecko – czyli o założeniach nowej ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i ich rodzin 'Za życiem’

Cel nowej ustawy

Celem nowej ustawy – zdaniem ustawodawcy – jest uregulowanie w sposób kompleksowy wsparcia dla kobiet w ciąży i ich rodzin, ze szczególnym uwzględnieniem kobiet w ciąży powikłanej oraz w sytuacji niepowodzeń położniczych, a także dzieci, u których zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą ich życiu, powstałe w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu. Opieka państwa w zakresie przewidzianym w ustawie ma obejmować dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej, w tym do diagnostyki prenatalnej, oraz dostęp do instrumentów polityki na rzecz rodziny. Wsparcie we wskazanym powyżej zakresie będzie realizowane przez świadczeniodawców z zakresu opieki zdrowotnej, jednostki samorządu terytorialnego oraz jednostki organizacyjne realizujące wspieranie rodziny lub inne jednostki, w tym na zasadach, w sposób i w trybie przewidzianym w przepisach odrębnych.

Szczegółowe regulacje w odniesieniu do uprawnień na rzecz kobiet w ciąży i dziecka do wsparcia w zakresie dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej

W odniesieniu do uprawnień na rzecz kobiety w ciąży oraz dziecka do wsparcia w zakresie dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej, w tym do diagnostyki prenatalnej, uchwalona ustawa wskazuje, że obejmują one w szczególności:

• badania prenatalne;
• świadczenia opieki zdrowotnej z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej i leczenia szpitalnego, w tym zabiegi wewnątrzmaciczne;
• wsparcie psychologiczne;
• rehabilitację leczniczą;
• zaopatrzenie w wyroby medyczne;
• opiekę paliatywną i hospicyjną;
• poradnictwo laktacyjne, ze szczególnym uwzględnieniem matek dzieci urodzonych przed ukończeniem 37 tygodnia ciąży lub urodzonych z masą urodzeniową poniżej 2500 g.

Ponadto ustawa umożliwić ma m.in. korzystanie dzieciom do 18 roku życia z ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniem albo nieuleczalną chorobą zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, ze świadczeń opieki paliatywnej i hospicyjnej dzieci poza kolejnością. W ramach tych świadczeń dzieci te objęte są opieką lekarską, pielęgniarską, psychologiczną oraz mają zapewnioną rehabilitację. Opieka ta może być realizowana także przez hospicja domowe w domu pacjenta. Z opieki psychologicznej może również korzystać rodzina chorego dziecka. Jeżeli rodzina nie jest w stanie dalej opiekować się chorym dzieckiem, wówczas przewidziano możliwość umieszczenia dziecka w hospicjum stacjonarnym. Rodzina chorego dziecka może skorzystać też z opieki wyręczającej, która polega na zapewnieniu całodobowej opieki w hospicjum stacjonarnym przez okres 10 dni. Czas ten rodzina może przeznaczyć np. na odpoczynek, podjęcie leczenia czy załatwienie spraw rodzinnych. Jeżeli zaistnieje potrzeba stałej opieki całodobowej nad chorym dzieckiem, rodzina może ubiegać się o umieszczenie dziecka w zakładzie opiekuńczym.

W przepisach ustawy przyznano również świadczeniobiorcom do 18 roku życia, u których stwierdzono ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, na podstawie zaświadczenia lekarza podstawowej opieki zdrowotnej lub lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, posiadającego specjalizację II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie: położnictwa i ginekologii, perinatologii, neonatologii lub pediatrii, prawa do wyrobów medycznych określonych w przepisach wydanych o refundacji, na zlecenie, do wysokości limitu finansowania ze środków publicznych określonego w tych przepisach, według wskazań medycznych bez uwzględnienia okresów użytkowania. O ilości miesięcznego zaopatrzenia w te wyroby będzie decydowała każdorazowo osoba uprawniona do wystawienia zlecenia.

4000 złotych na niepełnosprawne dziecko

Ustawa wprowadza również jednorazowe świadczenie z tytułu urodzenia dziecka, u którego zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą jego życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, wynoszące 4000 złotych. Świadczenie to przysługiwać ma matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka bez względu na dochód, po złożeniu przez nich wniosku. Wniosek o wypłatę jednorazowego świadczenia należy składać w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka, zaś wniosek złożony po terminie pozostawia się bez rozpoznania. Należy jednak pamiętać, że jednorazowe świadczenie przysługuje, jeżeli kobieta pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu. Pozostawanie pod opieką medyczną potwierdza się zaświadczeniem lekarskim lub zaświadczeniem wystawionym przez położną.

Wejście w życie

Wyżej wskazane regulacje prawne obowiązywać mają od 1 stycznia 2017 roku.

Podstawa prawna:
Art. 1, art. 4, art. 6, art. 7, art. 9 ustawy z dnia 4 listopada 2016 roku  o wsparciu kobiet w ciąży i ich rodzin „Za życiem” wraz z uzasadnieniem (druk numer 968).