Spis treści
Status prawny spółki cywilnej
Spółka cywilna nie jest podmiotem prawnym odrębnym od wspólników, a jej majątek stanowi współwłasność łączną wspólników powstałą na skutek zawartej między wspólnikami umowy spółki. Cechą charakterystyczną tej współwłasności jest brak wyróżnienia udziałów w majątku spółki cywilnej, co oznacza, że każdy ze wspólników jest tak samo uprawniony do całego majątku, jak do jego poszczególnych składowych.
Majątek spółki cywilnej a rozwód
Jeżeli jedno z rozwodzących się małżonków jest wspólnikiem spółki cywilnej, a drugie nie uczestniczy w spółce, to przy podziale majątku po rozwodzie współmałżonek, który nie jest wspólnikiem spółki cywilnej, nie ma prawa do żadnego składnika majątku spółki do momentu jej rozwiązania. Dopiero po rozwiązaniu spółki i podziale jej majątku przyznane wspólnikowi składniki majątku wejdą w skład majątku wspólnego małżonków – z zastrzeżeniem, że małżonkowie nie zawarli intercyzy stanowiącej inaczej.
Rzeczy i prawa, które wspólnicy nabyli do spółki ze środków spółki, pozostają w majątku wspólników i nie wchodzą do wspólnego majątku małżonków. Oznacza to, że zakupy dokonywane w spółce cywilnej są dokonywane z majątku wspólników i wchodzą w skład tego majątku oraz nie wchodzą w skład majątku osobistego czy wspólnego małżonków.
W związku z udziałem w spółce cywilnej rozliczeniu podlegają prawa majątkowe, które przysługują wspólnikowi w czasie trwania spółki oraz wkłady wniesione do spółki z majątku wspólnego, na przykład:
- zyski (przypadające na wspólnika spółki – współmałżonka)
- wypłacona zaliczka na poczet zysku i podziału majątku spółki, który może nastąpić wyłącznie po rozwiązaniu umowy spółki.
Rozliczenie wkładu do spółki cywilnej wniesionego z majątku wspólnego
Problematyczne przy rozwodzie może być rozliczenie kwoty, którą wspólnik spółki cywilnej pobrał z majątku wspólnego, żeby wnieść wkład do spółki. Otrzymuje wtedy uprawnienia spółkowe, które wchodzą w skład jego majątku osobistego. W ten sposób dochodzi do zwiększenia wartości majątku osobistego kosztem majątku wspólnego.
Wkład wniesiony do spółki cywilnej jest rozliczany jako nakład z majątku wspólnego na majątek osobisty jednego z małżonków. Wartość tego nakładu jest ustalana zgodnie ze stanem na dzień ustania małżeńskiej wspólności majątkowej, według cen z chwili orzekania.
Małżonek, który nie jest wspólnikiem, może żądać zwrotu połowy wartości środków, które zostały wniesione tytułem wkładu z majątku wspólnego, chyba że sąd ustali inne udziały w tym majątku.