Dzięki nowym przepisom znacznie prościej jest rozstrzygać sprawy spadkowe o wymiarze międzynarodowym poprzez jednolite kryterium określania tak właściwości organów, jak i prawa mającego zastosowania w sprawach o wymiarze transgranicznym: kryterium tym będzie miejsce zwykłego pobytu osoby zmarłej. Tworzą one również możliwość zaplanowania spraw spadkowych z wyprzedzeniem, z pełnym zaufaniem do obowiązujących przepisów. W przepisach przewidziano również europejski certyfikat spadkowy, który umożliwi potwierdzenie statusu spadkobiercy lub zarządcy spadku bez dodatkowych formalności na terenie całej Unii. Będzie to znaczny postęp w porównaniu z obecną sytuacją, w której obywatele napotykają niekiedy wielkie trudności w wykonywaniu swoich praw. W konsekwencji postępowanie stanie się szybsze i tańsze, a zainteresowane osoby nie stracą tyle czasu i pieniędzy na opłaty prawne.
Kontekst
W dniu 14 października 2009 r. Komisja zaproponowała rozporządzenie mające na celu uproszczenie przepisów dotyczących międzynarodowych spraw spadkowych (zob. IP/09/1508). Zgodnie z tym rozporządzeniem stosowane będzie jednolite kryterium, pozwalające określić z góry zarówno właściwość organów, jak również prawo mające zastosowanie w postępowaniu spadkowym o wymiarze transgranicznym: kryterium tym będzie miejsce zwykłego pobytu osoby zmarłej. Obywatele zamieszkujący za granicą będą mogli jednak wybrać prawo kraju, którego są obywatelami, w odniesieniu do całości postępowania spadkowego. Podejmując decyzję dotyczącą pozostawianego przez siebie spadku, niemiecki emeryt mieszkający w Portugalii będzie mógł zatem zdecydować się na przykład na zastosowanie prawa niemieckiego.
W marcu 2012 r. na sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego oraz w jego Komisji Prawnej przeprowadzono głosowanie nad sprawozdaniem w sprawie projektu tego aktu prawnego (zob. IP/12/209). Rządy państw członkowskich UE, reprezentowane na forum Rady UE, przyjęły ostatecznie nowe przepisy w dniu 7 czerwca 2012 r. (IP/12/576).
Jutrzejsze opublikowanie rozporządzenia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej stanowi część nieustannego wysiłku Komisji Europejskiej na rzecz poprawy praw obywateli UE. Od 9 maja Komisja prowadzi konsultacje społeczne dotyczące praw obywateli, by określić możliwe przeszkody, na jakie narażeni są obywatele podczas podróży po Europie lub na przykład w czasie zakupów przez internet (IP/12/461). Konsultacje potrwają do 9 września, a otrzymane odpowiedzi zostaną uwzględnione bezpośrednio w sprawozdaniu na temat obywatelstwa UE za 2013 r., które zostanie opublikowane w maju przyszłego roku.
Informacje dodatkowe
Komisja Europejska – sprawy rodzinne i sprawy spadkowe:
http://ec.europa.eu/justice/civil/family-matters/index_en.htm
Konsultacje społeczne:
http://ec.europa.eu/your-rights-your-future
Portal informacyjny Dyrekcji Generalnej ds. Sprawiedliwości:
http://ec.europa.eu/justice/newsroom/index_en.htm
Strona internetowa wiceprzewodniczącej Komisji Europejskiej Viviane Reding, komisarz UE ds. sprawiedliwości:
http://ec.europa.eu/reding
