Przedawnienie uchyla karalność czynu przestępnego, nie odbierając czynowi charakteru przestępstwa. Terminy przedawnienia są odpowiednio długie, w zależności od wagi przestępstwa. Upływ terminu przedawnienia dezaktualizuje realizację celów karania, ma też na względzie uniknięcie destrukcji procesu integracji społecznej sprawcy przestępstwa. Pewne znaczenie mają też względy praktyczne, związane z trudnościami dowodzenia w procesie faktu popełnienia przestępstw[1].
Zgodnie z treścią art. 101 Kodeksu Karnego, karalność przestępstwa ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęło lat:
1) 30 – gdy czyn stanowi zbrodnię zabójstwa,
2) 20 – gdy czyn stanowi inną zbrodnię,
3) 15 – gdy czyn stanowi występek zagrożony karą pozbawienia wolności przekraczającą 5 latach,
4) 10 – gdy czyn stanowi występek zagrożony karą pozbawienia wolności przekraczającą3 lata,
5) 5 – gdy chodzi o pozostałe występki.
Karalność przestępstwa ściganego z oskarżenia prywatnego ustaje z upływem roku od czasu, gdy pokrzywdzony dowiedział się o osobie sprawcy przestępstwa, nie później jednak niż z upływem 3 lat od czasu jego popełnienia. Przedawnienie karalności przestępstw określonych w art. 199 § 2 i 3, art. 200, art. 202 § 2 i 4 oraz art. 204 § 3, jak również przestępstw określonych w art. 197, art. 201, art. 202 § 3, art. 203 i art. 204 § 4, w przypadku, gdy pokrzywdzonym jest małoletni – nie może nastąpić przed upływem 5 lat od ukończenia przez pokrzywdzonego 18 lat. Przedawnienie wykonania kary zgodnie z treścią art. 103 Kodeksu karnego, występuję jeżeli od uprawomocnienia się wyroku skazującego upłynęło lat:
1) 30 – w razie skazania na karę pozbawienia wolności przekraczającą 5 lat albo karę surowszą,
2) 15 – w razie skazania na karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą 5 lat,
3) 10 – w razie skazania na inną karę.
[2] Marek Mozgawa – komentarz do art. 101 Kodeksu Karnego