Spis treści
500 plus jako instrument polityki rodzinnej
Istotą ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, która weszła w życie 1 kwietnia 2016 roku jest wsparcie finansowe rodzin mających na utrzymaniu dzieci w wieku do 18 roku życia. Świadczenie wychowawcze, wypłacane na jej podstawie, stanowić ma długofalowy instrument polityki rodzinnej i realizować trzy zasadnicze cele:
- zachęcać do podejmowania decyzji o posiadaniu większej liczby potomstwa i tym samym poprawy, utrzymującego się w Polsce od lat na poziomie niegwarantującym tzw. prostej zastępowalności pokoleń, wskaźnika dzietności;
- zmniejszać zagrożenie ubóstwem, zwłaszcza wśród najmłodszych Polaków;
- być inwestycją w kapitał ludzki, będący podstawą budowy silnego państwa.
500 plus nie wpłynie już na zakres obowiązku alimentacyjnego
Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, celem świadczenia wychowawczego jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych. Przedmiotowe świadczenie pełni więc funkcję alimentacyjną. Powstały zatem wątpliwości, czy świadczenie wychowawcze należy uwzględniać przy ustalaniu zakresu obowiązku alimentacyjnego. Obowiązująca od 20 sierpnia 2016 roku nowelizacja Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego reguluje kwestię wpływu świadczeń socjalnych na istnienie i zakres obowiązku alimentacyjnego. Ww. zmiana polega na wyraźnym wskazaniu, że świadczenie wychowawcze oraz będący jego odpowiednikiem dodatek w wysokości świadczenia wychowawczego (mieszczący się w kategorii świadczeń i innych środków pieniężnych przysługujących na dzieci umieszczone w pieczy zastępczej, wskazanych w znowelizowanym pkt 2 § 3 art. 135 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), nie wpływają na zakres obowiązku alimentacyjnego.
Wyłączenie świadczenia wychowawczego spod egzekucji komorniczej prowadzonej z rachunku bankowego
Kolejna zmiana dotyczy wyłączenia kwot nie podlegających egzekucji na podstawie sądowego lub administracyjnego tytułu wykonawczego, w tym świadczenia wychowawczego oraz dodatku w wysokości świadczenia wychowawczego, z egzekucji komorniczej prowadzonej z rachunku bankowego.
Nowe rachunki bankowe – rachunki rodzinne
Zmiany w prawie, które weszły w życie 20 sierpnia, wprowadzają nową odmianę rachunku bankowego. Rachunki rodzinne – bo o nich mowa – mogą być prowadzone wyłącznie dla osób fizycznych, którym przyznano niepodlegające egzekucji świadczenia, dodatki, zasiłki oraz inne kwoty, o których mowa w art. 833 § 6 i 7 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (a więc np. świadczenie 500 plus) z wyjątkiem świadczeń alimentacyjnych. Co istotne, otwarcie i prowadzenie rachunku rodzinnego oraz wypłaty z tego rachunku w banku, w którym rachunek jest prowadzony, są wolne od jakichkolwiek opłat i prowizji. Bank nie pobiera opłat i prowizji za wydanie instrumentu płatniczego do rachunku rodzinnego, jego miesięczne utrzymanie oraz wypłaty z wykorzystaniem tego instrumentu przy użyciu bankomatów tego banku. Należy jednak pamiętać, że na rachunek rodzinny mogą być wpłacane wyłącznie środki pieniężne pochodzące ze świadczeń niepodlegających egzekucji. Wpłaty na rachunek rodzinny mogą być dokonywane wyłącznie z rachunków bankowych jednostek wypłacających świadczenia niepodlegające egzekucji.
Podstawa prawna:
Art. 135 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r. poz. 2082 oraz z 2016 r. poz. 406).
Art. 49, art. 52a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 128, z późn. zm.) .
Art. 890 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 101, z późn. zm.).
Art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. poz. 195).
