Spis treści
Co to jest znak towarowy?
Znakiem towarowym może być każde oznaczenie umożliwiające odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa, może nim być w na przykład: wyraz, rysunek, logo, litera, cyfra, kolor, forma przestrzenna, w tym kształt towaru lub opakowania, a także dźwięk. A co nie może być znakiem towarowym? Lista jest długa, a pełnego katalogu przyczyn odmowy udzielenia prawa patentowego na znak towarowy należy szukać w ustawie Prawo własności przemysłowej w art. 129.
Ile trwa prawo ochronne na znak towarowy?
Prawo ochronne na znak towarowy ma wartość majątkową i wchodzi w skład majątku przedsiębiorstwa. Ochrona znaku towarowego może trwać teoretycznie w nieskończoność. Co 10 lat należy wnosić opłaty za kolejne okresy i składać wniosek o przedłużenie ochrony. Mając prawo ochronne na znak towarowy na danym terytorium można przy znaku używać symbolu ®.
Z praktycznego punktu widzenia, prawo ochronne na znaki towarowe nie jest bezwzględnym prawem do używania znaku. Służy ono do skutecznego sprzeciwiania się w przypadku, gdy podmiot trzeci używa, na danym terytorium, znaku towarowego identycznego (dla towarów/usług identycznych) lub podobnego (dla towarów/usług identycznych lub podobnych) do tego stopnia, by wprowadzić przeciętnego odbiorcę w błąd co do pochodzenia towarów/usług oznaczanych danym znakiem.
Własna marka a ten sam znak towarowy u innego przedsiębiorcy – czy ma miejsce naruszenie prawa ochronnego?
Naruszenie prawa ochronnego na znak towarowy ma miejsce, jeśli konsument mógłby uznać, że towary/ usługi opatrzone pewnym oznaczeniem pochodzą od tego samego przedsiębiorcy lub od przedsiębiorców z nim powiązanych, co towary/ usługi opatrzone znakiem towarowym wcześniejszym.
Znak towarowy chroniony jest w odniesieniu do wskazanych w zgłoszeniu towarów lub usług. Niezwykle ważne jest zatem sporządzenie prawidłowego wykazu towarów i usług, gdyż do raz zgłoszonego znaku nie można już dodać kolejnych towarów/usług. Każdy towar i każdą usługę da się zaklasyfikować do jednej z klas specjalnie do tego przeznaczonej Międzynarodowej klasyfikacji towarów i usług – tzw. klasyfikacji nicejskiej. Nie ma ona nic wspólnego z PKD. Klasyfikacja nicejska ma 34 klasy towarowe (kl. 1-34) oraz 11 klas usługowych (35-45). Znaki nie są chronione „dla klas” – nie wystarczy w zgłoszeniu podać numerów klas. Znaki chronione są dla konkretnych towarów i usług wskazanych w zgłoszeniu. Na przykład: jeśli nasz znak towarowy jest chroniony w klasie 9 na software, a ktoś pod tą samą nazwą produkuje kaski rowerowe, to nie narusza prawa na nasz znak towarowy, mimo że kaski też są w klasie 9.
Gdy chronimy znak towarowy słowno-graficzny (logo), to chronione jest nie tylko zawarte w nim słowo czy wyrażenie (pod warunkiem, że ma ono charakter odróżniający, czyli np. nie jest opisowe dla towarów/usług), ale chroniona jest również grafika. Więc jeśli ktoś będzie podrabiać naszą grafikę (mimo, że użyje w niej innego słowa, ale konsument patrząc na grafikę może się pomylić) – to narusza nasz znak. Pod tym kątem korzystna jest ochrona znaku słowno-graficznego.
Jednak, jeśli Klient przestanie używać znaku słowno-graficznego (logo) w takiej grafice, w jakiej jest zarejestrowany (bo np. nastąpił rebranding), to po 5 latach od zaprzestania używania, prawo na taki znak podatne będzie na wygaszenie (w całości lub w części – w odniesieniu do towarów, dla których nie był używany), na wniosek osoby trzeciej, oraz przestanie być przydatne do dochodzenia roszczeń.
Pod tym kątem warto chronić znak słowny. Jego ochrona jest niezależna od grafiki w jakiej jest używany.
UPRP ani EUIPO nie przeciwstawiają wcześniejszych znaków tym później zgłoszonym. Oznacza to, że jeśli ktoś zgłosi do urzędu znak identyczny lub myląco podobny do wcześniej zgłoszonego znaku, to urząd nie odmówi udzielenia ochrony na taki znak – z powodu tej kolizji. Odmówić może jedynie wtedy, gdy właściciel wcześniejszego znaku wniesie sprzeciw, w terminie 3 miesięcy od daty publikacji informacji o zgłoszeniu kolidującego znaku. Dlatego warto monitorować, czy ktoś nie zgłasza na swoją rzecz naszego znaku towarowego albo znaku myląco do niego podobnego. Nie trzeba się o to jednak martwić na własną rękę – kancelarie patentowe świadczą zautomatyzowane usługi monitoringu znaków towarowych.
Zanim zgłosimy znak towarowy – co warto wiedzieć?
Przed dokonaniem zgłoszenia znaku towarowego warto przeprowadzić badanie znaku, czyli sprawdzić czy:
– istnieją przeszkody bezwzględnych do uzyskania ochrony znaku (tzn. czy znak ma szanse uzyskać ochronę, czy też urząd może odmówić udzielenia ochrony),
– istnieją znaki wcześniejsze, które kolidują z badanym znakiem, a w efekcie mogą stanowić przeszkodę nie tylko jego rejestracji, ale również i legalnego używania na analizowanym terytorium.
Badanie znaku towarowego może uchronić przed niepotrzebnym wydaniem pieniędzy na zgłoszenie obarczone dużym ryzykiem niepowodzenia. Nie wystarczy jednak przeprowadzić badania znaku towarowego na identyczność. Wcześniejszy znak może stanowić przeszkodę używania naszego znaku nawet wówczas gdy jest tylko podobny, a nawet chroniony dla towarów jedynie podobnych do naszych. Dlatego konieczne jest badanie znaku towarowego również na podobieństwo. Badanie takie warto zlecić kancelarii patentowej – dysponującej specjalistycznym oprogramowaniem do prowadzenia takich badań.
Aby zmaksymalizować szanse na uzyskanie skutecznej i prawidłowej ochrony naszego znaku towarowego, to opracowanie wykazu towarów znaku, przeprowadzenie badania, a także przygotowanie dokumentacji zgłoszeniowej i dokonanie zgłoszenia znaku towarowego warto powierzyć w ręce profesjonalistów z kancelarii patentowej.